De Tour de France. De grootste wedstrijd van het jaar waarin de bergen vaak beslissend zijn. Je hebt de strijd om de seconden voor het algemeen klassement en de  bergpunten op de cols. Een wedstrijd in een wedstrijd kan de Ronde van Frankrijk extra opleuken en dit zal, zoals gewoonlijk, tot een hoogtepunt komen in de slotweek. Welke renners mikken op de fameuze bollentrui? WielerFlits grijpt de lijst met klimmen erbij en speurt op de startlijst naar kanshebbers.

Historie
Het bergklassement deed haar intrede in 1933. In de loop der jaren werd duidelijk dat de renners die het beste omhoog reden daarvoor een prijs verdienden, waarna het klassement in het leven werd geroepen voor de beste klimmer: le meilleur grimpeur. De punten zorgden jarenlang voor winnaars van dit klassement, maar een duidelijk kenmerk was er nog niet.

Recordhouder Richard Virenque bedwingt de Alpen – foto: Sirotti

In 1975 kwam iemand met het lumineuze idee om een speciale trui aan de beste klimmer te geven, een wit tricot met rode bollen. Dit was naar goed voorbeeld van chocoladefabrikant Chocolat Poulain, dat in die jaargang de sponsor was en graag de rode stippen eraan gekoppeld wilde zien worden. Toen er in de jaren ’90 een nieuwe sponsor kwam, hield deze vast aan dit patroon.

Richard Virenque staat voorlopig in de recordboeken met de meeste overwinningen in het bergklassement. De Fransman wist zeven keer de bollen op te halen in Parijs, te weten in 1994, 1995, 1996, 1997, 1999, 2003 en 2004. Op een gedeelde tweede plek staan erkende klimgeiten Federico Bahamontes en Lucien Van Impe.  Namens Nederland mocht het klimmersduo Steven Rooks (1988) en Gert-Jan Theunisse (1989) zich na drie weken Tour tot beste klimmer laten kronen. De laatste Nederlandse drager van de bolletjestrui was Johnny Hoogerland. Een moment dat bij vele Nederlanders nog vers in het geheugen staat, mede vanwege het prikkeldraadincident. Zij zullen uitkijken naar een nieuwe Nederlandse winnaar van dit kleinood.

Johnny Hoogerland krijgt de bollen om de schouders – foto: Sirotti

Vorig jaar ging de bergtrui naar de eindwinnaar van de Tour: Chris Froome. Het werd uiteindelijk een strijd tussen de klassementsrenners Froome en Quintana.

Laatste 10 winnaars van de bollentrui
2006: Michael Rasmussen
2007: Mauricio Soler
2008: Bernhard Kohl (later uit de uitslag geschrapt)
2009: Franco Pellizotti (later uit de uitslag geschrapt)
2010: Anthony Charteau
2011: Samuel Sánchez
2012: Thomas Voeckler
2013: Nairo Quintana
2014: Rafal Majka
2015: Chris Froome

Puntentelling
Enkele jaren terug is de telling op de schop gegaan. De organisatie wilde de beste klimmer in de trui. Grote cols hebben destijds meer punten toebedeeld gekregen om de toevallige aanvallers niet eenvoudig naar het wit met rode stippen te helpen. Met de huidige regelgeving zal een aanvaller van goede huize moeten komen om klassementsrenners voor te blijven.

De verschillende cols zijn ingedeeld in vijf categorieën: vierde, derde, tweede, eerste en buitencategorie. Dit is gebaseerd op lengte en hellingsgraad. De renner die als eerste bovenkomt krijgt de meeste punten, enzovoorts. De telling is als volgt:

• 4^e categorie: 1
• 3^e categorie: 2 – 1
• 2^e categorie: 5 – 3 – 2 – 1
• 1^e categorie: 10 – 8 – 6 – 4 – 2 – 1
• Buitencategorie: 25 – 20 – 16 – 14 – 12 – 10 – 8 – 6 – 4 – 2

De punten op de slotklim worden verdubbeld. Deze regel gaat op voor cols van tweede categorie of hoger en telt voor de volgende ritten:

• Etappe 9 naar Andorra Arcalis (Buitencategorie)
• Etappe 12 naar Mont Ventoux (Buitencategorie)
• Etappe 17 naar Finhaut-Emosson (Buitencategorie)
• Etappe 19 naar Saint-Gervais Mont Blanc (1^e categorie)

Na de afgelopen Tour de France maakte de organisatie nieuwe, aanvullende regels bekend omtrent de bergpunten. Zo zijn niet alleen bij aankomsten bergop dubbele punten voor het bergklassement te verdienen. Ook bij beklimmingen die vlak voor de finish liggen worden de beste klimmers dubbel beloond. Lees hier het artikel wat daaraan gelinkt is.

In de Tour van 2016 worden in totaal 58 gecategoriseerde beklimmingen afgewerkt, dat is er één meer dan vorig jaar. Deze zijn onderverdeeld in:

• 18 van de 4^e categorie
• 12 van de 3^e categorie
• 7 van de 2^e categorie
• 14 van de 1^e categorie
• 7 van de buitencategorie

Favorieten
Het bergklassement is vaak een strijd tussen klassementsrenners en aanvallers. De kopmannen die hoog in de stand staan, pakken vaak punten zonder dat dat hun prioriteit heeft. Aanvallers weten pas richting het einde van de tweede week of de bollentrui er in zit als zij vol voor gaan en zullen hun tactiek daar op aanpassen. Vorig jaar werd het dus een duel tussen Froome en Quintana en de puntentelling, samen met het roadbook, lijkt er ook naar dat dit jaar weer zoiets staat te gebeuren.

Quintana droeg al eens de gelegenheidsbollen – foto: Sirotti

In dat geval moet natuurlijk gekeken worden naar de topfavorieten voor het eindklassement, die later deze week uitgebreid aan bod zullen komen in een aparte voorbeschouwing. Een greep van de grote namen: Chris Froome, Nairo Quintana, Alberto Contador, Fabio Aru, Thibaut Pinot, Romain Bardet. Dan missen we er uiteraard nog een heleboel, maar dit zijn wel de renners om op te letten. Zij gaan eerst en vooral voor een goed algemeen klassement. De kans bestaat wel dat de bollentrui voor deze kopmannen een doel wordt, als een goede eindnotering uit zicht is.

Purito kan voor het strijdplan ‘bergtrui’ kiezen – foto: Sirotti

Wie in zijn achterhoofd misschien nog hoopt op een goede uitslag in het klassement, is Joaquim Rodriguez. De ervaren Katusha-klimmer kan ook een andere tactiek uit de kast halen; ritten die op zijn lijf geschreven zijn uitkiezen en daarmee ook hoog in de stand om de bollen komen te staan. Een tactiek die vaker heeft gewerkt voor Purito. Wilco Kelderman volgt zijn Spaanse collega. Althans, dat zegt hij. De druk van het kopmanschap is (nog) niet voor hem weggelegd en dus zegt hij rustig te beginnen en zijn etappes uit te pikken. Voor Kelderman wordt het een ontdekkingstocht. Leidt dat pad naar de bergtrui?

Majka weet hoe het is om te winnen in de bollentrui – foto: Sirotti

Bij enkele grote ploegen rijden knechten die zelf een aardig klassement in de benen hebben. Dan kunnen we de gehele Sky-trein noemen voor Froome, maar gezien het verleden lijkt dit niet de ideale manier om de kopman naar de finish te krijgen. Froomey houdt zijn mannen liever bij zich. Contador wil een luitenant nog wel eens vrijaf geven. Rafal Majka is daarvoor de juiste man. De kersverse kampioen van Polen wist de laatste twee edities al drie bergetappes te winnen en kreeg daar in 2014 als extra beloning de bollentrui voor. Waarom dit jaar niet weer?

Pierre Rolland in de bollentrui. Of de bollentrui met Pierre Rolland? – foto: Sirotti

Eenzelfde type renner als Majka is Pierre Rolland. In het deelnemersveld van de Tour komt de Fransman van Cannondale nog tekort voor een goed klassement in de richting van het podium of top vijf, al lijkt hij daar zelf (samen met zijn ploegbaas Jonathan Vaughters) nog niet helemaal achter. Een aanvallende tactiek ligt Rolland wel. Hij deed dat vorig jaar regelmatig en werd zesde in de ranking voor de bergtrui. Gaat hij nu voor de bollen in Parijs? Voor Rui Costa gaat dezelfde vlieger op. Kan hij voor dat goede klassement gaan, of neemt hij de rol van rittenkaper op zich? Domenico Pozzovivo gaat met open vizier de Tour in. De Italiaanse pocketklimmer debuteert in het Franse circus en heeft Bardet als kopman in zijn ploeg. Kan hij zich tussen de grote tenoren nestelen en belangrijk zijn voor een sterk ploegenklassement met AG2R La Mondiale, of gaat hij voor een speciaal aandenken?

Teklehaimanot ontpopt zich tot bergtrui-jager – foto: Sirotti

Dimension Data zit in een flow. De Zuid-Afrikaanse ploeg kende een uiterst sterke Dauphiné en trok die lijn door naar de nationale kampioenschappen. De kledingsponsor mocht acht kampioenstruien produceren. Daniel Teklehaimanot verwierf bekendheid door de eerste Afrikaanse bergtruidrager te zijn. In rondes van een week liet hij zien een ware bergpuntkaper te zijn. Zou hij deze jaargang zich tot het einde van de Tour kunnen mengen in de strijd? Mocht dat niet lukken, dan is ploegmaat Serge Pauwels een andere troef voor Dimension Data.

Voeckler: gekke bekken en een bergtrui – foto: Sirotti

Bij ProContinentale ploegen is de bollentrui altijd een doel. Zij willen hun wildcard eer aandoen. Cofidis mikt op Daniel Navarro die met een gelukkige dag eens kan stijgen in het klassement, maar de trouwe Spanjaard zal het voornamelijk moeten hebben van etappes en wellicht past daar een bollentrui bij. Fortuneo-Vital Concept heeft Eduardo Sepúlveda die goed bergop kan. De Argentijn moet oppassen geen taxi te nemen, want dan kan hij fluiten naar een eventuele bergtrui. De Franse ploeg heeft ook Chris Anker Sørensen in de gelederen. Bij het Direct Energie van Jean-René Bernaudeau duikt direct de naam van Thomas Voeckler op. Mocht hij er goed voorstaan na anderhalve week, dan kan Titi ons allemaal verrassen met zijn uiterst attractieve rijstijl.

Favorieten volgens WielerFlits
**** Nairo Quintana
*** Chris Froome, Alberto Contador
** Thibaut Pinot, Romain Bardet, Joaquim Rodriguez
* Rafal Majka, Pierre Rolland, Wilco Kelderman, Daniel Navarro

[poll id=”263″]