Nadat de kaarten opnieuw zijn geschud door een op dit moment sterk rijdende Tom Dumoulin, volgt zondag wellicht ronde twee tussen de toppers van het klassement. Rit vijftien is een ode aan de provincie Bergamo, de hellingen van Il Lombardia en een groot wielerkampioen uit het verleden. Dat belooft daarmee naast schitterende beelden ook vuurwerk onderweg. Welke renner komt als eerste aan in de wielerstad Bergamo? WielerFlits blikt vooruit.  

Parcours
Valdengo: op het eerste gezicht een gemeente zonder noemenswaardige geschiedenis. Een kleine drieduizend inwoners, bijna driehonderd meter boven zeeniveau en een goede zestig kilometer gelegen van het veel meer aansprekende Turijn. In Valdengo zagen geen lieden van importantie het levenslicht, noch was het een plek waar ze hun laatste uren doorbrachten. Heeft het plaatsje dan een geschiedenis met de Giro d’Italia? Drie edities geleden vertrok het Giro-peloton al een keer uit Valdengo, ook toen voor etappe vijftien van La Corsa Rosa, naar de mythische Plan di Montecampione. De beklimming waar Marco Pantani de Giro van 1998 op zijn kop zette door grote rivaal Pavel Tonkov uit het wiel te rijden, die tot dan toe drie weken lang als een niet weg te schrapen stukje kauwgom aan het achterwiel van Il Pirata bleef plakken.

De Aristocraat Felice Gimondi in opperste concentratie – Foto: Sirotti

De start van de etappe is in de regio Piemonte, maar de rit zal voornamelijk een ode vormen aan de provincie Bergamo. En daarmee ook automatisch voor een inwoner van de provincie die in de jaren zestig en zeventig de harten stal van de Italiaanse wielertifosi. In een jubileumeditie van Il Giro kan, in navolging van grootheden als Fausto Coppi en Gino Bartali, een ode aan Felice Gimondi niet uitblijven. Gimondi, bijgenaamd De Aristocraat vanwege zijn gracieuze en stijlvolle voorkomen zowel op als naast de fiets, wist maar liefst driemaal te zegevieren in zijn thuisronde (1967, 1969, 1976). Deze drie eindoverwinningen zijn slechts het neusje van de imposante zalm aan andere trofeeën, zilverwerk en tricots die Gimondi gedurende zijn loopbaan wist te verzamelen. De Tour, Vuelta, Parijs-Roubaix, Milaan-San-Remo, de wereldtitel op de weg in Barcelona: allemaal staan ze op de erelijst van de Italiaan.

Ook een andere grote koers wist hij te winnen, tweemaal zelfs: in 1966 en 1973. En laat dit nu net de koers zijn die RCS in deze etappe in het zonnetje zet. Want wat is nu een betere manier om een campionissimo als Gimondi te eren dan met een exacte kopie van de laatste vijftig kilometer van het parcours van de Ronde van Lombardije, La classica delle foglie morte? In de finale van Il Lombardia, zoals de koers tegenwoordig officieel heet, moeten de renners met de Miragolo San Salvatore en de Selvino twee zware beklimmingen trotseren om in de absolute slotfase nog over het beroemde kasseienklimmetje in de straten van Bergamo te knallen.

De eerste honderdvijftig kilometer zijn alleszins nog goed te doen; het feest zal pas echt losbarsten als de man op de motor nog vijftig kilometer aangeeft. De Miragolo San Salvatore is in zijn totaliteit een kleine tien kilometer lang. De eerste twee kilometer en de laatste duizend meter kunnen op de grote plaat worden afgewerkt, de zeven tussenliggende kilometers zijn met een gemiddelde hellingsgraad van 7.5% echter behoorlijk pittig. Hierna volgt een korte, technische en snelle afdaling naar de voet van de veel meer lopende Selvino (6,9 km aan 5.4%). Als de top hiervan is bereikt, volgen nog 28 kilometer naar de aankomst in Bergamo. Goede dalers kunnen in de eerste vijftien kilometer zichzelf nog naar beneden storten in de afdaling van de Selvino. Als deze snelheidsduivels eenmaal beneden zijn, volgt er een vlak tussenstuk van een tiental kilometer. Op vijfduizend meter van de meet wordt dit bruut onderbroken met de legendarische kasseienklim naar de oude stad van Bergamo. Het was op deze één kilometer lange kuitenbijter aan 7,9% dat Johan Esteban Chaves vorig jaar in Il Lombardia probeerde zijn tegenstanders uit het wiel te kletsen. Dat lukte hem niet, maar het belette hem daarmee niet om de koers alsnog naar zich toe te trekken na een ijzingwekkende spurt op de Viale Giovanni XXIII.

Diego Rosa monstert de tegenstand op de ‘Citta Alta de Bergamo’ in Il Lombardia 2016

Favorieten
Deze rit door het bij tijd en wijle romantisch aanvoelende landschap biedt een breed scala aan coureurs de mogelijkheid zich te tonen. Voorwaarde is wel dat je goed een heuvel over komt, maar zowel klassementsrenners, door pech achteruitslagen klimmers als avonturiers annex rittenkapers kunnen een hoofdrol vertolken. De strijd om de dagwinst zal naar alle waarschijnlijk gaan tussen de vluchters: de etappe is niet controleerbaar genoeg voor de klassementsrenners om hun ploegen op kop te zetten voor een eventuele ritwinst. Daarnaast zullen de kopmannen hun formaties zo min mogelijk willen oproken met de loodzware slotweek die op de loer ligt. We kunnen daardoor een strijd op twee fronten verwachten: de vluchters die zullen uitmaken wie deze prestigieuze etappe zal winnen en de mannen voor het klassement die elkaar ongetwijfeld zullen bestoken in de finale.

De etappe van vandaag ademt Rui Costa – ANSA / MATTEO BAZZI

Een man die we altijd met viltstift moeten arceren voor een etappe als vandaag, is Rui Costa. De oud-wereldkampioen weet in een kopgroep vaak de winnende formule toe te passen. In de rit naar Bagno di Romagna, een rit vergelijkbaar qua zwaarte met die van vandaag, moest hij alleen de beresterke Omar Fraile voor zich dulden. Het zal er alleen maar voor gezorgd hebben dat de Portugees extra gebrand is om vandaag wel toe te slaan. Dat hij de wegen hier uitstekend kent, blijkt wel uit zijn derde stek in Il Lombardia van 2014, toen in de finale ook de kasseienklim naar de binnenstad van Bergamo moest worden beklommen. UAE Emirates heeft naast Costa met springveer Valerio Conti en Etna-laureaat Jan Polanc nog meer ijzers in het vuur.

Esteban Chaves klopt Diego Rosa in de straten van Bergamo na een ijzingwekkende spurt

Johan Esteban Chaves mocht zich dan wel de winnaar noemen van de laatst verreden Giro di Lombardia, dé man die het meeste indruk maakte in die wedstrijd was Diego Rosa (Sky). In dienst van kopman Fabio Aru beukte Rosa kilometers lang op kop van het steeds kleiner wordende peloton. Toen bleek dat Aru het drietal Chaves, Bardet en Uran niet kon volgen toen zij op de pedalen gingen staan, reed Rosa en passant nog naar het ontsnapte trio. Als klap op de vuurpijl leek hij voor een heuse sensatie te zorgen door de sprint te winnen, maar de Italiaan werd op het laatste moment nog voorbijgesneld door Chaves. Het nipte verlies deed de toenmalig Astana-coureur wel beseffen dat er veel meer in het vat zit. Nu Geraint Thomas inmiddels is teruggevlogen naar Groot-Brittannië en Mikel Landa zijn klassementsambities heeft moeten opbergen, rest er nog maar een ding voor Sky: aanvallen. Rosa zal met andere woorden alle vrijheid krijgen om te doen wat hem vorig jaar net niet lukte: zegevieren in Bergamo. Iemand die hem daarbij kan helpen of voor eigen kans kan gaan, is Vasil Kyrienka, in het verleden al vaker winnaar van lastige heuvel- en bergritten in de Giro. Daarnaast liet Mikel Landa op Oropa zien (weer) in topvorm te zijn. Maar zal de Spanjaard zijn pijlen hebben gericht op een finale die wellicht wat te klassiek van karakter is?

Kan Giovanni Visconti ditmaal wel de zege binnenrijven voor Bahrain-Merida?

Een andere coureur die opleeft bij het zien van een dergelijke etappe is Giovanni Visconti. De inmiddels 34-jarige Italiaan is bijzonder aanvalslustig deze Giro, wat hem al een tweede en vijfde plaats in de daguitslag opleverde. Nog geen winst met andere woorden. Wellicht is vandaag een rit om het spreekwoord driemaal is scheepsrecht weer uit de kast te halen. De vraag is echter wel wat Bahrain-Merida en met name Vincenzo Nibali van plan zijn in deze rit. Nibali zal ongetwijfeld Dumoulin onder druk willen zetten in de voor chaos lenende finale. Teammaker Visconti kan dan een springplank vormen voor Lo Squalo. Diezelfde rol kunnen mannen als Franco Pelizotti en Enrico Gasparotto vervullen. Maar gezien het feit dat Visconti voor zijn eigen kansen mocht gaan in de finale van de rit naar Bagno di Romagna terwijl Nibali in de achtergrond aanviel, lijkt een dergelijke scenario opnieuw voor de hand te liggen.

Krijgt Enrico Battaglin de vrijheid om zich uit te leven? – foto: Sirotti

Aangezien het een rit is waarin meerdere scenario’s mogelijk zijn, en die kansen biedt voor een uitgestrekte groep aan coureurs, is een brede waaier aan kanshebbers te benoemen. Renners die er echter uitspringen zijn Michael Woods (Cannondale), Luis Leon Sanchez (Astana) en Ben Hermans (BMC): mannen met voldoende klimkwaliteiten, een sterk eindschot en een neusje voor de overwinning. Dit geldt ook voor Omar Fraile en Enrico Battaglin. De vraag is echter of de Spanjaard van Dimension Data deze rit heeft uitgekozen om te gaan voor het sprokkelen van bergpunten en het eventueel binnenhalen van zijn tweede ritzege, en of de Italiaan van zijn ploeg LottoNL-Jumbo de ruimte krijgt op avontuur te gaan nu Kruijswijk uitgeteld lijkt voor het podium.

Tot slot hebben we nog een resem andere mannen die vanuit een vlucht kunnen zegevieren. Denk hierbij aan Italianen Dario Cataldo (Astana), Mateo Busato (Wilier Triestina), Simone Petili (UAE Emirates) en Davide Villella (Cannondale), Spanjaard Carlos Verona (ORICA-Scott) en Belg Laurens de Plus (Quick-Step Floors). Mag iemand als Gorka Izagirre (Movistar) opnieuw voor eigen succes gaan, of moet hij gewoon in de pas voor absolute kopman Nairo Quintana? En wat doet Pierre Rolland (Cannondale) in een rit als deze? Normaal gesproken moet de Fransman hier oorlog kunnen maken, maar wellicht wacht hij tot de Alpen om uit te pakken.

Mag Tom Dumoulin opnieuw met de spumante spuiten?

Zoals eerder gezegd zullen we waarschijnlijk twee voor de prijs van een krijgen. Want voor enkele kopmannen voor het klassement biedt deze etappe een uitstekende gelegenheid om de concurrentie flink te laten zweten. Vincenzo Nibali zal met zijn dalerscapaciteiten en ervaring met het rijden (en winnen) van de Ronde van Lombardije ongetwijfeld een bommetje willen gooien. Zeker omdat de finale hem beter ligt dan rivaal Nairo Quintana, die het moet hebben van langere beklimmingen en een meer gecontroleerd koersverloop. De kans is dat Quintana moet opboksen tegen een breed gevormde coalitie van de klassiekerrenners onder de klassementsrenners: ook Mollema, Pinot, Yates alsook Dumoulin hebben in het verleden al goed gepresteerd in het eendaagse werk. Nibali en Quintana zullen elke morzel grond moeten aangrijpen om deze Giro nog te kunnen winnen, met een Dumoulin die op dit moment onklopbaar lijkt. Wellicht dat de Nederlander deze rit zelf zal aangrijpen om zijn rivalen op een nog grotere achterstand te zetten, in de wetenschap dat hij in de Alpenritten hoogstwaarschijnlijk wat meer in het defensief zal worden gedwongen.

Favorieten volgens WielerFlits
**** Rui Costa
*** Diego Rosa, Giovanni Visconti
** Valerio Conti, Michael Woods, Luis Leon Sanchez
* Enrico Battaglin, Ben Hermans, Vasil Kyrienka, Omar Fraile

Weer en TV
De renners zullen in de regio Bergamo te maken krijgen met uitermate prettige weersomstandigheden. De zon krijgt de volledige hoofdrol, wat zich uit in een gemiddelde temperatuur van 25 graden, slechts enkele stapelwolken en een zachte noordoostenwind.

Eurosport begint om 13:15 met de live-omkadering. Het commentaar wordt net zoals in de afgelopen dagen verzorgd door Jeroen Vanbelleghem en Karsten Kroon.