Eindejaarslijstjes In de maand december blikt WielerFlits traditioneel terug op het afgelopen wielerseizoen met de reeks Eindejaarslijstjes. Wat waren de hoogte- en dieptepunten van het afgelopen jaar en welke renners verdienen nog een eervolle vermelding voor 2020? Elke werkdag is er een nieuwe lijst met bijbehorende poll. Vandaag zoeken we de meest opvallende jurybeslissingen van 2020.

De keuze dit jaar is groot. Het knotsgekke wielerjaar kende een aantal opmerkelijke incidenten, waarbij ook wedstrijdjury soms tot opmerkelijke besluiten kwam.

Schorsing Dylan Groenewegen

foto: Cor Vos

Het grote dieptepunt van wielerjaar 2020 zal voor velen de horrorcrash van Fabio Jakobsen zijn. Op 5 augustus, in de eerste etappe van de Ronde van Polen, belandde hij vlak voor de finish door toedoen van Dylan Groenewegen in de hekken. De schade, aan het gezicht en hals, was enorm. De sprinter van Deceuninck-Quick-Step is nog altijd aan het herstellen van de gecompliceerde blessures.

Ook Groenewegen liep grote schade op. Fysiek brak hij zijn sleutelbeen en mentaal raakte hij geknakt door het besef wat de gevolgen van zijn handelen waren, en de felle kritiek van het publiek. Deceuninck-Quick-Step-manager Patrick Lefevere noemde het zelfs een moordaanslag.

De UCI liet op dezelfde avond van het incident al weten de tuchtcommissie het verzoek te hebben gedaan “om tot een sanctie te komen, die evenredig is met de ernst van de feiten.”, aldus het persbericht. Jumbo-Visma besloot Groenewegen aan de kant te houden tot de uitspraak van de UCI.

Die uitspraak volgde begin november. Een onafhankelijke arbitragecommissie besloot de Amsterdammer te schorsen voor negen maanden. Een zeldzaam hoge straf voor een sprintincident. De vraag rijst of Groenewegen is geschorst voor zijn overtreding (afwijken van zijn lijn en het klemrijden van zijn tegenstander) of is ook de ernst van de blessure van Jakobsen meegewogen in het oordeel?

Het antwoord op die vraag blijft gissen. De tuchtcommissie van de UCI heeft de totstandkoming van de schorsing niet toegelicht.

foto: Cor Vos

Het incident tussen Groenewegen en Jakobsen lijkt wel een keerpunt te zijn in het wielrennen. Sinds de crash treedt de wedstrijdjury harder op tegen misdragingen in de sprint. In de elfde etappe van de Tour de France werd Peter Sagan gedeklasseerd wegens het uitdelen van een schouderduw aan Wout van Aert.

In de Vuelta a España werd de negende rit door de jury toegewezen aan Pascal Ackerman, nadat Deceuninck-Quick-Step-sprinter Sam Bennett meerdere kopstoten had uitgedeeld aan een conculega. Ondanks dat de overtreding voor iedereen duidelijk was terug te zien op de helikopterbeelden, noemde teammanager Lefevere de jurybeslissing “bullshit”.

Extra geldboete Gianni Moscon na smijten met fiets

Gianni Moscon liet zich opnieuw van zijn slechte kant zien in Kuurne-Brussel-Kuurne. De Italiaan van (toen nog) Team INEOS werd uit de wedstrijd gehaald door de jury vanwege ‘agressief gedrag ten opzichte van andere renners’.

De oorzaak? Moscon was betrokken bij een val en gooide vervolgens gefrustreerd met de fiets van een collega-renner. Het incident gebeurde in aanloop naar de Oude Kwaremont, toen op een smalle weg gevallen werd in de graskant. Moscon lag erbij, evenals een renner van B&B Hotels-Vital Concept. De Italiaan pakte bij het opstaan een fiets en gooide die tegen de coureur van de Franse ploeg aan. Na bestudering van de wedstrijdbeelden greep de jury direct in.

Maar dat was nog niet alles. Voor het oog van de camera trok Moscon de rugnummers van zijn shirt en gooide die weg. En ook dat werd opgemerkt door de VAR (Video Assistent Referee). Naast de uitsluiting, de 200 Zwitserse frank boete en het kwijtspelen van 10 UCI-punten, kreeg Moscon ook nog eens 500 Zwitserse frank boete voor het wegwerpen van afval buiten de daarvoor bestemde zones. Zo werd zondag 1 maart een dure dag voor Moscon.

Als de Tour de France een speelfilm zou zijn, kwam het waarschijnlijk in aanmerking voor verschillende Oscars. In de categorie ‘Beste Bijrol’ de wedstrijdjury. Dit jaar stond de wedstrijdjury van de UCI opmerkelijk in de spotlights tijdens de Tour de France.

Tijdsverschillen opgenomen met nog één ronde te gaan

Nat Nice – foto: Cor Vos

Het begon al op de eerste dag van de Tour. Aan de Cote d’Azur liet de zon zich nauwelijks zien op die bewuste zaterdag 29 augustus. Het regende pijpenstelen. Niet alleen aan de finish aan de Promenade des Anglais, maar ook in het binnenland, waar de route van de openingsrit doorheen liep.

De harde regen maakte van de weg een ijsbaan. Of het losgeweekte brandstofresten waren of olijfolie dat van de olijfbomen afdreef, laten we in het midden. Volgens de renners was het spekglad, wat in combinatie met de welbekende nervositeit in een eerste etappe tot veel valpartijen leidde. Onder anderen Pavel Sivakov, Thibaut Pinot, George Bennett en Miguel Ángel López behoorden tot de renners die niet overeind wisten te blijven.

Op verzoek van het peloton besloot de organisatie, en in samenspraak met de wedstrijdjury, de tijdsverschillen al op één ronde van het eind te noteren. In de laatste ronde konden de klassementsmannen zich laten lossen, waardoor een kleine groep waaghalzen kon strijden om de ritzege. Die ging uiteindelijk enigszins verrassend naar Alexander Kristoff.

Tijdstraf Alaphilippe waardoor Yates het geel kreeg

Is this the moment that cost Julian Alaphilippe the yellow jersey??#TDF2020

Watch The Breakaway for all the best reaction, on Eurosport Player pic.twitter.com/vorVNKSxj8

— Eurosport UK (@Eurosport_UK) September 2, 2020

De volgende gebeurtenis in deze lijst dateert van vier dagen later. In vijfde etappe van Gap naar Privas maakt Julian Alaphilippe een fout die hij zich nog lang zal herinneren.

Met de gele trui om zijn schouders maakt Alaphilippe een blunder die hem de prestigieuze leiderstrui kost. Op 17 kilometer van de einde pakt hij een drinkbus aan, op een plek waar dat niet is toegestaan. De reglementen van de UCI schrijven voor dat bevoorrading binnen de laatste twintig kilometer verbonden is.

De onverbiddelijke jury bestraft hem met de minimale straf van twintig seconden. Het verschil met Adam Yates was echter slechts vier seconden, waardoor de kleine overtreding grote gevolgen kreeg. De Fransman van Deceuninck-Quick-Step zakt van de eerste naar de zestiende positie in het algemeen klassement.

Merijn Zeeman uit koers gezet na incident op Col de la Loze

foto: Cor Vos

Een andere opmerkelijke jurybeslissing was het uit de wedstrijd verbannen van Merijn Zeeman. De sportief directeur van Jumbo-Visma ging over de schreef op de top van de Col de la Loze. Bij een controle op mechanische fraude ging Zeeman zijn boekje te buiten, toen hij zag dat de fiets van geletruidrager Primož Roglič beschadigd raakte.

In zijn eigen reactie omschreef Zeeman zijn handelen als “verbaal niet correct gedrag”. De UCI sprak over intimidatie, schelden en wangedrag. Zeeman moest zijn accreditatie inleveren en was voor de resterende drie etappes niet meer welkom in de afschermde zone’s. Ook moest hij een boete betalen van 2.000 Zwitserse Frank, omgerekend €1.848 boete.

Tom Dumoulin en Tony Martin beboet voor het verkeerd dragen van regenboogmouwtjes

De mouwen van Dumoulin – foto: Cor Vos

In de Tour de France was ook de modepolitie aanwezig. Op de voorlaatste dag, in de tijdrit naar de top van La Planche des Belles Filles, werden Tom Dumoulin en Tony Martin beboet voor een opmerkelijke overtreding.

In het kledingreglement van de UCI staat dat voormalig wereldkampioenen aan de uiteinde van hun mouwen een regenboogband mogen dragen. Doorgaans dragen renners shirts met korte mouwtjes, waarbij die regenboogband net boven de elleboog komt te zitten.

Zowel Martin (2011, 2012, 2013, 2016) als Dumoulin (2017) is oud-wereldkampioen en mag dus die verwijzing naar hun titel op hun tenue dragen. Maar alleen conform de regels. In de Tourtijdrit droeg het Jumbo-Visma-duo een tijdritpak met de regenboogband net boven de elleboog.

Tony Martin – foto: Cor Vos

Een schandelijke overtreding moet de UCI-jury hebben gedacht. De mouwen van het tijdritpak eindigden niet ter hoogte van de elleboog, maar vanwege de aerodynamica pas op de pols. Een lange mouw dus, in plaats van de traditionele korte mouwtjes.

Het leverde beide vedetten een forse boete op van 2.000 Zwitserse Frank. Overigens had de schade nog groter kunnen zijn. Voor een overtreding van deze regel (artikel 1.3.064) staat een boete van minimaal 2.000 Zwitserse Frank en maximaal 10.000 Zwitserse Frank.

foto: Cor Vos

Overigens was dat niet de enige confrontatie met de modepolitie van de UCI. Een kleine maand later werd EF Pro Cycling voor meer dan €4100 beboet.

De Amerikaanse ploeg zou het inmiddels welbekende eendenshirt niet tijdig hebben aangemeld bij UCI. Alle acht de renners en ploegleider Fabrizio Guidi werden kregen na afloop van de teampresentatie een bekeuring van 500 Zwitser Frank. Bij elkaar opgeteld een bedrag van €4.158.

Volgens teammanager Jonathan Vaughters was het een fout van de UCI. “Zij zijn het vergeten! Dit is voor morgen al opgelost”, aldus de Amerikaan.

En in de openingstijdrit van de Giro d’Italia overkwam voormalig wereldkampioen tijdrijden Rohan Dennis hetzelfde als Dumoulin en Martin. Voor het ‘ongeoorloofd vertoon van de regenboogvlag op het materiaal in de openingstijdrit’ kreeg hij 2.000 Zwitserse Frank boete van de wedstrijdjury. Dennis had slechts op één mouwtje een regenboogband, en dat zat niet aan het uiteinde van de mouw.

3-secondenregel achteraf teruggedraaid in Vuelta

Het was een opvallend beeld voor de start van de etappe naar de Alto de la Farrapona op zaterdag 31 oktober. Toen het fluitsignaal voor vertrek werd gegeven, besloot het peloton onder leiding van Chris Froome niet te rijden. Al snel werd duidelijk dat de interpretatie van de 3-secondenregel na de vrijdagrit de aanleiding voor het rennersprotest was.

In de tiende etappe naar Suances scheurde het peloton en werden enkel de eerste acht renners in de uitslag, onder wie etappewinnaar Primoz Roglic, in dezelfde tijd geplaatst. Niet veel later werd dat hersteld: klassementsleider Carapaz (die als veertiende finishte) werd in dezelfde tijd als Roglic gezet en dus bleef de kopman van INEOS Grenadiers leider.

Maar, na nieuwe discussie werd tóch een gaatje van drie seconden gegeven na de achtste plek, en dus mocht de Sloveen de rode leiderstrui aantrekken op het podium. Roglic staat nu in dezelfde tijd als Carapaz in het algemeen klassement.

Voor de start van de etappe kregen de renners te horen dat de 3-secondenregel van toepassing was in Suances, maar de UCI besloot na afloop van de rit de regels te veranderen en de etappe te kwalificeren als een ‘finish op een heuvel.’ Het gevolg: de 3-secondenregel was niet meer van toepassing en de kleine verschillen aan de streep werden meegenomen in het klassement.

Deze late wijziging is bij de renners in het verkeerde keelgat geschoten, wat ze ook lieten merken voor de start van de elfde etappe. De renners kwamen gezamenlijk met een statement naar buiten, in de hoop enkele dingen op te klaren.