Youri IJnsen

• zaterdag 12 november 2022 om 18:00

Nieuw op de veldritkalender deze winter is de Wereldbeker in Hilvarenbeek. Of beter gezegd: de GP Beekse Bergen 2022. Organisator Libéma Profcycling heeft het belangrijkste regelmatigheidsklassement naar het safaripark gehaald. Wat kunnen we verwachten van deze Nederlandse cross in Afrikaanse sferen? WielerFlits blikt vooruit!

Een must have voor alle wielerfans! Met de Black Friday deal van RIDE Magazine haal je het ideale cadeautje voor de feestdagen in huis. Voor slechts € 13,95 ontvang je de najaars- en de winter-editie in jouw brievenbus. Dat betekent meer dan 300 pagina’s aan schitterende wielerverhalen. Wacht niet te lang, want OP=OP. Bestel nu jouw magazines en verzeker je van uren leesplezier.

Historie

Je zou zeggen dat er van historie geen sprake is bij een nieuwe cross. Dat klopt, ware het niet dat Beekse Bergen wel al drie keer het decor was van een veldrit. In zowel 1973, 1993 en 2013 werd er namelijk een NK veldrijden georganiseerd. In de eerste jaargang was Cock van der Hulst de gelukkige winnaar van het rood-wit-blauw. Hij is intussen overleden, maar de familie-eer is nog altijd terug te vinden in het profpeloton. Zijn kleindochter is Amber van der Hulst, sprinter van dienst bij Liv Racing.

In 1993 werd het NK een van de laatste grote zeges in de carrière van Henk Baars. Hij versloeg Adrie van der Poel, die de vier jaren daarvoor gedomineerd had. Ook op het WK in het Baskische Getxo was die laatste de te kloppen man en zette Baars zich in de slotronde op kop voor Van der Poel. Omdat wijlen Radomir Simunek senior in Baars’ wiel haperde, kreeg hij een gaatje en kon landgenoot Van der Poel niets anders dan in het wiel blijven zitten. Tegenwoordig baat Baars een fietszaak uit in Hilvarenbeek.

Het podium van het WK veldrijden 1990: wereldkampioen Baars, Van der Poel (links) en Bruno Le Bras – foto: Cor Vos

Bij de vrouwen – die pas sinds 1987 een NK hebben – ging dat jaar de piepjonge Nicole Leijten aan de haal met de nationale titel. Zij doorbrak begin jaren negentig de hegemonie van Natascha den Ouden, tegenwoordig de vrouw van Servais Knaven en teammanager bij AG Insurance-NXTG. Vanaf 2023 is dat de vrouwenploeg van Soudal-Quick-Step. Leijten zelf trad in het huwelijksbootje met Danny De Bie, voormalig ploegleider bij Fidea. Die liefde liep in de loop der jaren echter op de klippen.

Voor de laatste veldrit op het terrein van Beekse Bergen moeten we naar 2013. Ook toen was er bij de mannen sprake van een alleenheerser in de persoon van Lars Boom. Hij zou dat jaar echter niet winnen, want de toen nog piepjonge Lars van der Haar stootte hem van de troon. Bij de beloften en junioren werden dat jaar David én Mathieu van der Poel Nederlands kampioen. Bij de vrouwen voegde Marianne Vos een derde titel toe aan haar palmares.

Libéma Profcycling – dat ook achter diverse kampioenschappen op de baan en de weg zit, alsmede ook organisator is van de ZLM Tour – organiseert de Wereldbeker samen met de Stichting Grote Prijs van Brabant. Onder die naam werden er de laatste jaren in Noord-Brabant diverse veldritten georganiseerd, waaronder het EK veldrijden van 2018 en 2020 op het terrein van Autotron in Rosmalen. Libéma Profcycling is een divisie van moederbedrijf Libéma, een van de grootste leisure-concerns van Nederland. Dit bedrijf is eigenaar van safaripark De Beekse Bergen en dat maakt het cirkeltje weer rond.

Nicole Leijten bij de Azencross in 2012, negentien jaar (!) na haar NK-titel – foto: Cor Vos

Parcours

Wie denkt aan Beekse Bergen denkt meteen aan het  Safaripark, dat daar sinds de jaren zestig van de vorige eeuw huist. Qua oppervlakte is dit het grootste dierenpark van de Benelux, met zo’n honderd diersoorten. Het thema van het park is Afrika en het aanbod varieert van kleine zoogdieren tot grote vogels. Op de uitgestrekte, open vlaktes bevinden zich onder meer zebra’s, giraffen, struisvogels, leeuwen, neushoorns, olifanten en jachtluipaarden. Geen paniek voor de renners: de Wereldbeker vindt plaats bij Speelland, weer geen dier te bekennen is.

De omloop nabij het Victoriameer lijkt niet op de kampioenschappen die er eerder plaatsvonden. De laatste editie werd uitgetekend door Gerben de Knegt, tegenwoordig bondcoach bij het veldrijden en het mountainbiken. Destijds zaten er een aantal leuke klimmetjes in, maar nu is het niet meer van dat. De organisatie zegt dat er wel ‘wat hoogteverschil’ in zit, maar dat de heuveltjes niet hoger zijn dan anderhalve meter. De klimmers komen dus bedrogen uit.

Wel kunnen we een stempel op deze cross plakken, want het is een echte moderne veldrit. De winnaar zal over een groot aantal technische kwaliteiten moeten beschikken. Het parcours is op te delen in tweeën. Na de lange start-finishstrook gaan de coureurs het recreatiestrand op. Daar zijn een aantal technische bochten neergelegd, waarbij de renners normaal gesproken in het midden van de strandstrook van de fiets moeten. Daar is een strook met vers gestort zand neergelegd.

Na die passage gaat het in een rechte lijn richting een grasstrook, waar een serie balken liggen. Kort daarna volgt een brug vlak voor de eerste materiaalpost, waarna de crossers het bos induiken. Daar wacht ten zuiden van het parcours een zeer technisch stuk met veel draaien en keren. Hier is het constant stilstaan en optrekken, een echt stuk voor de explosieve types. Dat deel van het parcours duurt eigenlijk tot vlak voor de tweede materiaalpost.

Na die post volgt dezelfde brug als eerder in de ronde, maar dan in tegengestelde richting. Eenmaal van de brug af, draaien de crossers weer het recreatiestrand op. Wanneer je daar niet genoeg snelheid hebt, kan het voorkomen dat je een lang stuk moet lopen. Als dat niet hoeft, kan dat in een terugdraaiende bocht – waarbij je bijna een vol rondje rijdt – alsnog gebeuren. Na de bocht komen ze pas bij de startstrook weer op het asfalt. Van daar is het nog zeer kort tot de finish.

Progamma en info

Programma
10.00 uur: Junioren + Nieuwelingen meisjes
12.00 uur: Junioren jongens
13.40 uur: Vrouwen elite
15.10 uur: Mannen elite

Locatie en inkom
Start en aankomst: Beekse Bergen 1, Hilvarenbeek
Bereikbaarheid in te zien via deze link
Inkom: €20,00 (€17,50 in de voorverkoop) Kinderen tot en met twaalf jaar zijn gratis

Website organisatie
Website Wereldbeker

Tussenstand Wereldbeker vrouwen (na vier manches)
1.  Fem van Empel – 160 punten
2.  Denise Betsema – 88 punten
3.  Ceylin del Carmen Alvarado – 87 punten
4.  Annemarie Worst – 80 punten
5.  Inge van der Heijden – 78 punten
6.  Puck Pieterse – 60 punten
7.  Lucinda Brand – 55 punten
8.  Clara Honsinger – 55 punten
9.  Hélène Clauzel – 48 punten
10.  Shirin van Anrooij – 44 punten

Tussenstand Wereldbeker mannen (na vier manches)
1. Eli Iserbyt – 145 punten
2.  Laurens Sweeck – 122 punten
3.  Michael Vanthourenhout – 94 punten
4.  Lars van der Haar – 85 punten
5.  Niels Vandeputte – 77 punten
6.  Daan Soete – 66 punten
7.  Michael Boroš – 57 punten
8.  Toon Vandebosch – 49 punten
9.  Timon Rüegg – 46 punten
10.  Thibau Nys – 42 punten

Favorieten vrouwen

We kunnen zondag likkebaarden in Hilvarenbeek, want bij de vrouwen zijn alle toppers aanwezig om de GP Beekse Bergen te verheffen tot een waar spektakelstuk. Het is altijd afwachten hoe de crossers een nieuw parcours aanvangen en het zal daarom druk zijn bij de verkenning. Maar op het snelle en moderne parcours kunnen veel vrouwen hun ei kwijt.

De topfavoriete luistert al weken naar dezelfde naam en dat zal ook nu het geval zijn. Fem van Empel heerst en verdeelt tot op heden deze winter. Ze won alle Wereldbeker-manches en gaat daardoor soeverein aan de leiding. Afgelopen weekend deed ze daar ook nog eens de Europese titel bij de elite vrouwen bij. Of het zoals in Namen een zwaar parcours is of een snelle omloop zoals komend weekend, Van Empel kan op alle terreinen uit de voeten.

Van Empel klopt Pieterse in Maasmechelen – foto: Cor Vos

Haar grootste uitdager is een generatiegenootje: Puck Pieterse. De renster van Alpecin-Deceuninck koos er in tegenstelling tot het Pauwels Sauzen-Bingoal-toptalent wél voor om bij de beloften actief te blijven en won zodoende daar de Europese titel. Met haar technische skills vanuit het mountainbiken – die Van Empel ook heeft – moet ze met de topfavoriete kunnen wedijveren, zoals ze dat vorige winter ook deden in Flamanville.

Terug van weggeweest aan de top van het veldrijden is Ceylin del Carmen Alvarado. De 24-jarige Rotterdamse won vrijdag in Niel en dat was voor het eerst in anderhalf jaar tijd. We betrapten haar na afloop op een Vlaamse tongval, maar het was vooral een emotionele zege. De voormalig wereldkampioene kwakkelde vorige winter met haar gezondheid. In haar huidige vorm moet de technisch goed onderlegde Alvarado – die óók een MTB-achtergrond heeft – prima kunnen aarden op het parcours van Beekse Bergen.

Alvarado is terug aan de top – foto: Cor Vos

De cross van zondag is eigenlijk in drie delen te hakken. Het bosgedeelte aan de westzijde van het parcours, een transitie deel over gras en asfalt in het middelste deel en uiteraard de zandstrook aan de oostkant van het rondje. Wat dat betreft gaan onze gedachten uit naar Denise Betsema. De 28-jarige van Pauwels Sauzen-Bingoal is afkomstig van Waddeneiland Texel en weet daar iedere zandkorrel te liggen. Buit ze die kunde uit in haar voordeel?

Terug van weggeweest – al houden we een kleine slag om de arm – is Lucinda Brand. Aanvankelijk zou ze haar Europese titel verdedigen, nadat ze een kleine maand geleden een middenhandsbeentje brak voorafgaand aan de Wereldbeker van Tábor. De 33-jarige Baloise Trek Lions-renster moest uiteindelijk toch verstek geven, maar ze is zondag wel opgeroepen voor Nederland. Topfit is ze dus niet en ook het parcours is niet helemaal op haar maat.

Vos rijdt opnieuw in de regenboogtrui in Hilvarenbeek, net als bij haar zege in 2013 – foto: Cor Vos

Dat geldt normaal gesproken wél voor wereldkampioene Marianne Vos. De 35-jarige levende legende van Jumbo-Visma maakte eind oktober haar entree in de crosswinter tijdens de Nacht van Woerden, waar ze nipt werd geklopt door Blanka Kata Vas. Ze moest er duidelijk nog even inkomen en dat bleek ook zo in de Wereldbeker van Maasmechelen (zesde) en op het EK in Namen (negende). Maar áls er iemand is die razendsnel op punt kan staan, dan is het wel Vos. En ondanks dat het parcours anders is, won ze hier wel al eens.

De voornaamste zegekandidaten hebben we dan wel gehad. De grootste outsiders luisteren naar de namen van Shirin van Anrooij en Blanka Kata Vas, maar het Nederlandse en Hongaarse toptalent moeten het meer hebben van een zware cross dan het snelle rondje om het Victoriameer. Dat geldt ook voor rijzende ster Marie Schreiber, al zal zij normaal wel de kopstart nemen. De grote dark horse op dit rondje luistert naar Inge van der Heijden.

De 23-jarige 777-crosser is bezig aan een sterk seizoen en is het best op dit soort parcoursen. Dat bewees ze bijvoorbeeld met een tweede plek in Ruddervoorde. Vrijdag werd ze nog derde in Niel. Een zege lijkt weliswaar ver weg, maar wie weet verrast ze ons opnieuw.

Favorieten volgens WielerFlits
*** Fem van Empel
** Puck Pieterse, Ceylin del Carmen Alvarado
* Denise Betsema, Lucinda Brand, Marianne Vos

Deelnemerslijst (UCI)

Favorieten mannen

Bij de mannen is het nog altijd wachten op de entree van de grote drie: wereldkampioene Tom Pidcock, Wout van Aert en Mathieu van der Poel. Dat lijkt overigens aanstaande, want bij de volgende Nederlandse Wereldbeker eind november in Hulst zou het volledige trio weleens aanwezig kunnen zijn. En dus is het nu zaak voor de overigen om prijs te rijden.

Die boodschap heeft Laurens Sweeck in ieder geval goed verstaan. Hij maakt al het gehele seizoen indruk, sinds zijn overstap naar Crelan-Fristads. Verandering van spijs doet klaarblijkelijk eten, want zelfs op het EK in Namen sleepte hij er op een parcours dat hem doorgaans totaal niet ligt brons uit. Hij sprak dan ook nog eens over geen superbenen. Die hervond hij vrijdag in Niel, waar hij net als in Maasmechelen won. Sweeck is een echte zandspecialist en komt altijd bovendrijven op snelle parcoursen. Schrijf hem maar vast op!

Zien we dit beeld opnieuw, Van der Haar die Sweeck moet achtervolgen? – foto: Cor Vos

In Niel kreeg Sweeck het niet cadeau. Een sterke Lars van der Haar maakte het hem daar bijzonder moeilijk. Niet langer in de Europese kampioenstrui, maar wel voor het eerst in het rood-wit-blauw. De 31-jarige Nederlander van Trek Baloise Lions is bezig aan een uitstekende campagne. In elf van zijn twaalf wedstrijden stond hij op het podium; alleen tijdens zijn eerste wedstrijd (de Poldercross in Kruibeke) viel hij er met een vierde plek net naast. Van der Haar maakte in Niel indruk in het zand en houdt van snelle parcoursen.

Ook Eli Iserbyt is normaal gesproken op de afspraak op van die quasi-racebanen. Hij won bijvoorbeeld nog in Ruddervoorde, eind oktober. Dat was overigens meteen zijn laatste zege, al ging het daar al niet van harte. In Maasmechelen, op de Koppenberg en tijdens het EK – waar hij al vroeg opgaf – kon hij niet winnen. Rugproblemen speelde hem parten. Dat leek in Niel ook de boosdoener voor een mindere uitslag, maar in de voorlaatste ronde rukte Iserbyt imposant op van plek dertien naar plek vier. Daar bleek een zadelbreuk het probleem. De vraag is nu hoe zijn rug het houdt bij het vele optrekken in het technische bosgedeelte in Beekse Bergen. Sweeck en Van der Haar krijgen het voordeel van de twijfel.

Hoe houdt de rug van Iserbyt het in Beekse Bergen? – foto: Cor Vos

Naar verwachting zullen we kersvers Europees kampioen Michael Vanthourenhout niet meteen van voren zien in Beekse Bergen. Althans, niet vechtend voor de eerste plaats. Hoewel hij in goeden doen stak en dus het EK won, sprak hij voor Niel over een kleine decompressie. Dat was daar ook te zien, want de Belg van Pauwels Sauzen-Bingoal reed vooral defensief. Hij komt ook iets minder goed tot zijn recht op een modern rondje.

Sinds 1 oktober is Joris Nieuwenhuis weer fulltime crosser. Na een paar jaar WorldTour bij Team DSM, keert hij terug naar de roots. Tot op heden is die transitie goed verlopen. De Zelhemmer werd vijfde bij zijn debuut voor Trek Baloise Lions in de Nacht van Woerden. Na een elfde plek in Maasmechelen, werd hij al knap vierde op het EK in Namen. Nieuwenhuis is steevast goed in Heusden-Zolder, dat net als Beekse Bergen ook een snelle omloop is.

Nys won bij de beloften in Maasmechelen; daar is hij ook leider in het Wereldbeker-klassement – foto: Cor Vos

De beloften doen in deze Wereldbeker ook weer mee bij de elite-categorie en dat vergaat de U23-toppers eigenlijk best wel goed. Vooral Thibau Nys maakt op dat vlak indruk. Hij werd tussen de elite vijfde in de Wereldbekers van zowel Waterloo als Fayetteville. In Tábor en Maasmechelen stond dan wel een U23-cross op het programma, die Nys junior beide won. Het parcours in Beekse Bergen zou ook hem goed moeten liggen. Met de miserie van het EK U23 (zilver) nog vers in zijn geheugen, zal Nys er ook op gebrand zijn om revanche te nemen.

Op de plek van Nys hadden overigens even zo goed een aantal andere namen kunnen staan. De jongeling is de voornaamste outsider, waarvan wij denken dat hij zou kunnen winnen. Bij de andere outsiders ligt dat veel minder voor de hand. We denken dan aan de Belgen Jens Adams, Witse Meeussen, Daan Soete, Toon Vandebosch en Niels Vandeputte, Nederlanders Pim Ronhaar en Ryan Kamp, Zwitsers kampioen Kevin Kuhn en Spaans kampioen Felipe Orts.

Favorieten volgens WielerFlits
*** Laurens Sweeck
** Lars van der Haar, Eli Iserbyt
* Michael Vanthourenhout, Joris Nieuwenhuis, Thibau Nys

Deelnemerslijst (UCI)

Weer en tv

Tijdens de laatste veldrit op Beekse Bergen was er sprake van vrieskou, maar niets van dat komend weekend. De weerstations verwachten ’s middags een temperatuur van veertien graden Celcius en er staat een briesje aan windkracht twee uit het oosten. De zon heeft vrij spel en regen valt er niet. Weeronline geeft het weercijfer negen en dat zegt genoeg.

De crossliefhebber komt zondag qua keuze op tv niets tekort. De Wereldbeker is op Eurosport, de NOS en Sporza de gehele middag te zien. De uitzendingen beginnen voor de vrouwen allemaal om 13.30 uur. Vanaf 15.00 uur zullen de commentaarcabines overschakelen naar de mannenwedstrijd. Niet in de gelegenheid om thuis voor de buis plaats te nemen? Geen probleem, bespreek dan het wedstrijdverloop in het WielerFlits Wielercafé!