Materiaalzone 
Fietstoerisme 
Voorbeschouwing: Tour Down Under 2024 – Wielerseizoen gaat nu echt van start
We moeten er elk jaar even op wachten, maar het nieuwe wegseizoen staat nu echt op het punt van beginnen. Aardig wat wereldtoppers beginnen in de Tour Down Under (16-21 januari) aan hun wegcampagne, in wat steevast de eerste WorldTour-koers van het seizoen is. WielerFlits blikt natuurlijk weer vooruit!
Historie
Laatste tien winnaars 
Tour Down Under
2023: Jay Vine
2022: Niet verreden wegens de coronacrisis
2021: Niet verreden wegens de coronacrisis
2020: Richie Porte
2019: 
Daryl Impey
2018: Daryl Impey
2017: Richie Porte
2016: Simon Gerrans
2015: Rohan Dennis
2014: Simon Gerrans
2013: 
Tom-Jelte Slagter
2012: Simon Gerrans
Laatste editie
Eindklassement Tour Down Under 2023
1. Jay Vine (UAE Emirates) in 16u07m41s
2. 
Simon Yates (Jayco AlUla) op 11s
3. 
Pello Bilbao (Bahrain Victorious) op 27s
4. 
Magnus Sheffield (INEOS Grenadiers) op 57s
5. 
Mauro Schmid (Soudal Quick-Step) op 58s
Parcours
De rittenkoers zal dit jaar niet beginnen met een proloog, zoals afgelopen jaar wel het geval was. In plaats daarvan krijgen de renners een rit van 144 kilometer voorgeschoteld met start en finish in Tanunda. Daar staat dan weer de terugkeer van een zeer bekende beklimming tegenover: die van Willunga Hill. Het is van 2020 geleden dat de Santos Tour Down Under hier nog kwam.
De rit naar Willunga Hill zal ongetwijfeld weer een cruciale rol spelen in de strijd om de eindoverwinning, maar de beslissing zal vallen op de slotdag. De laatste rit van de Santos Tour Down Under eindigt – net als vorig jaar – op Mount Lofty. Dit is een klim van net iets meer dan zes kilometer aan 3,3%. De laatste 1,3 kilometer gaan omhoog aan gemiddeld 7,3%. De renners krijgen de helling op de slotdag drie keer voor hun kiezen.
Ook nog belangrijk om te vermelden: in de Tour Down Under wordt er met bonificatieseconden gewerkt. Bij de tussensprints zijn er telkens 3, 2 en 1 seconden te verdienen, aan de streep van elke etappe liggen dan weer 10, 6 en 4 seconden voor het oprapen. Deze boniseconden kunnen weleens een cruciale rol spelen voor de eindoverwinning, aangezien de verschillen in de Tour Down Under vaak bijzonder klein zijn.
Dinsdag 16 januari, Etappe 1: Tanunda – Tanunda (144 km)
Vorig jaar kwam de organisatie van de Tour Down Under nog met een noviteit, door af te trappen met een proloog van 5,5 kilometer in de straten van Adelaide, maar dit blijkt (voor nu) een eenmalig iets. In plaats daarvan krijgen de renners gewoon weer een rit-in-lijn voorgeschoteld van 144 kilometer, met start en finish in Tanunda. Op het eerste gezicht lijkt het wel iets voor de snelle mannen, al is dit zeker geen uitgemaakte zaak.
In de openingsrit trekt het peloton door de Barossa Valley, een van de meest beroemde en grootste wijngebieden van Australië. De renners koersen met andere woorden in het prachtige decor van de wijngaarden, maar echt veel tijd om hiervan te genieten is er niet bij. De coureurs leggen drie keer een lokale omloop af van goed 48 kilometer, met Menglers Hill (3,8 km aan 3,6%, maximaal 13%) als terugkerende scherprechter.
Als de coureurs voor een derde maal de top bereiken van Menglers Hill, is het nog exact veertien kilometer tot de streep. De resterende kilometers zijn zeker niet rechttoe-rechtaan en dit speelt de aanvalslustige renners in het peloton zeker in de kaart. In de laatste twee edities van de Tour Down Under (in 2020 en 2023) werd er ook gefinisht in Tanunda, met overwinningen voor Sam Bennett en Phil Bauhaus.
Start: 11.10 uur / /
01.40 uur
Finish: tussen 14.45 en 15.05 uur / / tussen 05.15 en 05.35 uur
Woensdag 17 januari, Etappe 2: Norwood – Lobethal (141,6 km)
In de tweede etappe kan het werkelijk alle kanten op. Tussen Norwood en Lobethal, waar de renners starten en finishen, heeft de organisatie zijn best gedaan om een interessante etappe uit te tekenen. En we kunnen wel stellen dat dit is gelukt, met meer dan 2.800 – om precies te zijn 2.848 – hoogtemeters. Zo is het direct vanuit de start al klimmen geblazen richting Ashton, met een klim van tien kilometer aan goed 5%.
Het is slechts een voorbode voor wat nog komt. De renners koersen na de inleidende beklimming over geaccidenteerde wegen naar een lokaal circuit van 35 kilometer, dat in totaal drie keer zal worden afgelegd. De renners met klimmersbenen zullen vooral verlekkerd kijken naar de steile klim op Fox Creed Road. Dit is een heuse muur van één kilometer aan 10% en zal in totaal drie keer terugkomen in deze rit.
Na de eerste passages – op ruim 75 en 40 kilometer van de finish – zijn er nog bergpunten te verdienen, maar dit is niet het geval voor de derde en laatste doorkomst op de top. En toch zal de derde passage van Fox Creed Road een cruciale rol spelen in de strijd om de ritzege, met de top op slechts acht kilometer van het einde. Voor een puncheur met goede benen, is dit misschien een ideale springplank naar succes.
Start: 11.10 uur / / 01.40 uur
Finish: tussen 14.40 en 15.05 uur / / tussen 05.10 en 05.35 uur
Donderdag 18 januari, Etappe 3: Tea Tree Gully – Campbelltown (145,3 km)
In de eerste twee etappes worden de renners niet gespaard, en is het maar de vraag of we een sprinten toekomen. Het moet echter wel raar lopen, willen we op dag drie geen (massa)sprint krijgen. Op weg naar Campelltown is het zeker niet vlak – de renners verwerken over een afstand van 145,3 kilometer toch weer 2.211 hoogtemeters – maar het meeste klimwerk volgt al vrij snel na de start in Tea Tree Gully.
Op weg naar Campbelltown kunnen er echter wel op een andere manier verschillen ontstaan: waaiers! Het wil namelijk nog wel eens stevig tekeer gaan aan de oostkust van Australië en dus zijn de renners gewaarschuwd. Campbelltown ontvangt de Tour Down Under overigens met grote regelmaat, maar dan wel vaak na een finale met de pittige Corkscrew Road, waardoor de springveren steevast in het voordeel zijn.
Het is te zien aan de lijst met meest recente winnaars in Campbelltown, maar nu kijken we toch vooral naar de rappe mannen in het peloton. De finale van dit jaar werd al wel een keer eerder aangedaan in de Tour Down Under, in 2017, toen Caleb Ewan sneller bleek dan Peter Sagan en Danny van Poppel.
Start: 11.11 uur / / 01.41 uur
Finish: tussen 14.40 en 15.00 uur / / tussen 05.10 en 05.30 uur
Vrijdag 19 januari, Etappe 4: Murray Bridge – Port Elliot (136,2 km)
In de vierde etappe koersen de renners voor een groot deel langs de Australische zuidkust, op weg naar Adelaide, om te finishen in Port Elliot. Dit is een klein stadje aan de zuidkust van het schiereiland Fleurieu. Port Elliot moet het vooral hebben van zijn prachtige ligging en adembenemende kust- en vergezichten, en is daarom ook zeer populair onder vakantiegangers uit het naburige Adelaide.
Maar genoeg over de finishplaats: wat kunnen we vertellen over het parcours? We kunnen kort zijn: het parcours is – zeker in vergelijking met de vorige ritten – niet al te uitdagend. De renners sprinten onderweg maar één keer voor de bergpunten en dan ligt de top van Gemmell Hill (gemiddeld 4%) ook nog eens op goed 45 kilometer van de streep. De wind kan eventueel nog iets teweeg brengen, maar verder lijkt niets een massasprint in de weg te staan.
Start: 11.10 uur / / 01.40 uur
Finish: tussen 14.40 en 15.00 uur / / tussen 05.10 en 05.30 uur
Zaterdag 20 januari, Etappe 5: Christies Beach – Willunga Hill (129,3 km)
Een Tour Down Under zonder Willunga Hill: het is en blijft een gekke gedachte. Dat moet ook de organisatie hebben gedacht na de editie van 2023. En dus keert deze inmiddels toch wel iconische helling – voor het eerst sinds 2020 – weer terug in het parcours. Niet als slotakkoord, maar wel als scherprechter van de voorlaatste rit. En de renners krijgen meteen twee voor de prijs van één.
De vijfde etappe is er echt een met twee gezichten. In de eerste honderd kilometer koerst het peloton nog over voornamelijk vlakke wegen, door onder meer kustplaatsen als Port Willunga en Aldringa Beach. En dan, met nog goed 25 kilometer te gaan, begint de klimpret met een eerste keer Willunga Hill (3 km aan 7%, met een uitschieter tot 15%). Eenmaal boven, geeft de kilometerteller aan: nog 22,4 kilometer.
De renners maken vervolgens een omweg in oostelijke, noordelijke en vervolgens zuidelijke richting om weer uit te komen in de stad Willunga, voor een tweede en laatste passage over Willunga Hill. Nu is de finishstreep ook daadwerkelijk de eindstreep. Zou er inmiddels al een beeltenis van Richie Porte staan op de top van deze klim? De inmiddels gestopte Australiër is onlosmakelijk verbonden met Willunga Hill.
De oud-renner van Saxo Bank, Team Sky en Trek-Segafredo wist in de jaren 2014-2019 maar liefst zes keer te zegevieren op de top van Willunga Hill. In 2020 kwam er een einde aan zijn imposante zegereeks, maar in 2021 won hij nog voor een zevende en laatste keer op deze helling. Dat was toen niet in de Tour Down Under (want afgelast), maar in het Santos Festival of Cycling, een rittenkoers waar enkel renners uit Oceanië aan mochten meedoen.
Start: 11.10 uur / / 01.40 uur
Finish: tussen 14.20 en 14.40 uur / / tussen 04.50 en 05.10 uur
2015 - foto: Cor Vos
2016 - foto: Cor Vos
Willunga Hill - Australia - wielrennen - cycling - radsport - cyclisme - Richie PORTE (Australia / BMC Racing Team) pictured during the Santos Tour Down Under 2017 - BikeExchange Stage 5 - in Willunga Hill, Australia on jan 21 - photo Dion Kerckhoffs/Cor Vos © 2017
Zondag 21 januari, Etappe 6: Unley – Mount Lofty (128,2 km)
In het verleden was de rit naar Willunga Hill beslissend in de strijd om de eindzege, maar dat is dit jaar niet het geval. De beslissing valt op zondag, in de slotrit van Unley naar Mount Lofty. In een rit met 2.821 hoogtemeters is het alle hens aan dek voor de klassementsrenners, in de wetenschap dat er nog van alles kan gebeuren. De slotrit bestaat in feite uit drie lokale ronden, dwars door de Adelaide Hills.
Het gaat telkens van Summertown naar Uraidla, Carey Gully, Bridgewater, Aldgate, Stirling en Crafers. De scherprechter van de dag, Mount Lofty, begint net na het doorkruisen van Aldgate. In het routeboek wordt de beklimming gereduceerd tot 1,3 kilometer klimmen aan 7,3%, maar het is eigenlijk een klim van net iets meer dan zes kilometer aan 3,3%. Het venijn zit hem hier zeker in de staart.
In de slotkilometer piekt het wegdek namelijk nog aan ruim 13%. Na de eerste doorkomst op Mount Lofty volgt de klim nog tweemaal, telkens dus aan het einde van een lus van 25 kilometer. Vorig jaar zat Mount Lofty voor het eerst in het parcours en ging de zege naar Simon Yates, na een elitesprint met Jay Vine en Ben O’Connor. Vine maakte op de streep ook het zegegebaar, want hij verzekerde zich van de eindzege.
Start: 11.10 uur / / uur 01.40 uur
Finish: tussen 14.20 en 14.40 uur / / tussen 04.50 en 05.10 uur
Favorieten
Zo vroeg op het seizoen is het niet evident om tot een goede sterrenverdeling te komen. Voor de meeste coureurs is de Tour Down Under namelijk een eerste ‘opwarmronde’ richting de grote doelen in het voorjaar. We hebben nog weinig tot geen referenties, waardoor het een beetje koffiedik kijken is wie nu al op punt staat om een gooi te doen naar de eindoverwinning.
Eén ding kunnen we wel met zekerheid stellen, en dat is dat de meeste Australische renners tot op het bot gemotiveerd zullen zijn om te schitteren voor eigen volk. Op de Australische kampioenschappen kregen we al een eerste indicatie wie goed is, en wie nog wat werk voor de boeg heeft. Luke Plapp zal ongetwijfeld met boordevol vertrouwen beginnen aan zijn thuisronde.
Kan Luke Plapp zijn topvorm verzilveren in de Tour Down Under? – foto: Cor Vos
De 23-jarige alleskunner kroonde zich in aanloop naar deze Tour Down Under namelijk tot Australisch kampioen in het tijdrijden, en werd een paar dagen later voor een derde opeenvolgende keer nationaal kampioen op de weg. En dit deed hij ook nog eens op indrukwekkende wijze. Plapp deed niet alleen de concurrentie, maar ook zijn ploeggenoten pijn op weg naar een nieuwe Australische titel. Hij zal zijn goede vorm maar wat graag willen doortrekken en zijn nieuwe ploeg Jayco AlUla een prestigieuze zege willen bezorgen.
Het is een oud en misschien afgezaagd gezegde, maar het geldt in deze situatie nog altijd: je moet het ijzer smeden wanneer het heet is. Maar Plapp is zeker niet de enige vooruitgeschoven pion binnen de ploeg van Jayco AlUla. De thuisformatie rekent namelijk ook op Simon Yates. Voor de Britse klimmer is de Tour Down Under zeker geen hoofddoel, maar dit belette hem vorig jaar niet om als tweede te eindigen in het eindklassement. Chris Harper, tweede op het Australisch wegkampioenschap, kan misschien wel verrassen namens Jayco AlUla.
Vorig jaar tweede, nu de zege voor Simon Yates? – foto: Cor Vos
Voor de meeste renners is de Tour Down Under niet meer dan een eerste wedstrijdprikkel, maar voor sommige coureurs is het wellicht ook een uitgelezen kans om al vroeg te scoren en eens te zegevieren op WorldTour-niveau. Dit heeft Movistar goed begrepen en de Spaanse formatie brengt dan ook meerdere kanshebbers aan de start. We verwachten vooral veel van Ruben Guerreiro. De Portugese puncheur krijgt hier een parcours op maat, met veel korte en bovenal steile beklimmingen. Het zal ook Gonzalo Serrano als muziek in de oren klinken.
Nog een renner die kickt op het explosieve klimwerk: Jhonatan Narváez. De Ecuadoraan, die aan zijn zesde seizoen begint in dienst van INEOS Grenadiers, heeft in het verleden al meermaals aangetoond over bijzonder veel explosiviteit te beschikken. Dit leverde hem vorig jaar nog de eindzege op in de Ronde van Oostenrijk. Kan Narváez het ook op een nóg hoger niveau? Dat hij klaar is om te schitteren, liet hij alvast zien met een knappe overwinning in de Down Under Classic. In de Tour Down Under lijkt hij de voornaamste klassementstroef van INEOS Grenadiers.
Jhonatan Narváez was al de beste in de Down Under Classic – foto: Cor Vos
Na het ontleden van een aantal sterke ploegen, komen we misschien nu wel uit bij de – in de breedte – sterkste formatie. We hebben het over Israel-Premier Tech, dat heel wat ijzers in het vuur heeft. Simon Clarke en Derek Gee kunnen met hun aanvalslust wellicht ver komen, puncheur Stephen Williams kan misschien wel toeslaan in de laatste twee etappes, de sterke machtssprinter Corbin Strong kan op zijn Daryl Impey’s op jacht gaan naar de bonificatieseconden en dan vergeten we nog voormalig Jumbo-Visma-man George Bennett.
De selectie van Soudal Quick-Step oogt misschien wat minder indrukwekkend, maar de Belgische formatie komt wel met een echte publiekstrekker naar Australië. Het is voor Julian Alaphilippe pas de tweede keer dat hij de Tour Down Under gaat rijden. De Fransman reed de rittenkoers exact tien jaar geleden – in 2014 debuteerde hij bij het toenmalige Omega Pharma-Quick-Step – ook al. Wat mogen we anno 2024 van de tweevoudig wereldkampioen verwachten? Topvorm of niet, Alaphilippe kennende zal hij de koers wel willen animeren.
Julian Alaphilippe is misschien wel de grootste naam aan het vertrek – foto: Cor Vos
Dan naar de meest succesvolle ploeg van de laatste jaren en zeker 2023: Visma | Lease a Bike. De Nederlandse formatie heeft op het eerste gezicht niet de topfavoriet in huis voor de Tour Down Under, maar we schuiven toch graag Milan Vader naar voren. De 27-jarige Nederlander verbaasde eind vorig jaar vriend, vijand en zichzelf door de Tour of Guangxi te winnen. Het betekende zijn doorbraak op WorldTour-niveau, kan hij nu bevestigen? Vader krijgt onder meer Robert Gesink, Koen Bouwman en Johannes Staune-Mittet mee in steun.
Zeg je Jumbo-Visma, dan kom je al snel uit bij UAE Emirates. De WorldTour-formatie uit het Midden-Oosten heeft ook zeven interessante renners weten op te trommelen voor de Tour Down Under. Diego Ulissi is de man met de meeste adelbrieven, maar we verwachten ook het nodige van Finn Fisher-Black. De nog maar 22-jarige Nieuw-Zeelander liet vorig jaar al zeer fraaie dingen zien en 2024 zou zomaar het jaar van zijn doorbraak kunnen worden. We zijn verder nieuwsgierig naar het profdebuut van Isaac Del Toro, de winnaar van de laatste Ronde van de Toekomst, en António Morgado.
Kan Milan Vader (links) bevestigen op WorldTour-niveau? – foto: Cor Vos
We hebben de belangrijkste kanshebbers voor de eindzege nu wel besproken, maar er staan nog wel meer interessante namen aan het vertrek. Bahrain Victorious hoopt met Jack Haig en in mindere mate Torsten Træen een goed klassement te rijden, terwijl Georg Zimmermann een gevaarlijke klant is namens Intermarché-Wanty. De Spaanse aanwinst Roger Adrià en Ben Zwiehoff zijn de vooruitgeschoven pionnen van BORA-hansgrohe, dsm-firmenich PostNL rekent dan weer op Chris Hamilton en Oscar Onley.
Verder noteren we de namen van Simon Geschke (Cofidis), Archie Ryan (EF Education-EasyPost), Luca Vergallito (Alpecin-Deceuninck), Christian Scaroni en Samuele Battistella (Astana Qazaqstan), Bauke Mollema en Natnael Tesfatsion (Lidl-Trek), Franck Bonnamour (Decathlon AG2R La Mondiale), de onberekenbare Filippo Ganna (INEOS Grenadiers), Michael Storer. Die laatste staat onder contract bij de Zwitserse Tudor-ploeg, maar komt in deze ronde uit voor de Australische selectie, net als Q36.5-renner Damien Howson.
Sprinters
De Tour Down Under is ook vaak een eerste confrontatie tussen de beste sprinters in het peloton, al is het sprintersveld dit jaar niet zo sterk. De meeste toppers – denk aan Jasper Philipsen, Fabio Jakobsen, Dylan Groenewegen en Olav Kooij – kiezen voor een andere seizoensopbouw en zijn er dus niet bij Down Under. Gelukkig voor de organisatie geeft Caleb Ewan ook dit jaar weer acte de présence. Althans, daar lijkt het toch op…
De rappe Australiër hoopt zijn carrière in dienst van Jayco AlUla te herlanceren en zou maar wat graag al willen zegevieren voor eigen volk. Ewan zal in de sprints wel concurrentie krijgen van Phil Bauhaus (Bahrain Victorious) en Elia Viviani (INEOS Grenadiers), twee renners die ook weten hoe je moet winnen op Australische bodem. Viviani won in 2018 en 2019 in de Tour Down Under, Bauhaus was vorig jaar nog aan het feest.
Veel ogen zijn gericht op Caleb Ewan – foto: Cor Vos
Een andere sprinter met winstkansen is Sam Welsford, die in de Tour Down Under zijn WorldTour-debuut zal maken voor BORA-hansgrohe. Ewan, Viviani, Bauhaus en Welsford zijn op papier misschien wel de snelste renners in dit peloton, maar er zijn nog meer sprintkapers op de kust. We denken aan Biniam Girmay en Madis Mihkels (Intermarché-Wanty), Álvaro José Hodeg (UAE Emirates) en Daniel McLay (Arkéa-B&B Hotels).
Verder houden we rekening met een uitschieter van Iván García Cortina (Movistar), Mick Van Dijke (Visma | Lease a Bike), Owain Doull (EF Education-EasyPost), Stan Van Tricht (Alpecin-Deceuninck), Max Kanter (Astana Qazaqstan), Fabian Lienhard (Groupama-FDJ), Emīls Liepiņš (dsm-firmenich PostNL) en Piet Allegaert (Cofidis). Danny van Poppel en Campbell Stewart zullen zich normaal opofferen voor hun kopmannen Welsford en Ewan, maar kunnen natuurlijk ook zelf de sprinthonneurs waarnemen.
Elia Viviani kan het nog altijd, zo bleek wel in de voorbije Tour of Guangxi – foto: Cor Vos
Favorieten volgens WielerFlits
**** Luke Plapp
*** Simon Yates, Jhonatan Narváez
** Ruben Guerreiro, Stephen Williams, Milan Vader
* Corbin Strong, Chris Harper, Finn Fisher-Black, Julian Alaphilippe
foto: Cor Vos
Weer en TV
In de Tour Down Under is het vaak zweten geblazen en dat is dit jaar niet anders, met temperaturen die oplopen tot ruim boven de dertig graden Celsius. Al gaat dit af en toe ook gepaard met bewolking. Het lijkt verder wel droog te blijven in het zuiden en oosten van Australië.
Goed nieuws voor de wielerfans: de Tour Down Under is ook dit jaar weer te zien via de online kanalen van Eurosport en Discovery+. De kans is klein dat de rittenkoers ook op Eurosport 1 of Eurosport 2 komt, omdat de sportzender op tv hoogstwaarschijnlijk de voorkeur zal geven aan het Australian Open-tennistoernooi. Houd de tv-gids in de gaten voor de exacte uitzendtijden.
Om te reageren moet je ingelogd zijn.