Tegenwoordig dient de Ronde van Romandië als generale repetitie voor de Giro d’Italia, maar de organisatoren van de eerste editie hadden na de Tweede Wereldoorlog een ander doel voor ogen. In de edities die volgden wisten de grootste namen uit de wielerwereld de koers aan hun palmares toe te voegen.

Voor de allereerste editie van de Ronde van Romandië moeten we flink wat jaren terug in de tijd. Naar 1947, naar de eerste jaren na de Tweede Wereldoorlog. Het nog grotendeels in puin liggende Europa begon langzaam aan de wederopbouw en ook de wielersport kwam weer tot leven. Op initiatief van de Zwitserse journalist Max Girardet zag een meerdaagse wielerronde in Romandië, het Franstalige gedeelte van Zwitserland, het levenslicht. Met deze nieuwbakken rittenkoers wilde Girardet de Zwitserse wielerbond in het zonnetje zetten, die in 1947 zijn vijftigste verjaardag vierde.

En zo geschiedde, al werd de eerste editie van de Ronde van Romandië gewonnen door een Belg. De uit Anderlecht afkomstige Désiré Keteleer (1920-1970) eindigde na vier etappes en 755 kilometer als eerste in het algemeen klassement, voor twee absolute wielergrootheden. Dat waren Gino Bartali en thuisfavoriet Ferdi Kübler. Om de prestatie van Keteleer op waarde te schatten: Bartali won in zijn carrière de Giro d’Italia (drie keer), Tour de France (twee keer) en vele topklassiekers, Kübler kroonde zich in 1950 tot de eerste Zwitserse winnaar van de Ronde van Frankrijk, werd wereldkampioen in Varese en won twee keer Luik-Bastenaken-Luik.

Chris Froome, winnaar in 2013 en 2014 – foto: Cor Vos

Kübler en Bartali moesten in 1947 dus nog hun meerdere erkennen in die dekselse Keteleer, maar de sportieve revanche liet niet lang op zich wachten. Kübler kroonde zich in 1948 voor de eerste keer tot eindwinnaar, Bartali volgde een jaar later. Om nog even terug te komen op Kübler: de in 2016 overleden Zwitser – die vanwege zijn onvoorspelbare koerstactiek bekend stond als Dolle Ferdi – won in 1951 voor een tweede en laatste keer zijn thuiskoers.

Kübler is een van de negen Zwitsers op de erelijst van de Ronde van Romandië. De andere namen zijn de al even legendarische Hugo Koblet (1953), René Strehler (1955), Kurt Gimmi (1959), Rolf Maurer (1964), Jorg Müller (1985), Tony Rominger (1991 en 1995), Pascal Richard (1993 en 1994) en Laurent Dufaux (1998).

Thuisland Zwitserland is met twaalf eindoverwinningen zeer succesvol, maar het Alpenland prijkt daarmee (nog) niet bovenaan de lijst. Die eer is weggelegd voor Italië, dat in al die jaren dertien eindwinnaars wist af te leveren. Het begon in 1949 met de eerder genoemde Bartali, maar de voorlopig laatste winnaar met Italiaans bloed is Dario Frigo, die in 2002 zijn tweede en laatste eindzege wist te boeken.

Primož Roglič won de ronde in 2018 en 2019 – foto: Cor Vos

En wat met Nederland en België? Keteleer (1947), Willy Bocklant (1963), Eddy Merckx (1968), Wilfried David (1973), Johan De Muynck (1976) en Claude Criquielion (1986) zorgden voor de Belgische triomfen, Wout Wagtmans (1952), Joop Zoetemelk (1974) en Johan van der Velde (1978), Gerard Veldscholten (1988) en Thomas Dekker (2007) zijn de Nederlandse winnaars.

De recordhouder met drie eindzeges is overigens geen Zwitser, Italiaan, Belg of Nederlander, maar een Ier. Stephen Roche trok in 1983, 1984 en zijn wonderjaar 1987 aan het langste eind. Niemand doet beter. Als we tot slot nog even kijken naar de laatste tien jaar, dan kunnen we niet anders dan concluderen dat er uitsluitend grote namen op de erelijst prijken. Chris Froome, Nairo Quintana, Richie Porte, Primož Roglič, Geraint Thomas, Aleksandr Vlasov en Adam Yates. De organisatie mag niet klagen.

Laatste winnaars Ronde van Romandië
2023: Adam Yates
2022: Aleksandr Vlasov
2021: Geraint Thomas
2020: Afgelast i.v.m. coronacrisis
2019: Primož Roglič
2018: Primož Roglič
2017: Richie Porte
2016: Nairo Quintana
2015: Ilnur Zakarin
2014: Chris Froome

In het seizoen 2024 wordt de Ronde van Romandië verreden van 23-28 april.