Materiaalzone 
Fietstoerisme 
Voorbeschouwing: EK Gravel 2024 – Scoort Fenix- en Alpecin-Deceuninck twee op twee?
Na de Nederlandse kampioenschappen gravel twee weken geleden en het WK vorige week in Leuven, staat nu het EK Gravel op het programma. Een relatief nieuw evenement, want pas in 2023 vond de eerste editie plaats. Waar is het dit jaar en hoe manifesteert deze wedstrijd zich, zonder de nieuwe wereldkampioenen Marianne Vos en Mathieu van der Poel? WielerFlits blikt vooruit.
Historie
Vorige editie
Parcours
De organisatie van het EK Gravel is in handen van Flanders Classics en Sport Events, het bedrijf van Filippo Pozzato. Flanders Classics is zelf al sinds de Koppenberg Gravel in 2020 actief in het wereldje, Pozzato organiseerde in 2022 het eerste WK Gravel en zou dat vorig jaar ook doen in Asiago. “Omwille van enkele omstandigheden is het toen helaas niet gelukt”, vertelt Flanders Classic CEO Tomas Van der Spiegel. Zij zijn gaan bouwen op en met het werk van Pozzato van vorig jaar. “Asiago is prachtig, dit is het echte graval-walhalla. Aan het begin van de Dolomieten. Met een heel mooi plateau, het Altopiano, waar je fantastisch kan gravelen.”
“Het is een parcours met best wat hoogtemeters, maar niet overdreven. Asiago ligt echt op een soort hoogvlakte. We maken het niet heel erg zwaar, zodat het een parcours is waarop iedereen wel uit de voeten kan. Als je echt wil, kan je echt de bergen in en kan je waarschijnlijk een nog mooier, maar een iets te uitdagend parcours maken. Het is een rondje van 51 kilometer met 800 hoogtemeters. Je moet als gravelaar daar echt geen schrik hebben dat je opeens in het hooggebergte terechtkomt. Het is echt wel een mooi rondje, als het mooi weer is met heel mooie vergezichten en met heel goede sterrati.”
Start en finish van de Europese kampioenschappen zijn op het Piazza Giovanni Carli, een rond plein omgeven door kathedralen. Het parcours rijdt de renners over de beste gravelwegen van het bekende Altipiano di Asiago, een beschermd natuurgebied in de regio Veneto. De organisator deelde de GPX-documenten pas een week van te voren, om ervoor te zorgen dat het gebied in de maanden voor het EK niet te veel bezoekers trok. Via het centrum Asiago (bekend van de gelijknamige kaas en schaatser Enrico Fabris, die op de Winterspelen van 2006 in Turijn goud veroverde op de 1500 meter), volgt een grote lus hen ten zuiden van het stadje.
foto: Flanders Classics
foto: Flanders Classics
Direct na de start wacht een klimmetje van twee kilometer lang, met een gemiddeld stijgingspercentage van 7%, waar je meteen een bres kunt slaan. Daar passeren ze ook al snel de beroemde Sacrario Militare di Asiago, een ossuarium van de Eerste Wereldoorlog. Daarna volgt een passage rond de Golf Club van Asiago, met een tweede klimmetje van twee kilometer na zo’n 6,5 kilometer in de wedstrijd. Kort daarna rijden de renners over een smalle brug, waar na zo’n tien kilometer een zeer steile sectie een klim van zeven kilometer dwars door een bos inluidt. Volgens de organisatie is dit deel van de route de scherprechter voor de wedstrijd.
Na het bereiken van de top krijg je een afdaling van een kilometer of drie om de benen even van spanning te ontzien, maar daarna begint meteen een volgende beklimming van zes kilometer lang. Die start op een hoogte van duizend meter, waarna de top op 1350 meter boven zeeniveau ligt. Dat is ook het hoogste punt in de ronde en deze zit ongeveer halverwege. Daarna gaat het grotendeels alleen maar bergafwaarts terug naar Asiago. In de laatste kilometers komen ze nog door het Parco Millepini, waarmee vrijwel alle toeristische trekpleisters van de regio zijn aangedaan. Meer gravel dan dit gaat je het niet sneller krijgen in Europa.
Uiteindelijk is de gehele ronde dus 51 kilometer lang en herbergt de hoogvlakte zo’n 800 hoogtemeters. Voor wielerprofs en gravelaars is dat in principe geen onoverkomelijke opgave. Zeventig procent van de route gaat over gravelwegen, dertig procent over verharde wegen. De start en finish zijn op een verharde strook. De elite vrouwen rijden tijdens hun wedstrijd twee rondes, goed voor een koers over 102 kilometer (1600 hoogtemeters). De mannen doen een ronde extra, waardoor zij een wedstrijd afwerken van 153 kilometer (2400 hoogtemeters). De mannen starten zaterdag om 11.00 uur. De vrouwen schieten kort later om 11.10 uur weg.
Favorieten mannen
Het deelnemersveld op de EK topt niet dat van het WK, maar toch staan er enkele mooie namen aan de start. En daarbij zijn wegrenners met hun inhoud normaal altijd in het voordeel. Wat te denken van Gianni Vermeersch, die twee jaar geleden in dezelfde regio nog de eerste wereldkampioen ooit werd op deze discipline. De 31-jarige Belg van Alpecin-Deceuninck is ook in vorm, want na de wedstrijd van zondag zei hij dat hij de benen had om Mathieu van der Poel te volgen – de latere wereldkampioen. Dat belooft veel voor het EK van komende zondag, waar Vermeersch een van de weinige wegprofs is die aan de start staat.
De eerste wereldkampioen Gravel ooit: Gianni Vermeersch – foto: Cor Vos
Een oud-collega én ex-ploegmaat van Vermeersch is zijn grote uitdager, als de verhoudingen niet andersom blijken te liggen. Petr Vakoč maakte in zijn jaren als wegrenner aanvankelijk indruk, maar begin 2018 werd hij in Zuid-Afrika aangereden en hield daar zware blessures aan over. Zijn oude niveau haalde hij daarna nooit meer. Inmiddels spitst de 32-jarige Tsjech zich toe op gravel. Sinds vorig jaar maakt hij daarin enorm veel indruk, met veel podiumplekken in grote wedstrijden. Dit jaar won hij de Traka 200 in Girona en de Italiaanse UCI Gravel World Series in La Monsterrato.
Hij krijgt concurrentie van een ex-beroepsrenner die zich dit jaar volledig toespitst op gravel. We hebben het over Greg Van Avermaet, topcoureur op de weg van weleer. De 39-jarige Belg werd pas 36ste op het WK, maar in vrijwel alle andere gravel-wedstrijden die hij reed eindigde hij in de top-10. Hij werd onder meer zesde in de UCI Gravel World Series in Valkenburg en zevende in Unbound. Winnen lukte weliswaar voor Gouden Greg nog niet, maar met zijn wegcapaciteiten zou hij hier toch ook hoge ogen moeten kunnen gooien. 2400 hoogtemeters is overkomelijk voor hem.
Van Avermaet op het WK gravel 2022 naar Cittadella – foto: Cor Vos
Nog een ex-prof die hier goed voor de dag kan komen, is Paul Voß. De 38-jarige Duitser heeft een verleden bij BORA-Argon 18 en Milram. De ervaren renner maakte vooral vorig jaar indruk, met heel veel ereplaatsen en brons op het EK. Dit jaar moet hij het doen met twee tweede plaatsen. Een van die tweede plaatsen was drie weken geleden in de UCI Gravel World Series in Girona. Ook opletten geblazen voor Sebastian Schönberger. De 30-jarige ex-prof op de weg is Oostenrijks kampioen gravel en won met Wörthensee Gravel en Houffa Gravel in België twee UCI Gravel World Series-wedstrijden. Dat wisselt hij af met wegkoersen.
Asbjørn Hellemose (die na een jaar gravelen volgend jaar terugkeert in de WorldTour) is eveneens bezig aan een opvallend seizoen. Hij werd vierde in The Traka 200, vijfde in de UCI Gravel World Series-wedstrijd in Duitsland en derde in die van La Monsterrato in Italië. Naast de sterke gravelrenners als Frederik Raßmann (Duitsland), Toby Perry (Groot-Brittannië) en Mattia De Marchi (Italië, het neefje van), staan er een aantal bekende namen aan de start. Denk aan oud-profs Niki Terpstra, Daniel Oss, Lawrence Naesen, Johnny Hoogerland en oud Ajax- en RSC Anderlecht-linksback Jelle van Damme, de voetballer.
Jelle Van Damme reed ook al in Limburg eerder dit jaar – foto: Cor Vos
Verder zien we ook veel wegprofs en bekende namen uit het Continentaaan de start staan. We noteren onder meer Alex Colman (Flanders Baloise), Luca Colnaghi (VG Group-Bardiani CSF-Faizanè), Filippo Conca (Q36.5 Pro Cycling), Emry Faingezicht (Israel-Premier Tech Academy), Joshua Hüppertz (Lotto-Kernhaus), Adne Koster (ex-Allinq), Mathijs Loman (ex-WPGA), Lars Loohuis (BEAT Cycling), Matteo Milan (Lidl-Trek Future Racing), Simon Pellaud (Tudor Pro Cycling), Marco Tizza (Bingoal-WB), Casper van der Woude (Metec-Solarwatt), Dylan Vanderstorme (Flanders-Baloise) en Giacomo Villa (Bingoal-WB).
Favorieten volgens WielerFlits
*** Gianni Vermeersch
** Petr Vakoč, Greg Van Avermaet
* Paul Voß, Asbjørn Hellemose, Sebastian Schönberger
Website organisatie
Startlijst (CyclingFlash)
Favorieten vrouwen
Ook bij de vrouwen zien we niet veel wegtoppers terug in het startveld. Aanvankelijk was Pauliena Rooijakkers, de nummer drie uit de Tour de France Femmes, de grote naam op de startlijst. Zij werd vorig jaar nog zesde op het EK en won twee UCI Gravel World Series. Rooijakkers, die ook in het strandracen succesvol is, was dé topfavoriete, maar door ziekte kan ze in extremis niet starten. Een opdoffer voor Rooijakkers en de organisatie.
Rooijakkers op het WK Gravel van vorig jaar – foto: Cor Vos
Het eerste deel is veel klimmen geblazen en dat moet ook mountainbikers aanspreken. Je mag dan uitkijken naar Sina Frei. In die discipline gaat het overigens wel iets moeilijker voor de 27-jarige Zwitserse. Ze stond als groot talent te boek en won in 2021 zilver op zowel de Olympische Spelen als het WK. Een jaar later pakte ze wel de allereerste wereldtitel Shortrace op de mountainbike, waarna ze tweede werd op het WK Gravel in Cittadella. Onlangs was ze in de Franse Alpen met afstand de beste in de UCI Gravel World Series aldaar en ook in de twee jongste Wereldbekers mountainbike (Lake Placid en Mont-Sainte-Anne) was Frei on fire.
Er zijn meer WK-podiumklanten van de laatste jaren die acte de présence geven in Asiago. Vorig jaar werd Silvia Persico namelijk tweede achter Katarzyna Niewiadoma in Veneto. De 27-jarige Italiaanse van Team UAE ADQ doet het de laatste jaren steeds beter in het veldrijden en benadert zo langzamerhand de wereldtop. Ook in het klassieke voorjaar op de weg heeft ze de laatste twee seizoenen haar neus serieus aan het venster gedrukt, al was het dit jaar wel iets minder dan vorig seizoen. Neemt niet weg dat Persico met haar goede klimmersbenen, haar punch en haar eindschot in Asiago heel ver kan komen.
Frei werd in Cittadella (2022) geklopt door Pauline Ferrand-Prévot – foto: Cor Vos
Rooijakkers kan rekenen op meer concurrentie. Zo zou ze er goed aan doen om Carolin Schiff in de gaten te houden. De 38-jarige Duitse kent namelijk een ijzersterk seizoen op gravel. Zij won de Traka 200 voor vrouwen en schreef daarna liefst drie manches van de UCI Gravel World Series op haar naam (in Duitsland, Frankrijk en Polen) en ze werd daarnaast nog in twee wedstrijden in dezelfde serie tweede (in Zwitserland en Spanje). Ook in Unbound was ze van de partij en behoorde ze tot de kopgroep van negen vrouwen die sprintte om de zege. Schiff werd daarin zevende.
Ook de Britse Annabel Fisher kan het de toppers lastig maken. De 35-jarige Brits kampioenen rijdt ook een dijk van een seizoen, met vrijwel alleen maar topresultaten. Ze won Octopus Gravel in Zwitserland (een losse wedstrijd), daarnaast eindigde Fisher drie keer derde in UCI Gravel Word Series-wedstrijden. Een daarvan was in de Franse Alpen (niet dezelfde die Schiff wist te winnen), de andere twee waren in Australië en Zwitserland. Fisher eindigde daarnaast nog derde in een losse Finse gravelwedstrijd en ze werd vierde in Wörthensee Gravel (waar Schiff derde was), een UCI Gravel World Series-wedstrijd georganiseerd door Johnny Hoogerland.
Neefjes tijdens de Gravel Fondo Limburg eerder dit jaar tussen een aantal door haar ingehaalde mannen – foto: Cor Vos
Nederland heeft naast Rooijakkers nog een ijzer in het vuur, al is er van teamverband in deze wedstrijd niet of nauwelijks sprake. Tessa Neefjes is ook een offroad specialiste en focust zich al een tijdje volledig op gravel. Ze won dit jaar de Gravel Fondo Limburg, een van de twee Nederlandse wedstrijden in de UCI Gravel World Series. Ook was ze de beste in de Merida NL Gravel Series-wedstrijd in Zandvoort. Verder werd ze vijfde in Gravel One Fifty (in Norg, de andere Nederlandse wedstrijd), vierde in The Gralloch (Groot-Brittannië) en tweede in Blavaands Huk (Denemarken), allemaal UCI Gravel World Series-wedstrijden.
Verder is het uitkijken naar bekende namen van de weg en uit de cross. Denk dan aan Alice Maria Arzuffi (zij won eind augustus nog La Monsterrato, onderdeel van de UCI Gravel World Series), Elena Cecchini (derde in diezelfde wedstrijd en vorig jaar nog sprintend voor de Europese titel, waarna ze vierde werd), Soraya Paladin (afgelopen weekend nog zesde op het WK) en gravelster Jade Treffeisen uit Duitsland. Zij verzamelde een sloot ereplaatsen in de UCI Gravel World Series. Ook Puck Moonen is van de partij.
Puck Moonen op het WK 2022 – foto: Cor Vos
Favorieten volgens WielerFlits
*** Silvia Persico
** Sina Frei, Carolin Schiff
* Annabel Fisher, Tessa Neefjes, Soraya Paladin
Website organisatie
Startlijst (CyclingFlash)
Weer en tv
Er staat de gravelers zondag prachtig weer te wachten in een even zo prachtige omgeving. Het kwik stijgt van het einde van de ochtend tot aan het eind van de middag naar veertien graden Celsius, bij een fijn stralend herfstzonnetje. De wind draait in de loop van de dag van het noordnoordwesten naar het zuidzuidwesten. Dat betekent dat de wind pal tegen staat op de stroken bergop en mee is in de afdaling op de terugweg. De wind blaast echter maar aan kracht twee op de schaal van Beaufort en dus zal het weinig invloed hebben. Het blijft verder droog.
Helaas voor de liefhebbers is het EK Gravel niet in België en Nederland te zien op tv. WielerFlits doet wel verslag van beide wedstrijden.
Om te reageren moet je ingelogd zijn.