Ties Wijntjes

• maandag 24 oktober 2022 om 16:16

Wie aan het begin van de 21^e eeuw de professionele wielersport volgde, kan de iconische Cervélo Soloist onmogelijk gemist hebben. Het rood-zwarte frame was met zijn aerodynamische buizen een revolutionair ontwerp, waarmee Team CSC meerdere klinkende overwinningen behaalde. Nu is de Soloist terug, al is er sprake van een compleet andere fiets.

Overwinningen in grote rondes, monumenten en bijna iedere denkbare rittenkoers van het hoogste niveau; de Cervélo Soloist heeft een palmares om U tegen te zeggen. Jarenlang was het de fiets waarop klinkende namen als Carlos Sastre, Fabian Cancellara en Stuart O’Grady tal van zeges behaalden.

Fabian Cancellara won onder andere Milaan-San Remo op de Cervélo Soloist – foto: Cor Vos

Maar, op de naam na deelt de nieuwe Soloist vrij weinig met zijn voorganger. Van een voorganger kunnen we dus eigenlijk niet eens spreken. Nee, de nieuwe Soloist is een compleet nieuwe fiets in het arsenaal van de Noorse fietsenproducent. Zoals Cervélo zelf zegt: don’t call it a comeback.

Waar de S5 en R5 een specifieke focus hebben (aerodynamica of klimmen) en gemaakt zijn voor absolute topprestaties, valt de Soloist een beetje buiten dat spectrum. De Soloist is namelijk een echte allrounder van hoog niveau. Niet alleen op het gebied van aerodynamica en gewicht, maar ook wat betreft comfort en rijstijl. Geen fiets voor de toppers van Jumbo-Visma dus, maar een model voor de fanatieke wielrenner die het liefst alles met één fiets wil doen.

Toch ambieerde Cervélo tijdens de ontwikkelfase een fiets te maken die wel performance-georiënteerd is. Daarmee moest het frame zich ook onderscheiden van de wat meer op comfort gerichte Caledonia. Geen fiets voor een Tourwinnaar dus, maar wel een die op alle vlakken uit de voeten kan. Een stevige uitdaging, want kiezen voor een bepaalde kwaliteit in het frame gaat vrijwel altijd ten koste van een andere kwaliteit.

Van alles wat
Om te beginnen, nam Cervélo het frame van de lichtgewicht R5 als basis. Niet zozeer vanwege de buisvormen, maar vooral vanwege de geometrie. Balans, stabiliteit en precisie is volgens Cervélo wat de geometrie van R5 te bieden heeft; exact wat ook de karakteristieken van de Soloist moesten worden.

Dat is op papier natuurlijk lastig te controleren, maar met een significant kortere wielbasis (19 millimeter) en een iets kleinere balhoofdhoek (1 graad, waardoor de trail 1,5 millimeter korter wordt) dan de Caledonia, heeft het op papier in ieder geval een wat meer agressieve rijstijl.

Wat betreft de meetbare eigenschappen – aerodynamica en gewicht – zit de Cervélo tussen de R5 en de S5 in. Het gewicht is 250 gram lichter dan de aerodynamische S5, terwijl de aerodynamische weerstand van het frame met 136 gram (ongeveer 1,3 Newton) verlaagd is. Best of both worlds dus.

Dat het frame ontworpen is met een mix van aerodynamica en laag gewicht is overigens ook visueel zichtbaar. De wat dikkere buizen tonen dat aerodynamica duidelijk in acht is genomen, terwijl op bepaalde plekken juist wat oppervlakte en zodoende ook gewicht bespaard lijkt te zijn ten opzichte van pure aerobikes. De verlaagde achtervork moet voor wat extra comfort zorgen. Op papier een echte allrounder dus.

Ook buiten het frame om is er aan de aerodynamica gedacht. Zo is de Soloist voorzien van een nieuwe zadelpen, de SP27 zadelpen om precies te zijn. Cervélo claimt dat deze niet alleen lichter is dan de D-vormige SP18 zadelpen (die normaliter op de R5 zit), maar ook aerodynamischer dan de SP20 (die normaliter op de S5 zit).

Door de bekabeling weg te werken is er ook weer wat aerodynamische winst geboekt. Weg te werken welteverstaan, want de kabels lopen niet compleet intern; Cervélo noemt het extern geïntegreerde kabels. De kabels lopen aan de buitenzijde van het stuur langs, maar gaan nét boven de balhoofdbuis het frame in. Met een klein klemmetje onder de stuurpen worden de kabels strak langs het stuur weggewerkt, waardoor je er weinig van ziet.

Door een klein klemmetje zijn de kabels netjes weggewerkt

Volledig intern weggewerkte kabels zien er misschien nog wat mooier uit, maar deze ingenieuze constructie heeft één groot voordeel: gebruiksvriendelijkheid. Hierdoor kan je namelijk de stuurpen wisselen of de hoogte van je stuur aanpassen, zonder alle kabels te hoeven demonteren.

Speelgoed voor volwassenen
Als ik al deze feiten over de nieuwe Soloist voor de eerste keer lees, heb ik eerlijk gezegd wat twijfels. Waarom lanceert Cervélo nóg een fiets? De R5 klimt fenomenaal, de S5 is super aerodynamisch en de Caledonia is er voor de rit die om wat extra comfort vraagt. Wat kan de Soloist dan nog toevoegen behalve een flinke portie nostalgie? Nou, meer dan genoeg blijkt. Want als ik de Soloist Ultegra Di2 een kleine maand test, verander ik snel van mening.

Wat het meest eruit springt, is de bijzonder fijne geometrie van de fiets. Door de korte wielbasis is de fiets enorm wendbaar, maar nerveus is hij absoluut niet. Hierdoor kan je niet alleen erg agressief sturen met de Soloist, maar vooral heel makkelijk. De fiets lijkt moeiteloos door bochten te glijden, ongeacht of het op hoge of lage snelheid is. Het is in het begin natuurlijk even zoeken naar de limiet, maar ik merk dat ik al snel met heel veel vertrouwen op de Soloist zit.

Daarnaast komen de verschillende kwaliteiten die Cervélo de Soloist toedicht ook goed tot zijn recht. Met zijn 7,5 kilogram is de fiets niet ongelooflijk licht, maar wel licht genoeg dat hij bijvoorbeeld merkbaar makkelijk optrekt. Even aanzetten na een bocht voelt goed en snel, evenals de eerste trappen van een sprint. Het ontbeert de fiets dan wellicht een klein tikkeltje aan stijfheid voor een pure sprint, maar dat is overwegend amper voelbaar.

Aerodynamica beoordelen is altijd lastig, maar de Soloist presteerde ook op het vlakke erg fijn; snelheid vasthouden gaat namelijk erg goed. De fiets lijkt relatief makkelijk door de wind te snijden en vermogen over een langere periode wordt goed overgedragen. Wat er het meest uitspringt is dat ik door geometrie van de fiets mezelf makkelijk klein (en zodoende aerodynamisch) kan maken en dit ook lang vol kan houden. Dat is natuurlijk erg afhankelijk van je lichaamsbouw, maar daaruit blijkt wel dat de fiets ook tijdens langere inspanningen comfortabel is.

De Soloist Ultegra Di2 is afgemonteerd met tubeless ready carbon wielen van Cervélo’s eigen merk Reserve. Het voorwiel is 40 millimeter diep, het achterwiel 44 millimeter. Naast dat deze wielen qua stijfheid niet onder doen voor de fiets, grjipt de Zipp freehub behoorlijk snel aan, wat bijdraagt aan de fijne aanzet. In het frame passen banden tot 34 millimeter breed, dus een stukje gravel meepakken kan ook prima op de Soloist.

De kwaliteiten van de nieuwe Ultegra Di2 R8150 12-speed groepset behoeven weinig introductie. Het snelle schakelen en brede bereik van de 12 versnellingen maakt het een uiterst geschikte groepset voor een wegfiets van dit kaliber. Ook het Selle Italia Novus Boost Evo Superflow zadel is erg goed. Dat blijft natuurlijk een persoonlijke ervaring, maar wat erg voor het zadel spreekt, is dat het in verschillende posities comfortabel voelt.

Toch is het niet alleen hosanna, want er zijn een tweetal onderdelen die binnen deze prijsklasse van mij beter hadden gemogen. Zo wordt de fiets geleverd met 28 millimeter brede Vittoria Rubino Pro banden. Alhoewel deze banden fenomenale lekbestendigheid hebben, rollen ze ook erg traag. Op een fiets die absoluut gemaakt is om snel te gaan, vind ik een iets snellere band passen.

Het enige serieuze minpunt aan de fiets vind ik het stuur. Het aluminium AB07 stuur van Cervélo mist – zeker in de beugels – de nodige stijfheid die bij de fiets zou passen. Comfortabel is het wel, maar in een sprint of andere beweging waar je hard aan het stuur trekt geeft het simpelweg te veel mee. Voor de prijs van de fiets zou een carbon stuur sowieso niet misstaan.

Het AB07 stuur laat wat te wensen over

De som der delen
Een fiets met zoveel verschillende eigenschappen wordt door sommigen misschien weggezet als een ‘nét niet’-fiets, maar daar ben ik het absoluut niet mee eens. De combinatie van de verschillende eigenschappen maakt het vooral een heel erg leuke racefiets. De Soloist excelleert niet per se op één vlak als aerodynamica, stijfheid of een laag gewicht, maar doet het allemaal meer dan goed. Die veelzijdigheid zorgt er niet alleen voor dat het alsnog een échte racer is, maar ook dat je er op vrijwel ieder terrein meer dan aardig mee uit de voeten kan.

Het fijne rijgedrag en de verschillende kwaliteiten die de fiets biedt, nodigt constant uit om hard te gaan. Bordjessprints, een korte heuvel opknallen of vlammen door de polder; het is stuk voor stuk leuk en snel met de Soloist. En dat is ook wat precies wat de Soloist wat mij betreft typeert: het is niet de allersnelste fiets, maar wel een racer die gegarandeerd veel plezier oplevert.