Ties Wijntjes

• zaterdag 15 oktober 2022 om 13:59

Met de groeiende populariteit van kettingwax, lijkt het soms alsof kettingolie op zijn retour is. Lijkt, want in werkelijkheid is dat zeker niet zo. Dynamic poogt met hun nieuwe Ultra² kettingolie de voordelen van beide smeermiddelen te benutten. WielerFlits testte de hoogwaardige kettingolie uitgebreid en kwam tot de conclusie dat Dynamic behoorlijk is geslaagd in hun opzet.

Verschillende kwaliteiten hebben kettingwax de laatste jaren steeds populairder gemaakt. Het makkelijke aanbrengen, weinige schoonmaken en de lage frictie van, maakt dat veel fietsers in recente jaren zijn overgestapt op kettingwax ten koste van kettingolie.

Dat betekent overigens niet dat kettingolie helemaal uitgerangeerd is. Sterker nog, Dynamic merkte dat er veel vraag is naar smeermiddelen die in verschillende omstandigheden goed presteren. Niet alleen uit het oog van gebruiksgemak, maar ook voor de veeleisende gebruiker die lange wedstrijden rijdt in wisselende omstandigheden.

Ultra² komt tijdens lange gravelwedstrijden goed tot zijn recht

In specifieke gevallen heeft een olie namelijk ook absoluut nog zijn voordelen ten opzichte van kettingwax. Eén van die situaties is de lange afstandsrace, ook wel het ultra endurance fietsen genoemd. Niet geheel toevallig ontleent Ultra² daar ook zijn naam aan. Je raadt het al: Ultra² is ontwikkeld voor uren aaneen presteren op hoog niveau.

Neem een lange gravel race zoals Unbound als voorbeeld. Winnaar Ivar Slik was ruim 9 uur onderweg en kreeg de nodige natte omstandigheden te verwerken. Precies in zo’n situatie kan een kettingolie zich bewijzen. Waar kettingwax door het water uit de ketting gespoeld kan worden, blijft olie langer tussen de schakels zitten, waardoor de aandrijflijn soepeler blijft lopen. Voor een dergelijke situatie is Ultra² ontwikkeld. Zoals Dynamic het zelf beschrijft: voor “avonturen die ultra ver gaan, in tijden die ultrasnel zijn.”

Snel, maar duurzaam
De kettingolie moet dus goed blijven zitten om lang mee te gaan en de kettingolie moet snel zijn. Met die eerste zit het als we Dynamic mogen geloven in ieder geval meer dan goed, want Ultra² heeft een Bruggerwaarde van 200N/mm². De Bruggerwaarde geeft aan hoeveel kracht er nodig is om een smeermiddel uit de schakel te duwen. Een hogere Bruggerwaarde betekent dat een smeermiddel elastischer en beter belastbaar is, waardoor het smeermiddel dus minder snel uit de schakel wordt geduwd.

Met de brugger waarde van 200N/mm² (Newton per vierkante millimeter), scoort Ultra² behoorlijk hoog. Simpel gezegd is het dus een smeermiddel wat goed tussen de kettingschakels blijft zitten en daardoor lang meegaat. Doordat het een smeermiddel op oliebasis is, wordt de ketting ook minder snel door water uit de kettingschakels gedreven.

Ook de tweede belangrijke kwaliteit van de kettingolie, de snelheid, is volgens Dynamic op orde. “Het snelste smeermiddel op oliebasis dat we ooit hebben gemaakt”, stelt Dynamic over Ultra². Dat komt vooral door toevoeging van bepaalde wrijvings-verlagende additieven. Dat zit als volgt: vrijwel ieder smeermiddel bestaat uit een basisolie en verschillende additieven. De basisolie is vooral van belang voor de lage belasting, terwijl de additieven veelal bepalen hoe het smeermiddel presteert bij piekbelasting.

Door het gebruik van een hoogwaardige basisolie en enkele specifieke additieven, heeft Dynamic ervoor gezorgd dat Ultra² zowel onder lage belasting als tijdens een maximale inspanning (zoals een sprint of stevige versnelling) goed presteert.

Grondig testen
Om de verschillende kwaliteiten van Ultra² goed te testen, besluit ik het op verschillende wegfietsen en een mountainbike uit te proberen. Keiharde regenbuien, droog asfalt, zanderige heide; in tal van verschillende omstandigheden onderwierp ik het smeermiddel aan een stevige test.

Er is maar een minimale hoeveelheid olie nodig

Om te zorgen dat de olie zijn werk zo goed mogelijk kan doen is niet alleen de aanbrenging van belang, maar vooral ook de voorbereiding. Het is belangrijk eerst de aandrijving compleet te ontvetten, het liefst meerdere keren zelfs. Daarna moet een kleine hoeveelheid olie aangebracht worden. Eén druppeltje per schakel is eigenlijk al te veel, een klein ‘streepje trekken’ terwijl de ketting draait is ideaal.

Dat zorgt ervoor dat er een klein beetje overtollig olie op de ketting zit na aanbrenging, die je er naderhand af moet halen met een droge doek. Idealiter na 2 uur inwerken, zegt Dynamic. Aanbrenging van Ultra² vereist dus iets meer aandacht dan de gemiddelde kettingolie, maar het is absoluut geen hogere wetenschap.

De prestatie van een kettingolie is lastig te testen, maar wat in een kleine twee weken gebruik op de verschillende fietsen wel opvalt, is dat de olie in ieder geval gedurende langere tijd zijn werk blijft doen. Of de kettingolie werkelijk zo snel is als Dynamic beweert, is moeilijk na te gaan, maar dat hij behoorlijk lang meegaat zonder dat de frictie snel toeneemt, is zeker duidelijk. Op termijn komt dat je snelheid tijdens een lange rit, of na meerdere ritten zonder de olie te verversen, ten goede.

Na aanbrenging de overtollige olie even met een schone doek van de ketting afhalen

Dat lijkt mede te komen doordat de olie relatief weinig vuil aantrekt. Na ritten in natte omstandigheden en op onverharde paden is de ketting niet meer brandschoon, maar is wel merkbaar dat de ketting absoluut minder vuil aantrekt dan na gebruik van veel andere soorten kettingolie. Dit zorgt niet alleen voor een schonere en daarmee mooiere aandrijflijn, maar ook dat er minder vuil tussen de kettingschakels komt, wat weer kan leiden tot hogere frictie en daarmee ook snellere slijtage van je aandrijflijn.

Dat de ketting zo schoon blijft, komt door de specifieke samenstelling van Ultra². De additieven die zijn gebruikt, zijn zo gemaakt dat de olie beter tussen de schakels van de ketting blijft zitten. Hierdoor heeft Dynamic de basisolie juist wat dunner (en daarmee minder bindend) kunnen maken, waardoor deze wat minder ‘plakkerig’ is en er dus minder vuil aan hecht.

Vooraf had ik eerlijk gezegd mijn bedenkingen bij Ultra²; het was tenslotte het zoveelste smeermiddel van Dynamic. Toch snap ik na het testen goed welk nut het dient. Het smeermiddel op oliebasis is te typeren als een allround kettingolie van hoge kwaliteit, die niet alleen voor lage frictie zorgt, maar ook behoorlijk lang meegaat. Er zijn ongetwijfeld snellere smeermiddelen op waxbasis beschikbaar, maar voor de ultraracer of fanatieke fietser die veel eist van zijn fiets maar niet na iedere bui zijn ketting opnieuw wil invetten, is Ultra² een ideale uitkomst.