De wielerwereld is in gedachte al bij het nieuwe wedstrijdseizoen. WielerFlits blikt heel de maand december terug op het wielerjaar 2016. Iedere werkdag een nieuwe terugblik en met een bijbehorende poll. Vandaag: de beste sprinter van 2016.

Sprinters zijn de haantjes van het peloton. IJdel, agressief, zelfverzekerd én razendsnel. Het mooie dit jaar was dat er geen enkele sprinter bovenuit stak. Marcel Kittel en André Greipel verdeelden de buit in de Giro d’Italia, Mark Cavendish en Peter Sagan deden hetzelfde in de Tour de France. De Vuelta was dan weer een kennismaking met een aantal (jonge) spurters van de tweede en derde lijn. Maar er was nog zo veel meer. Wie mag zich de beste sprinter van 2016 noemen?

Mark Cavendish

De Brit verslaat twee Duitsers aan Utah Beach – foto: Sirotti

Na jaren bij grote ploegen als T-Mobile, HTC-Columbia, Sky en Etixx-Quick-Step, verraste Mark Cavendish de wielerwereld eind 2015 toen hij naar het klein MTN-Qhubeka vertrok. Het Zuid-Afrikaanse team sleepte echter een WorldTour-status in de macht en anno 2016 kennen we de ploeg als Dimension Data for Qhubeka. Na twee ietwat magere jaren, waarin Marcel Kittel en Alexander Kristoff de Brit onttroonden als beste sprinter ter wereld, aasde Cav bij Dimension Data op revanche.

Aan het begin van het seizoen moest de spurter tijdens de rondes van Dubai en Qatar nog zijn meerdere erkennen in de eerder genoemde Kittel en Kristoff, alhoewel Cavendish wel eindwinnaar in Qatar werd. Buiten die relatief grote zege om, was het weer een ‘zo zo’-jaar voor Cavendish. Een tweede plek in de Scheldeprijs en een ritje in de rondes van Kroatië en Californië waren vrijwel de enige wapenfeiten voorafgaand aan de Tour de France. Zelf zei hij dat het aan zijn voorbereiding op de Olympische Spelen lag, waar hij de gouden medaille wilde pakken op het baanonderdeel Omnium.

Ook het Brits kampioenschap op de weg was geen daverend succes, ondanks een tweede plaats. Adam Blythe was Cav daar te snel af. Desondanks trok de Brit een week later naar de Tour de France. “Ik weet niet hoe de andere opbouw zal uitpakken; het kan het beste of het slechtste zijn wat ik ooit gedaan heb. Of ik geel wil pakken in de eerste rit? Dat is niet een doel wat ik per se nog een keer wil behalen in mijn loopbaan”, zeo hij destijds. Maar weinig mensen hielden echt rekening met Cavendish, maar niets bleek minder waar. Op de boulevard van Utah Beach was niemand anders dan de Manx Missile de snelste. Concurrenten Peter Sagan, Kittel en André Greipel kwam er niet aan te pas.

In de loop van de Tour toonde de Brit dat hij op het moment dat het móet, hij er weer staat. Met nog eens drie ritzeges – waarmee de sprinter in totaal dertig overwinningen in de Tour boekte – was de Dimension Data-renner zonder twijfel de beste, pure sprinter in de Tour. Cavendish’ voorbereiding bleek dus de juiste keuze. Na zijn avontuur in Rio de Janeiro (zilver op het Omnium achter Elia Viviani) bereidde de Brit zich in Italië en Parijs-Tours voor op het WK in Qatar. Daar was Cav bij de les toen de Belgen het op de kant gooide en had hij met Blythe bovendien nog een ploegmakker bij zich.

Cavendish moest uiteindelijk – voor de tweede keer binnen een paar maanden tijd – genoegen nemen met zilver, achter Sagan. Na afloop was Cavendish niet tevreden: “Ik raakte boxed-in en dat is stom, want dat gebeurt me nooit! In de laatste meters kwam ik er toch langs, maar kon ik Peter niet meer achterhalen. Ik ben echt teleurgesteld met zilver, ook al zou ik er blij mee moeten zijn. Ik had moeten winnen”. Daarmee greep hij net naast zijn tweede wereldtitel. Hij bleef na het WK in het Midden-Oosten om nog eens twee keer uit te pakken in de Abu Dhabi Tour. In totaal boekte Cavendish tien zeges, waarvan de vier in de Tour de mensen het meeste bij zullen blijven. Maar is dat genoeg voor de titel ‘Beste sprinter van 2016’?

André Greipel

Greipel won de belangrijkste sprint van het jaar – foto: ASO

Waar Cavendish en Kittel in 2015 een moeilijk jaar kenden, greep André Greipel dat aan om een serieus huis te houden. De één z’n dood, is de ander z’n brood, om het zo maar te zeggen. Met vier ritzeges in de Tour de France mocht men Greipel nog lang niet afschrijven, ondanks dat hij in 2016 zijn 34^ste verjaardag vierde. Nog altijd kon hij bij Lotto Soudal rekenen op zijn ijzersterke sprinttrein, die hem de laatste jaren al veel successen bezorgden. Daar ging Greipel ook dit seizoen mee van start. Op Mallorca mocht de Duitser gelijk twee keer de champagneglazen laten klinken.

In de Volta ao Algarve volgde vervolgens de eerste krachtmeting met zijn tegenstrever uit eigen land. Op Portugese bodem moest Greipel tijdens het eerste duel zijn meerdere erkennen in landgenoot Kittel. Na een teleurstellend verlopen Parijs-Nice en een DNF in Gent-Wevelgem, reed Der Gorilla een sterke Ronde van Vlaanderen in dienst van zijn ploeggenoten. In de Scheldeprijs kregen we daarna een ouderwets Cavendish-Greipel-Kittel-gevecht, waarbij de Brit tussen beide Duitse kemphanen in stond. Greipel moest brommen op plek drie.

In de relatief zwak bezette Ronde van Turkije won hij vervolgens ‘slechts’ één rit. Een goede opmaat voor de Giro was dat allerminst. Toen in Nederland bleek dat Kittel in bloedvorm verkeerde, waren er mensen die twijfelden aan een ritzege voor Greipel in de Italiaanse rittenkoers. Het tergde de Duitser, die met een machtige krachtsexplosie de oplopende finishstrook naar Benevento als eerste bedwong. Er stond daar niemand op de finishfoto. Ook in Foligno en Bibione was Der Gorilla de sterkste sprinter, waarna hij uitstapte en hij zich ging voorbereiden op de Tour.

Dat deed hij door de Ronde van Luxemburg, Rund um Köln en de Ster ZLM Toer te betwisten. Alleen in het Groothertogdom wist hij een dagzege te boeken. Op het Duits kampioenschap liet hij echter geen vraagtekens over: met groot vertoon van macht overklaste Greipel daar Kittel in een rechtstreeks duel voor de nationale titel, die wederom ten beurt viel aan de renner van Lotto Soudal. Tijdens de Tour was het vervolgens in rit drie al bijna raak, want er moest een finishfoto aan te pas komen om te zien dat Cavendish uiteindelijk zeer nipt sneller was.

Daarna kwam de spurter van Lotto Soudal er niet direct meer aan te pas. Maar na de opgave van Cavendish en een lekke band voor Kittel op enkele kilometers voor de streep op de Champs-Elysées, rook de Duitse kampioen zijn kans. Met de Arc de Triomphe op de achtergrond snelde Greipel naar de winst in misschien wel de belangrijkste sprint van het jaar. Tour geslaagd. Wat volgde was gesteggel in het Duitse WK-kamp. Uiteindelijk werd Greipel aangewezen als kopman, maar hij miste de beslissende slag. Weg WK-droom, maar desondanks een goed seizoen om op terug te kijken.

Marcel Kittel

Op Kittel stond geen maat in de Giro – foto: Sirotti

Voor Marcel Kittel was het jaar 2015 misschien nog wel beroerder als dat van Cavendish. De chemie tussen de Duitse spurtbom en zijn Giant-Alpecin-ploeg was klaarblijkelijk uitgewerkt. Patrick Lefevere zat na het vertrek van Cavendish zonder topsprinter, waarna de teammanager van Etixx-Quick-Step snel handelde. In gezamenlijk overleg tussen de beide ploegen en sprinter, werd besloten om het doorlopende contract te verbreken. Daardoor was de weg vrij voor Kittel om naar Eitxx-Quick-Step te trekken.

Kittel, die in 2015 slechts één overwinning boekte, deed direct weer van zich spreken. In de eerste de beste koers die hij reed in het blauw van Etixx-Quick-Step, was het direct feest. Tijdens de Dubai Tour liet de Duitser zien hoe gevaarlijk en snel hij met zijn nieuwe sprinttrein is. Hij won de eerste en laatste etappe, waardoor Kittel ook gelijk eindwinnaar werd in Dubai. In de daaropvolgende Volta ao Algarve schoot hij opnieuw twee keer raak, waarmee hij liet zien dat hij op de goede weg terug was.

Hoewel het in Parijs-Nice niet zo vlotte, was Kittel wat later wel succesvol in België. Hij won rit 3a in de Driedaagse De Panne-Koksijde en zegevierde een weekje later voor de vierde keer in de Scheldeprijs, een record. Als voorbereiding op de Giro d’Italia won Kittel in de Ronde van Romandië ook nog een etappe, maar de Duitse krachtpatser zou pas echt helemaal terug zijn in de Giro. Hij verraste tijdens de openingstijdrit in Apeldoorn vriend en vijand, door als vijfde te eindigen op slechts elf seconden van Tom Dumoulin. In de etappes die volgden, liet Kittel zien zijn machtige versnelling weer te hebben gevonden. In Arnhem en Nijmegen stond er namelijk geen maat op hem, waardoor hij met de roze trui om de schouders naar Italië mocht vliegen.

Daar ging het helaas een stuk minder en stapte hij – gepland, met het oog op de Tour – na acht etappes af. Met alleen het Duits kampioenschap (derde achter Greipel en Nikias Arndt) in de benen reisde Kittel af naar Frankrijk, waar hij voor de derde keer in zijn loopbaan naar de eerste gele trui kon sprinten. De Duitser stuitte op Utah Beach echter op een veel te sterke Cavendish. Kittel stelde orde op zaken door in de vierde rit naar Limoges, waar hij na een fotofinish Bryan Coquard van zijn grote doorbraak weerhield. Twee dagen later werd de spurter tweede in Montauban, achter Cavendish. Na een lange Tour moest Parijs de volgende halte voor een ritzege zijn. Helaas voor Kittel reed hij in de laatste kilometers lek, waardoor hij direct kansloos was voor een tweede ritzege.

Na de Tour werd het WK in Qatar het volgende grote doel van Kittel, al was heel lang onduidelijk of hij überhaupt naar Doha zou afreizen. Samen met Greipel was hij namelijk aan het strijden voor het kopmanschap. Die kreeg Kittel uiteindelijk niet, maar hij werd wel aangewezen als joker. Met de GP de Fourmies op zak en een mager verlopen Eneco Tour, tankte de Duitser vertrouwen in de ploegentijdrit op het WK. Een sterke Kittel was een van de motoren bij winnaars Etixx-Quick-Step. Tijdens de wegwedstrijd maakte de sprinter echter nooit kans op de regenboogtrui. Toen de Belgen het pleit beslechtten, was Duitsland de grote afwezige. Een gedesillusioneerde Kittel gaf op. Toch mag deze comeback kid niet ontbreken in de titelstrijd ‘Beste sprinter van 2016’.

Alexander Kristoff

Kristoff in sloeg al vroeg toe in Qatar – foto: Muscat Minicipality/Paumer/Kåre Dehlie Thorstad

Alexander Kristoff stond voor de schier onmogelijke taak om 2014 en 2015 te evenaren, dan wel te verbeteren. De Beer van Stavanger won in die seizoenen namelijk Milaan-San Remo (2014) én de Ronde van Vlaanderen (2015). Opnieuw een monument winnen zou een prestatie van jewelste zijn. In zijn eerste koers van 2016 begon hij die opdracht in ieder geval voortvarend. Tijdens de Tour of Qatar won de 29-jarige Noor drie van de vijf etappes, maar moest toezien hij Cavendish de eindzege voor zich opeiste. In de Tour of Oman voegde hij er nog eens twee ritten bij.

Vol vertrouwen keerde Kristoff terug in Europa, maar kreeg daar in de eerste de beste koers de deksel op zijn neus. In Omloop Het Nieuwsblad moest Kristoff al opvallend vroeg passen en kwam pas als 101^ste over de streep. Een dag later was hij de winnaar geweest van Kuurne-Brussel-Kuurne, mits een ontketende Jasper Stuyven daar geen stokje voor had gestoken. In Parijs-Nice bleek vervolgens dat zijn magere optreden in De Omloop geen toeval was, want ook in Frankrijk kon hij zijn prestaties vanuit het Midden-Oosten niet herhalen. Na zes etappes verscheen hij niet meer aan de start.

Niet de meest optimale voorbereiding op Milaan-San Remo. Toch deed hij het in La Primavera niet onverdienstelijk. Door de valpartij van Fernando Gaviria werd de sprint op de Via Roma flink ontregeld, waardoor de Noor van Katusha niet verder kwam dan de zesde plek. Na opnieuw een slechte koers in E3 Harelbeke kwam de aap uit de mouw: Kristoff was ziek en er kwam een groot vraagteken achter de Ronde van Vlaanderen. Via de Driedaagse De Panne-Koksijde probeerde hij zijn vorm nog aan te schermen, maar dat mocht niet baten: vierde in de Vlaamse Hoogmis.

Nadien kon Kristoff geen potten breken in de Scheldeprijs en Parijs-Roubaix. In mei pakte hij wel Rundum den Finanzplatz Eschborn-Frankfurt mee en was hij in rit zeven van de Amgen Tour of California wereldkampioen Sagan en Danny van Poppel de baas. In het Critérium de Dauphiné weerhield Fabio Aru de Katusha-sprinter van een ritzege, waarna hij de Noorse titel aan Edvald Boasson Hagen moest laten. In de Tour de France ging Kristoff vervolgens op zoek naar nieuw dagsucces, maar slaagde daar niet in. Hij werd twee keer tweede, achter respectievelijk Cavendish en Sagan. Na de Tour telde de zegeteller van Kristoff negen overwinningen, terwijl hij er eind 2014 nog twintig had geboekt.

De Noor besloot om op eigen bodem in de Arctic Race of Norway en de Tour des Fjords zijn moyenne op te krikken. Met name in die laatste koers lukte dat aardig, getuige drie ritoverwinningen en de eindzege. Op het WK leek Kristoff lange tijd in een zetel te zitten. In de aanloop naar de sprint ging het echter mis. “Ik zat perfect in het wiel van Edvald (Boasson Hagen, red.) op vijfhonderd meter van de finish, maar hij bleef wachten en daarna sprintte hij voor zichzelf. Tot overmaat van ramp hinderde hij mij ook nog in de sprint”. Schrale troost, maar in 2017 kan Kristoff een nieuwe poging wagen voor zijn thuispubliek in Bergen. Maar nu eerst: is Kristoff de beste sprinter van 2016?

Peter Sagan

Sagan mocht veertien keer juichen als wereldkampioen in 2016 – foto: Marcel Koch

Met tien zeges op zak besloot Peter Sagan 2015. Daarbij een van de meest prestigieuze prijzen die er te verdienen zijn binnen het wielrennen: de regenboogtrui, die hij solo veroverde in Richmond. Met hoge verwachtingen werd er door de wielervolgers uitgekeken naar de prestaties van de nieuwbakken wereldkampioen. Een uithangbord voor de sport en zo veel meer dan een sprinter an sich. De Tour de France zal hij meer dan waarschijnlijk nooit winnen, maar als iemand dat in twijfel kan trekken is het Sagan wel. Toch is hij met zijn snelle benen ook zeker een kanshebber voor de titel ‘Beste sprinter van 2016’.

De vloek van de regenboogtrui. Sagan zou niet de eerste zijn die het overkomt, een veelwinnaar die in de regenboogtrui maar verdomd weinig zeges boekt. Ook de 26-jarige Slowaak leek met deze zware last rond te rijden in de eerste koersen van 2016. In de Tour de San Luis moest hij afrekenen met Fernando Gaviria, de Colombiaanse light-versie van Sagan. Winnen lukte daar niet. Ook in eendagkoersen als Omloop Het Nieuwsblad, Kuurne-Brussel-Kuurne en Strade Bianchi mocht hij de zegeruikers niet ophalen. The Hulk kwam wel dichtbij, maar hij miste nog altijd zijn zege in de wereldkampioenentrui.

Vooral Greg Van Avermaet bleek in de eerste maanden een sta-in-de-weg. Het puntenklassement in Tirreno-Adriatico was de eerste ‘zege’ van Sagan. Maar ook in Milaan-San Remo, die meer en meer op zijn lijf geschreven is, kwam de Slowaak van Tinkoff niet in de buurt van de prijzen. In de E3 Harelbeke leek dan eindelijk de ommekeer te komen, toen hij met Michał Kwiatkowski naar de meet toe reed. Verrassenderwijs legde de Poolse ex-wereldkampioen de huidige drager van de regenboogtrui erop. Toen Sagan in Gent-Wevelgem de sterkte bleek, was de ban eindelijk gebroken.

Vervolgens brak de Ronde van Vlaanderen aan, die haar honderdste editie kende. Een prachtige koers om te zien, waarin uiteindelijk Sagan en Sep Vanmarcke vooruit bleven. Op de laatste beklimming van de Paterberg ontbond de wereldkampioen zijn duivels; niemand meer in zijn wiel. Hoe zeer Fabian Cancellara en Vanmarcke het ook probeerden, ze kwamen geen steek dichterbij. Sagan soleerde naar de winst en kwam met een wheely over de streep. De wereldkampioen rekende daar voorgoed af met de vloek van de regenboogtrui.

Na een korte rustperiode, pikte de Slowaak in de Tour of California de draad weer op. Hij boekte twee ritzeges, maar kon zijn titel van een jaar eerder niet verdedigen. In de daaropvolgende Ronde van Zwitserland schoot hij opnieuw twee keer raak, waarna hij tijdens het Slowaak kampioenschap op de weg zijn broer Juraj zag zegevieren. Nadat hij vijf keer (!) eerder de groene puntentrui in de Tour had gewonnen, was dat ook dit jaar het streven. In de tweede rit naar Cherbourg sloeg hij al toe. Het leverde Sagan bovendien de gele leiderstrui op. In Montpellier en Bern mocht hij vervolgens nog twee keer het zegegebaar maken. Resultaat: een zesde groene trui, nog eentje verwijderd van het record van Erik Zabel.

Na de Tour deed Sagan het niet bepaald rustig aan. Hij wilde namelijk de WorldTour winnen. De Bretagne Classic-Ouest France was er nog teveel aan (DNF), maar in het Canadese tweeluik sloeg hij toe. Hij won de GP de Quebec voor Van Avermaet, al was die uitslag in de GP de Montréal twee dagen later omgekeerd. Een kleine week later werd de Slowaak in Plumelec ook nog eens Europees kampioen, de eerste ooit bij de profs. In de Eneco Tour wilde Sagan vervolgens de eindzege in de WorldTour veiligstellen. Met twee ritzeges en een derde plek in het eindklassement, slaagde hij in die missie.

Vervolgens gingen alle ballen op het wereldkampioenschap in Doha (Qatar), waar de Slowaak zijn titel moest verdedigen. Vooraf was hij onduidelijk over zijn deelname: “Hoe ik over het WK denk? Dat weet ik nog niet. Het is een lang seizoen geweest en ik ben moe. Ik ben blij dat het seizoen er bijna op zit”, zei hij na de Eneco Tour. Toch verscheen de regerend wereldkampioen aan de start, als een outsider weliswaar. Het WK was immers eentje voor de sprinters. Sagan sloop goed mee met de beslissende waaier en sprintte uiteindelijk naar een nieuwe wereldtitel. Onder andere daarom: is de nieuwe wereldkampioen daarom ook de ‘Beste sprinter van 2016’?

Outsiders

Groenewegen hikt tegen grote doorbraak aan – foto: Wouter Roosenboom

De vijf – op papier – beste sprinters zijn reeds besproken. Maar er waren er dit jaar meer die van zich deden spreken. Letterlijk en figuurlijk: Arnaud Démare won verrassend Milaan-San Remo, maar naderhand was er sprake van vals spel. De Fransman zou aan een auto hebben gehangen op de Cipressa, om zo terug te keren. Waar Démare niet veel andere prestigieuze wedstrijden won, deed zijn Franse tegenstrever Nacer Bouhanni dat wel. Hij wist dit seizoen vier keer op WorldTour-niveau een ritzege te boeken, maar voor hem ontbreekt de grote zege die Démare wel boekte.

Naast de usual suspects, klopten ook een aantal renners aan de deur. De 29-jarige Timothy Dupont bijvoorbeeld, met vijftien overwinningen de zegekoning van 2016. Met name op Belgische en Franse wegen was hij op dreef, in – met alle respect – wat kleinere wedstrijden. En wat te denken van neoprof Fernando Gaviria? Hij boekte zeven zeges, maar liet ook lead out-man Maximiliano Richeze winnen. Op driehonderd meter van de meet leek hij bovendien de winnaar van La Primavera te zijn, maar een val gooide roet in het eten. Dat zette hij in het najaar recht, door op een indrukwekkende manier Parijs-Tours te winnen. Hij demarreerde op zevenhonderd meter van de streep vanuit een peloton in volle sprint, maar wist zijn inspanning tot op de streep vast te houden.

Naast Gaviria zijn er nog twee jonge sprinters die afgelopen seizoen nadrukkelijk hun neus aan het venster staken. Bryan Coquard beleefde bijna zijn grote doorbraak in de Tour de France, maar moest in rit vier na een fotofinish zijn meerdere erkennen in Kittel. De Fransman boekte dertien zeges, al blijft zijn vierde plek in de Amstel Gold Race misschien wel het meeste hangen. Daarnaast mogen we onze eigen Dylan Groenewegen niet vergeten. De tweedejaars prof ontwikkelde zich stormachtig en boekte elf zeges. Daarbij een nationale titel op de weg en een WorldTour-zege in de Eneco Tour, waar hij de gehele mondiale sprinttop vloerde. Tot slot was ook Sonny Colbrelli op dreef dit jaar, maar een pure sprinter is hij niet. Meer een renner die het heuvelwerk goed overleeft en dan een sterk eindschot heeft. Kijk er niet van op als hij Milaan-San Remo wint in 2017.

Wie vind jij de beste sprinter van 2016?

[poll id=”367″]