In de maand december blikt WielerFlits traditioneel terug op het afgelopen wielerseizoen met de reeks Eindejaarslijstjes. Wat waren de hoogte- en dieptepunten van het afgelopen jaar en welke renners verdienen nog een eervolle vermelding voor 2023? Iedere werkdag is er een nieuwe lijst met bijbehorende poll. Vandaag staan de beste wielrensters van het jaar centraal.

Lotte Kopecky

Laten we wel wezen: in 2022 was Kopecky al magnifiek. Het was het jaar waarin ze haar immense belofte wist in te lossen. Met een reeks (inter)nationale titels en ereplaatsen in topwedstrijden, maar toch vooral de winst in de Ronde van Vlaanderen, de grootste der klassieke eendagskoersen. De enige vraag voor 2023 was: kon er nog een schepje bovenop? Meerdere scheppen, zo zou blijken.

Het was een turbulent jaar voor Lotte Kopecky met sportieve hoogtepunten, maar ook diverse tegenslagen. Denk aan het uitgaan van de relatie met voormalig trainer Kieran De Fauw of de hele situatie met Shari Bossuyt. Soms lagen die pieken en dalen wel heel dicht bij elkaar. Neem nu de overwinning in Nokere Koerse, slechts een paar dagen na het overlijden van haar broer Seppe, haar inspiratiebron om — als kleine Lotte — op de fiets te stappen. Iedereen heeft het recht om op eigen wijze te rouwen, Lotte rouwde door alles en iedereen er mokerhard af te rijden. Alsof we met z’n tweeën reden, klonk het na de finish.

En het lijkt wel alsof dat ook de rest van het seizoen het geval was.

foto: Cor Vos

Op de grootste optimist na had niemand verwacht dat ze ook maar in de buurt zou kunnen komen van het Tourpodium, maar ze deed het. En hoe. Na de triomf in de openingsetappe volgden zes dagen in de iconische maillot jaune. Op het illustere Pyreneeënduo Aspin-Tourmalet moest ze de trui omruilen voor het groen, maar dat weerhield haar er niet van om tot het uiterste te blijven gaan. Na een heroïsche bergetappe maakte ze nét genoeg goed in de slottijdrit om nog over Katarzyna Niewiadoma heen te wippen, goed voor een waanzinnige tweede plaats in het eindklassement.

En de pret was nog lang niet gedaan voor de Belgische superster, want haar triomftocht in Glasgow moest nog volgen. Ze pakte drie wereldtitels in acht dagen, met de demonstratie in de wegrit als hoogtepunt. Het zou best gepast zijn om haar in het vervolg aan te spreken als Koningin Kopecky, want als we haar resultaten van december 2022 tot december 2023 allemaal op een rijtje zetten, krijgen we er bijna RSI van.

foto: Cor Vos

Demi Vollering

Toen Demi Vollering aan het begin van het seizoen verkondigde dat ze geloofde Annemiek van Vleuten te kunnen verslaan, werd dat wel met enige scepsis ontvangen door het wielerpubliek. Ja, ze was de nummer twee van de Tour de France Femmes, maar het gat met haar rivale was toch wel groot. Maar al snel zouden die geluiden verstommen, want Vollering liet er geen gras over groeien. Strade Bianche werd een bijzonder curieuze wedstrijd, met allereerst paard Zlatana die een hoofdrol opeiste, daarna de opmerkelijke, ongemakkelijke en tegelijkertijd ook uiterst vermakelijke ontknoping in de straten van Siena.

De Amstel Gold Race pakte ze slim door bovenop de Cauberg, na een goedkeurend knikje van Kopecky, weg te rijden. De Waalse Pijl won ze op z’n Van der Breggens en in Luik-Bastenaken-Luik (de koers waar ze nog maar enkele jaren eerder door wist te breken in haar eerste seizoen op UCI-niveau) ging ze door op dit elan. Met de Ardennenhattrick op zak (als tweede vrouw na, u raadt het al, Van der Breggen) ging ze vol vertrouwen naar de Vuelta. Daar leek ook alles haar kant op te vallen, want ze was bergop zeker de sterkste. Maar de beruchte plaspauze, en Van Vleuten die daar gewiekst gebruik van maakte, zou haar nipt opbreken. Op weg naar Lagos de Covadonga werd het ijzingwekkend spannend, maar Vollering zou negen seconden tekort komen om de Vuelta alsnog te kunnen winnen.

foto: Cor Vos

Het leverde, pardon the pun, een hoop gezeik op, maar het werd uiteindelijk uitgesproken en het vizier ging weer op het sportieve. In de Tour ging zeker niet alles goed (nog een geluk dat het op weg naar Albi slechts bij een tijdstraf van 20 seconden bleef en dat ze niet door de achterruit van de ploegwagen vloog), maar op het moment suprême maakte ze het helemaal waar. Ze werd in de koninginnenrit lekker uitgedaagd door Annemiek van Vleuten en de ontsnapte Katarzyna Niewadoma, maar op de Tourmalet liet ze er geen twijfel meer over bestaan: zij is de nieuwe maat der dingen in het rondewerk. Op de mistige flanken van de Tourmalet nam ze nog sneller afstand van haar concurrenten dan een gemiddeld politicus van verkiezingsbeloftes.

Vollering, een echt natuurmens zoals die er maar weinig zijn, op de wielertroon. Net als ploeggenote Kopecky heeft ze er nog een paar scheppen bovenop gedaan ten opzichte van 2022. Niet alleen fysiek, ook op tactisch en zeker mentaal vlak. Dat ze het na de reeks nederlagen tegen Van Vleuten een jaar eerder, ‘plasgate’ en de toestand in de Tour voor elkaar kreeg om haar stoutste wielerdroom waar te maken, getuigt van grote klasse. Ze reed alle tegenstanders en twijfels naar de Filistijnen, waardoor ze op de slotdag niet eens meer gebruik hoefde te maken van haar significant verbeterde tijdrit. Ze gaat als topfavoriet en titelverdedigster op naar de Tour de France van 2024, die, mooie bonus, bijna in de achtertuin van haar ouderlijk huis van start gaat.

foto: Cor Vos

De kans is aanzienlijk dat we met ofwel Kopecky of Vollering de winnares van dit eindejaarslijstje te pakken hebben. Hoe goed de andere rensters ook waren, ze staken toch wel een flink eind boven de concurrentie uit. Desalniettemin blijft het een publieksprijs waarin er zomaar nog eens een andere naam zou kunnen winnen. De gunfactor speelt zeker een rol, dat kan diverse rensters nog wel wat opleveren. Ach, en laten we het maar zo zien, zo’n eindejaarslijstje is vooral een mooi excuus om nog een paar verhalen in herinnering te brengen…

Annemiek van Vleuten

Na het unaniem belachelijk succesvolle jaar 2022 kon het in 2023 bijna alleen maar minder goed gaan voor Annemiek van Vleuten. Niet zo gek ook dat al vrij vroeg in het seizoen hardop werd gefluisterd dat dit het jaar teveel zou zijn. En ja, zo oppermachtig als een jaar eerder was ze ook niet. Sterker nog: regelmatig werd ze er gewoonweg afgereden. Slecht was ze niet, hele mensenmassa’s die hopen ooit zesde te kunnen worden in Luik-Bastenaken-Luik, maar toch…

Had ze aan het einde van wielerjaar 2022 moeten stoppen? Die mening was een hoop mensen toegedaan. Dat zijn intussen wel heel weinig mensen trouwens, want na het ‘mislukte’ voorjaar heeft Van Vleuten zichzelf en de wielerfans toch nog enkele keren prima vermaakt. Tijdens de Vuelta, volgens haar de eerste échte Vuelta voor vrouwen, zag ze haar kans schoon in de voorlaatste etappe en dankzij de beruchte plaspauze werd het een gedenkwaardige apotheose. Op weg naar de meren van Covadonga kraakte ze, maar ze hield net genoeg over om de eindzege op zak te kunnen steken.

foto: Cor Vos

Tijdens de Giro was het weer de vertrouwde Van Vleuten-show: ze speelde met de tegenstand en ze slechtte op weg naar de eindzege de magische kaap van de honderd UCI-zeges. Dit bracht een hoop aan het twijfelen: zou ze alsnog kunnen toeslaan in de Tour? Nee, luidde het antwoord, al haalde ze alles uit de kast om dit wel voor elkaar te krijgen. En belangrijker: ze deed mee om de knikkers. Tijdens het WK reed ze opnieuw sterk, zodat we opnieuw gingen twijfelen. Zou ze dan toch nog een keer kunnen stunten? Een lekke band bij het ingaan van de laatste ronde maakte een einde aan een nieuw wielersprookje, maar dat ze tot de besten in koers mag worden gerekend, is een groot compliment. Hoezo ‘jaar teveel’?

Na de Ronde van Scandinavië, die ze eigenlijk per ongeluk won, mocht ze afscheid nemen in de Simac Ladies Tour. De slotrit vond plaats in Arnhem en dat werd een prachtige dag. Ze miste de slag, oké, maar dat gaf haar in de laatste ronde in haar thuisregio alleen maar meer de tijd om alles mooi in zich op te kunnen nemen. Het werd een grote rijdende receptie. Zwaaiend naar de zwaaiende mensenmassa nam ze afscheid van een grootse carrière. Het zal wennen zijn om haar niet meer als een van de topfavorieten op te hoeven schrijven in voorbeschouwingen voor een willekeurige koers. Het zal wennen zijn om niet meer de typische allesvermorzelende Van Vleuten-stijl in het peloton te zien. Gelukkig heeft ze zelf een mooi motto om hiermee om te gaan: accepteren, aanpassen en weer door.

Groot, groter, Annemiek van Vleuten – foto: Cor Vos

Marlen Reusser

Tijdens de Super WK Wielrennen in Glasgow zou Reusser het WK tijdrijden wel eventjes winnen. Ze had net de slottijdrit in de Tour gewonnen en ze had dat jaar al tijdens wat mooie wedstrijden haar handen in de lucht mogen steken. In Gent-Wevelgem en in de rondes van Zwitserland en het Baskenland. Ja, de WK-tijdrit zou bijna een formaliteit moeten zijn, zeker omdat Chloé Dygert kampte met ziekte in aanloop naar de titelstrijd.

Hoe anders liep het. Van bij het vertrek, nabij de plek waar sommigen de legendarische ronde tafel van Koning Arthur in zien, ging het niet. Niet als een warm mes door de boter, maar als een koud mes door de appelstroop. Op zulke dagen kan tijdrijden voelen als, om bij Arthuriaanse legenden te blijven, het tevergeefs proberen te bevrijden van een zwaard uit een rots.

foto: Cor Vos

Zeker tijdritkanonnen van het kaliber Reusser krijgen nog weleens het stempel ‘machine’ mee. Dat ze ook nog eens Zwitserse is, zorgt alleen maar voor meer clichés die aan haar gekoppeld worden. In het Schotse land werd echter heel duidelijk dat het soms gewoon niet gaat. Wielrennen is prachtig, maar de sport heeft ook zo z’n schaduwkanten. Zo nu en dan is het ook een ontzettende kutsport die veel van de beoefenaars vraagt. En zelfs al win je zelf en met je ploeg alles wat los en vast zit, ergens zit er een grens en daar ging Reusser overheen. Eigenlijk wel een keer goed om zo duidelijk te kunnen zien wat het met een mens kan doen.

De reacties op het hele gebeuren waren voornamelijk heel positief en meelevend, hetgeen Reusser ook goed heeft gedaan. Misschien wel waardevoller dan een wereldtitel. Na een koersloze periode, waarin ze de batterijen op wist te laden middels een… fietsvakantie, kwam er een mooi extraatje: ondanks een stortvloed aan kritiek op te hoge sokken, werd ze wel op overtuigende wijze de Europees kampioene.

Chloé Dygert

Met een wereldtitel in twee verschillende wielertakken, mag Chloé Dygert terugkijken op een geslaagd seizoen. Een seizoen waarin ze pas echt terugkeerde na een paar turbulente jaren, alleen al op fysiek vlak. Denk aan: De Val, de ziekte van Pfeiffer en hartproblemen. O ja, en een valpartij op trainingskamp in januari, maar dat waren we al bijna vergeten.

Dat zorgde er wel voor dat ze pas op 1 mei haar eerste wegwedstrijd van het seizoen reed. Niet haar allereerste optreden ooit in een WorldTour-koers, maar toch, de Vuelta is geen kleine wedstrijd om terug te keren. Maar ze liet direct zien dat ze er stond: met iets meer geluk had ze gelijk een of meerdere etappes kunnen winnen. In de openingsploegentijdrit had het al gekund, net als in de etappe daarna, toen ze met een late uitval de meute bijna wist te verrassen.

Dygert is helemaal terug – foto: Cor Vos

Die eerste overwinning op WorldTour-niveau kwam er uiteindelijk in de RideLondon Classique. De Amerikaanse dubbel pakte ze een maand later, waarna ze richting de Giro d’Italia Donne ging. Opnieuw een keurig optreden, al was het wederom net niet goed genoeg voor een ritzege. Maar toen was al wel duidelijk: die zou er zomaar weer eens kunnen staan op het WK. En dat deed ze. De finale van de drie kilometer achtervolging reed ze als vanouds: nog voor de finish had ze haar opponente Franziska Brauße te pakken. Daarna werd ze zodanig ziek dat het ernaar uitzag dat ze de individuele tijdrit niet eens kon rijden. Van een ideale voorbereiding was allesbehalve sprake, maar haar gebeden werden blijkbaar verhoord. Want ondanks dat ze zich nog altijd niet honderd procent voelde, snelde ze wel mooi naar de wereldtitel.

Leontien van Moorsel completeerde de achtervolging-tijdrit dubbel al eens op de Olympische Spelen, Dygert is de eerste vrouw die het voor elkaar krijgt op het WK. En met deze zeges op zak kan ze vol vertrouwen uitkijken naar het komende seizoen. Benieuwd hoe ze het gaat doen in haar eerste klassieke voorjaar. En wie kan haar kloppen op de olympische tijdrit?

Lorena Wiebes

“Ik wil graag meer grotere wedstrijden winnen, zoals Gent-Wevelgem of het WK”, klonk het aan het begin van het seizoen. Kwaliteit boven kwantiteit was dus het devies voor Lorena Wiebes. Haar veelbesproken overstap naar SD Worx zou haar totale aantal overwinningen niet per se ten goede komen, wist ze. En ja, aan de 23 UCI-zeges van 2022 kwam ze nu bij lange na niet. Desondanks mag ze met twaalf overwinningen ook weer niet heel hard klagen.

Wiebes won wel een aantal leuke koersen (ritje Giro, ritje Tour, Drenthe, Scheldeprijs en nog een leuk boeketje zeges), een cynicus zou dit ook als een jaar van ‘net niet’ kunnen omschrijven voor de Mijdrechtse. Ga maar na: tweede op het EK, tweede op het NK en ga zo nog maar even door… En daarnaast: is ze nog wel de allersnelste sprintster ter wereld? Charlotte Kool maakt immers ook serieus aanspraak op deze titel.

foto: Cor Vos

Maar Wiebes is nog altijd een steengoede renster, eentje die je zonder veel twijfel bij de beste vijf van het peloton kunt zetten. Daarnaast is ze een renster in transitie. Dat ze meer is dan een pure sprintster weten we al een tijdje, dit jaar heeft ze daar nog meer de focus op gelegd. Zodat ze ook langer meegaat op de lastigere parcoursen. Hoe ze tijdens de Simac Ladies Tour bijvoorbeeld de laatste keer Cauberg opknalde, net achter Lotte Kopecky en vóór Katarzyna Niewiadoma? Pfoe, indrukwekkend. En zo liet ze nog wel meer zaken zien die heel veel beloven voor de toekomst.

Wiebes wordt een steeds completere renster en het zou ons allerminst verbazen als 2024 haar jaar wordt. Niet dat ze zomaar even Luik-Bastenaken-Luik of de Tour gaat winnen, maar de Amstel Gold Race of de Ronde van Vlaanderen zouden best binnen haar mogelijkheden kunnen gaan liggen. Net als de olympische wegrit, een logisch hoofddoel voor komend jaar. Al geldt wel dat er meer rensters zijn bij SD Worx dan wel de Nederlandse ploeg die op die koersen kunnen mikken…

Fem van Empel

Noord-Brabant heeft een nieuwe wielerkampioene in de gelederen. Sinds 22 januari 2023 is Fem van Empel ongeslagen op de veldritfiets. Daarnaast doet ze het heel aardig in nog drie wielerdisciplines. Om met de weg te beginnen: er werd reikhalzend uitgekeken naar haar eerste wegkoersen in het shirt van Jumbo-Visma.

Na een ietwat stroef begin (of hadden we er toch vooral meer van gehoopt? Meer dan eigenlijk zou moeten?), kwam ze er tijdens de Giro lekker in. Met een elfde plaats in het eindklassement en enkele mooie prestaties in etappes doet ze het gewoon erg goed. Niet vergeten dat het nog maar haar eerste meerdaagse op WorldTour-niveau was. Als je dan gelijk elfde kunt worden in zo’n zware koers, chapeau.

foto: Cor Vos

Het is duidelijk dat Van Empel nog heel wat moet leren, maar desondanks is ze ook gewoon al erg goed. Etappewinst in de Tour de l’Avenir, bijna een ritzege in de Tour de Romandie: velen die daar nooit aan zullen geraken. En voor Van Empel is het bijna een voetnoot. Want Van Empel staat vooral te boek als de koningin van de cross. Ze wint dus zoals gezegd (bijna) alles. Het WK heeft ze intussen al afgevinkt, net als twee grote klassementen en twee Europese titels.

Ook chapeau voor haar prestaties op de mountainbike. Ja, ze staat in de schaduw van Puck Pieterse — wie niet? — maar met bijvoorbeeld een tiende plaats op het EK kun je haar optreden op de terreinfiets onmogelijk als slecht bestempelen. En dan is er nog het gravelen, waar Van Empel ook haar neus aan het venster steekt. Wat heet: winst op het NK, tweede op het EK. Deze wielerdiscipline staat weliswaar nog altijd in de kinderschoenen, maar het zijn toch zaken die we mogen vermelden.

Puck Pieterse

Puck Pieterse is typisch zo’n renster waar je de TV dan wel de livestream voor aanzwengelt. Ook haar aanstekelijke YouTube-kanaal is een leuke uithoek van het internet. Op de crossfiets hoort ze bij de ‘grote drie’, op de wegfiets heeft ze haar potentieel meer dan getoond en op de terreinfiets doet ze het ook beslist niet onaardig.

De olympische cross-country van 2024 is haar droom. Natuurlijk meid, dachten sommige cynici. Deelnemen, ja, dat moet misschien lukken, maar meedoen om de winst? Ze gelooft het zelf… Welnu, die geluiden verstomden dit jaar al heel snel. Want in haar eerste wereldbeker bij de eliterensters streed ze pardoes om de zege met Pauline Ferrand-Prévot. Sterker nog: in het Tsjechische Nové Město mocht ze na een spannend duel met de Franse grootheid zelfs de bovenste plek van het podium bezetten.

foto: Cor Vos

Een toevalstreffer? Welnee, want er volgden nog meer imponerende wereldbekerzeges in Leogang en Val di Sole. Regelmatigheid leverde haar zelfs het wereldbekerklassement op in zowel de cross-country als de shorttrack, als eerste Nederlandse ooit. En het werd nóg mooier, want in Polen snelde ze naar de Europese titel. Op het WK kon ze weliswaar niet meedoen om de zeges, maar met een zilveren (shorttrack) en een bronzen (cross-country) medaille heeft ze alsnog weinig reden tot klagen. We kunnen wel concluderen: die deelname aan de Olympische Spelen komt wel goed. En daarin zou ze ‘gewoon’ mee kunnen doen om goud.

Met fenomenale vijfde plaats in Strade Bianche liet Pieterse zien dat ze op de weg ook uitstekend uit de voeten zou kunnen. Genoeg mensen die de ‘rode raket’ dan ook oproepen om het vaker op de wegfiets te proberen. Zo gaan die zaken nu eenmaal. Maar eerlijk: Pieterse moet vooral lekker haar ding blijven doen.