Youri Coudron

• zaterdag 9 maart 2024 om 07:15

Dokkeren over de kasseien in het noorden van Frankrijk? Menig wielerliefhebber zal hierbij direct denken aan het monumentale Parijs-Roubaix. Toch hebben we het hier niet over de Hel van het Noorden. Ook in de Grand Prix de Denain maken de renners kennis met de kasseienstroken in het Noorderdepartement. Een koers die voortgekomen is uit een feest dat ook in Nederland en België welbekend is: carnaval! WielerFlits neemt je mee in de historie van deze wedstrijd.

In en rondom Denain vieren de Fransen al sinds 1903 carnaval. Het feest ter afleiding van de dagelijkse gang van zaken wordt daar al meer dan honderd jaar gevierd door onder andere parades, verkleedpartijen, het spelen van spelletjes en vuurwerk. In 1959 werd besloten dit feest uit te breiden met een wielertocht. Op Paasdinsdag werd de Grand Prix Sonneclair georganiseerd.

De koers werd vernoemd naar een fabrikant van radio’s en televisies. De apparaten van Sonneclair zijn nu enkel te vinden bij fanatieke verzamelaars, maar waren toen erg in trek. Léon Daumarie was de drijvende kracht achter deze samenwerking. De handelaar was een groot wielerliefhebber en was ook nauw betrokken bij het organiseren van de verscheidene carnavalsvieringen. Zo was eind jaren ’60 de ‘carnavalskoers’ een feit.

Voor wie nog op zoek is naar een goede vraag voor een wielerquiz, let op. ‘Wie was in 1959 de allereerste winnaar van de Grand Prix de Denain?’. Wie denkt aan een Fransman, Belg, Nederlander of Italiaan, komt bedrogen uit. De overwinning ging dat jaar naar… een Ier! Seamus Elliot wist als vaandeldrager van het Ierse wielrennen het pad te effenen voor volgende, nog succesvollere generaties. Ierse wielertoppers als Sean Kelly, Stephen Roche en Martin Early hebben veel te danken aan het pionierswerk van Elliot, de allereerste winnaar van de GP Denain.

Over het leven van Elliot valt een filmscript te schrijven, maar dan zonder happy end. De man die zich in 1962 in het Italiaanse Salò bijna tot wereldkampioen wist te kronen en als eerste Ierse wielrenner de gele trui mocht aantrekken in de Tour de France, zette in 1970 een punt achter zijn carrière. Als wielrenner beleefde hij de grootste successen, maar zijn leven na de koers was een stuk minder rooskleurig. In 1971, amper een jaar na zijn afscheid als wielrenner, werd Elliot in Dublin dood aangetroffen naast een jachtgeweer. Zelfmoord, dat was de keiharde conclusie in het autopsierapport.

Kenny Dehaes was in 2018 de beste in de GP Denain – foto: Cor Vos

Iedere winnaar van de Grand Prix de Denain heeft wel een verhaal, maar toch niet zo treurig als dat van Elliot. Door de jaren heen wisten heel wat toppers de Franse eendagskoers op hun naam te schrijven. Denk aan de eveneens veel te vroeg overleden José Samyn, oud-wereldkampioen Jean Stablinski, André Dierickx, Marc Demeyer, Willy Teirlinck, Walter Planckaert en Frank Hoste. De wielerwedstrijd in het Franse Noorderdepartement werd vaak gewonnen door een renner met aanleg voor de kasseien. We denken dan meteen aan Edwig Van Hooydonck, de oom van ex-Jumbo-Visma-renner Nathan Van Hooydonck.

Van Hooydonck was de beste in 1989 en 1992, maar is niet de man met de meeste overwinningen in de Grand Prix de Denain. Die eer is voorlopig nog weggelegd voor Jimmy Casper. De Fransman kennen we vooral als sprinter en die snelle benen kwamen ook goed van pas in de GP Denain. Casper kwam in 2005, 2006, 2009 én 2011 als eerste over de streep en gaat met vier overwinningen dus fier aan kop. Achter Casper volgen enkele mannen met twee overwinningen in de Franse eendagskoers.

Mathieu van der Poel rondt een huzarenstukje af in 2019 – foto: Cor Vos

Waar de Belgen ruim aan de leiding gaan wat betreft overwinningen, moet Nederland het doen met slechts een paar namen. Jans Koerts en Jeroen Blijlevens zorgden in de jaren negentig van de vorige eeuw voor Nederlands (sprint)succes, maar meer recentelijk wist Mathieu van der Poel in 2019 op een totaal andere manier te winnen. Nog gebutst en geschaafd van een zware val in Nokere Koerse trok Van der Poel in zijn Nederlandse kampioenstrui al vroeg in de aanval en wist hij in zijn gekende stijl een fraaie solo van goed tien kilometer af te ronden.

Ook de Nederlandse winnaars bewijzen eens te meer dat in de Grand Prix de Denain het eigenlijk altijd een strijd is tussen de sprinters en de kasseienvreters. Waar de sprinters samen met hun ploegen strijden op de kasseien om het pak bij elkaar te houden, proberen de krachtpatsers juist alle anderen om de tuin te leiden. Van der Poel zette de sprintconcurrentie in 2019 in ieder geval in hun hemd. Hoewel dat een metaforische verkleedpartij is, blijft dat toch mooi in de carnavalssfeer.

Laatste winnaars Grand Prix de Denain
2023: Juan Sebastián Molano
2022: Max Walscheid
2021: Jasper Philipsen
2020: Geen editie
2019: Mathieu van der Poel
2018: Kenny Dehaes
2017: Arnaud Démare
2016: Daniel McLay
2015: Nacer Bouhanni
2014: Nacer Bouhanni

In het wielerseizoen 2024 wordt GP de Denain verreden op donderdag 14 maart.