Anno 2023 kennen we de Vuelta als de derde van drie grote rondes, maar dat was lang niet altijd het geval. Sinds haar start was de Vuelta bij uitstek een voorjaarskoers, maar dat veranderde aan het einde van de jaren 90 definitief. WielerFlits neemt je mee in de historie van de Spaanse rittenkoers.

De historie van La Vuelta gaat terug tot 1935, toen de Spaanse journalist Juan Pujol van de krant Informaciones de ronde oprichtte. Na het succes dat l’Auto had met de Tour de France en La Gazzetta dello Sport met de Giro d’Italia, dacht Pujol: beter goed gejat dan slecht bedacht. De Tweede Wereldoorlog gooide de ontwikkeling van de koers in de war, maar vanaf 1955 prijkt de wedstrijd jaarlijks op de kalender.

Het was de Belgische Gustaaf Deloor die de eerste twee edities van de Vuelta a España wist te winnen. In 1935 – toen nog over 14 etappes – hield hij thuisrijder Mariano Cañardo van de overwinning af en een jaar later wist Gustaaf zijn oudere broer Alfons naar de tweede plaats te verwijzen over 21 ritten. De eerste Spaanse winnaar volgde in 1941 (pas de derde uitgave door de tussenliggende Spaanse Burgeroorlog) toen Julián Berrendero won. Het was ook de eerste keer dat het podium volledig Spaans was. Naast Berrendero mochten Fermín Trueba en José Jabardo op het podium verschijnen.

Toch was de Ronde van Spanje in het verleden niet altijd een feestje voor de thuisrijders. Jacques Anquetil, Raymond Poulidor, Felice Gimondi, Eddy Merckx, Freddy Maertens, Bernard Hinault, Sean Kelly en zelfs een 42-jarige Christopher Horner staan allemaal op het palmares. Namen van de Spaanse helden Luis Ocaña, Marino Lejarreta en Pedro Delgado staan natuurlijk wel op de erelijst.

Twee keer was er een Nederlandse eindwinnaar: in 1967 won Jan Janssen en in 1979 Joop Zoetemelk. Door de overwinning van Remco Evenepoel in 2022, won in totaal acht keer een Belg. Naast de reeds genoemde Gustaaf Deloor, Eddy Merckx, Freddy Maertens en Evenepoel verdienden ook Edward Van Dijck (1947), Frans De Mulder (1960) en Ferdinand Bracke (1971) die eer. Vooral die van Maertens is memorabel, want de sterke sprinter won in 1977 maar liefst 13 van de 19 etappes.

De Vuelta was in de vroege jaren altijd een voorjaarskoers. Pas in 1995 werd de Spaanse ronde gedirigeerd naar het najaar. Tegenwoordig zijn augustus en september de maanden van de Vuelta. De recordhouder met de meeste eindoverwinningen in de Vuelta komt uit het post-1995-tijdperk. Roberto Heras wist tussen 2000 en 2005 vier keer te winnen, wat hem nog altijd de eenzame recordhouder maakt. Tony Rominger en Alberto Contador staan op drie eindzeges, net als Primož Roglič die in 2021 die trilogie vervolmaakte.

Een andere memorabele editie kwam er in 2023, toen het toenmalige Jumbo-Visma de drie eerste plekken in het eindklassement wist te bezetten. De Amerikaan Sepp Kuss begon aan de wedstrijd als knecht, maar wist zich via een lange vlucht in de leiderstrui te knokken. Een meesterzet van de gele formatie, want in de slotweek beschermden kopmannen Jonas Vingegaard en Primoz Roglic de trui van Kuss. Zelf wisten ze zich nog naar de dichtste ereplaatsen te knokken, een unicum. Zeker als je weet de twee ook de Tour en Giro al hadden gewonnen in datzelfde jaar.

Ter ere van de 75e verjaardag van de Vuelta werd in 2010 plots voor een rode trui voor de leider in het algemeen klassement gekozen. Daarvoor was het een gouden trui. “Iedereen noemt hem gewoon de gele trui, net zoals die in de Ronde van Frankrijk. We willen onze eigen persoonlijkheid versterken door middel van een eigen kleur”, vertelde koersdirecteur Javier Guillén destijds. De puntentrui is groen, de bergtrui wit met grote blauwe stippen en de jongerentrui is wit.

Laatste tien winnaars Vuelta a España
2023: Sepp Kuss
2022: Remco Evenepoel
2021: Primož Roglič
2020: Primož Roglič
2019: Primož Roglič
2018: Simon Yates
2017: Chris Froome
2016: Nairo Quintana
2015: Fabio Aru
2014: Alberto Contador

In 2024 staat de Vuelta a España op de planning tussen 17 augustus en 9 september 2024.