Dit gebeurde er in de wielerwereld op 9 mei

Een periode zonder wielerwedstrijden geeft ons de gelegenheid om de geschiedenisboeken in te duiken. In de rubriek ‘WielerFlits Retro’ halen we dagelijks herinneringen op aan wat er op deze dag in het verleden gebeurde. We doken in het immense archief van onze huisfotograaf Cor Vos en nemen jullie mee naar memorabele momenten uit de wielerhistorie. Vandaag: Wat gebeurde er in de wielerwereld op 9 mei?

2010: Tyler Farrar sprint naar Girozege in Utrecht na incidentrijke etappe

Tyler Farrar maakt het zegegebaar in Utrecht – foto: Cor Vos

Er was een tijd dat Tyler Farrar een van de snelste sprinters ter wereld was. De Amerikaan, geboren in Gent, reed de laatste jaren vooral in dienst van kopmannen als Mark Cavendish en Edvald Boasson Hagen, maar exact tien jaar geleden was Farrar nog een renner om rekening mee te houden. De tweede etappe van de Giro d’Italia 2010 speelt zich af tussen Amsterdam en Utrecht, een dag na de winst van Bradley Wiggins in de straten van Amsterdam. De tweede etappe op Nederlands grondgebied lijkt te eindigen in een massasprint, gezien het vlakke parcours.

Bijna vijf uur na de start krijgen we inderdaad een sprint in hartje Utrecht, maar zondag 9 mei 2010 zal de boeken ingaan als een incidentrijke dag met vele valpartijen. Zo maken rozetruidrager Wiggins, Filippo Pozzato, Carlos Sastre en zelfs Farrar kennis met het asfalt, maar de Amerikaan wordt op tijd weer teruggebracht door zijn ploeggenoten van Garmin-Transitions. Het peloton is door de vele valpartijen verbrokkeld, waardoor we met een selecte groep beginnen aan de laatste kilometers. In de sprint om de zege is Farrar de snelste, voor Matthew Goss en Fabio Sabatini.

Het is voor Farrar zijn eerste ritzege in de Giro d’Italia. Een week later boekt hij zijn tweede en laatste individuele overwinning in de Italiaanse ronde.

Verslag tweede etappe Giro d’Italia 2010
Uitslag tweede etappe Giro d’Italia 2010

2011: Noodlottige val Wouter Weylandt tijdens Giro

Een laatste saluut aan Wouter Weylandt – foto: Cor Vos

9 mei 2011 is een zwarte dag in de geschiedenis van de wielersport. Dat Ángel Vicioso de derde etappe van de Giro d’Italia wint, door in Rapallo David Millar en Pablo Lastras te vloeren in een sprint, weet bijna niemand meer. Op 25 kilometer van de finish voltrekt zich namelijk een drama tijdens de afdaling van de Passo del Bocco. De televisiecamera’s van de Italiaanse publieke omroep Rai registreren plots een roerloze renner op het asfalt. Het is Wouter Weylandt, de 26-jarige Belg die aan zijn eerste seizoen bezig is bij Team Leopard-Trek.

Wat daarna volgt, is met geen pen te beschrijven. Er is paniek, er klinkt geschreeuw en het medisch personeel probeert Weylandt nog verschillende keren te reanimeren. De Gentenaar wordt per helikopter in allerijl overgebracht naar het dichtsbijzijnde ziekenhuis. De sterke sprinter – die met zijn pedaal achter een muurtje bleek haken en twintig meter over het asfalt schoof – was door een schedelbreuk echter op slag dood. De uitvaart – bijgewoond door vrienden, familie en vele wielerprominenten – vond plaats op 18 mei in de Sint-Pieterskerk in Gent.

Een dag na het overlijden van Wouter Weylandt besloot de Giro-organisatie de vierde etappe van Genua naar Livorno geneutraliseerd af te werken. En net als in de Tour van 1995, toen de renners van het Amerikaanse Motorola hun overleden ploeggenoot Fabio Casartelli een laatste eer bewezen in de rit naar Pau – kwamen de coureurs van Team Leopard-Trek gelijktijdig als eerste over de finish.

Verslag derde etappe Giro d’Italia 2011
Uitslag derde etappe Giro d’Italia 2011

2014: Orica-GreenEDGE zegeviert in ploegentijdrit, roze voor Svein Tuft

De renners van Orica-GreenEDGE komen binnen – foto: Cor Vos

De Giro d’Italia 2014 begint niet in Italië, buurland Zwitserland of Nederland, maar in het Ierse Belfast met een ploegentijdrit van 21,7 kilometer. Orica-GreenEDGE, de ploeg van onder meer Pieter Weening, Michael Matthews en Svein Tuft, ging al vroeg van start en moest als tweede formatie een (richt)tijd neerzetten. De negen renners klokten – ondanks de regenachtige omstandigheden – aan de finish 24:42 en dit bleek een absolute toptijd. Geen enkele ploeg kwam meer aan de tijd van Orica-GreenEDGE. BMC, Omega Pharma-Quick-Step, Team Sky, Tinkoff-Saxo… Ze waren allemaal langzamer.

Voor Garmin-Sharp verloopt de ploegentijdrit desastreus en dan met name voor publiekslieveling Daniel Martin. De Ierse klimmer had zich zoveel voorgesteld van een Girostart in eigen land, maar kwam samen met enkele ploeggenoten op hoge snelheid ten val. De onfortuinlijke Martin trok een grimas en bleef op het wegdek zitten, in het ziekenhuis constateerden de artsen een sleutelbeenbreuk. Team Giant-Shimano (+ 56 seconden op Orica-GreenEDGE) en Belkin Pro Cycling Team (+ 1m01s) moesten aan de finish behoorlijk wat tijd toegeven.

Verslag openingsetappe Giro d’Italia 2014
Samenvatting openingsetappe Giro d’Italia 2014
Uitslag openingsetappe Giro d’Italia 2014

2017: Jan Polanc blijft uit de greep van de favorieten op de Etna

Jan Polanc zegeviert op de Etna, Ilnur Zakarin (in de achtergrond) komt te laat – foto: Cor Vos

Jan Polanc is geen veelwinnaar, maar blinkt de laatste jaren steevast uit in de Giro d’Italia. Het begon voor de Sloveense klimmer allemaal in 2015, toen hij een Girorit wist te winnen op de klim naar Abetone. Twee jaar later rijdt Polanc samen met Pavel Brutt, Eugenio Alafaci en Jacques Janse van Rensburg voorop in de etappe naar de gevreesde Etna. De finish van de vierde rit ligt namelijk op de flanken van deze vuurspuwende vulkaan, maar Polanc is niet bang voor explosiegevaar. De vluchters beginnen met een mooie bonus aan de bijna achttien kilometer lange slotklim.

Al snel blijkt Polanc de beste klimmer en de renner van UAE Emirates kiepert zijn medevluchters dan ook meteen overboord en gaat solo verder. In de achtergrond kijken de favorieten vooral naar elkaar. Bahrain Merida – de ploeg van Vincenzo Nibali, de Girowinnaar van 2016 – rijdt een strak tempo, maar mede door de fel blazende wind is geen enkele topper geneigd om zijn kaarten op tafel te gooien. Dit speelt vroege vluchter Polanc in de kaart, die zijn voorsprong ziet slinken maar met een geruststellende voorgift begint aan de laatste oplopende kilometer.

In de slotfase zien we nog versnellingen van Tom Dumoulin en Nibali, maar alleen Ilnur Zakarin krijgt de ruimte om op jacht te gaan naar Polanc. De Rus nadert wel, maar komt te laat om Polanc van de zege te houden. De ritzege gaat naar Slovenië, terwijl Bob Jungels de roze trui overneemt van zijn teammaat Fernando Gaviria.

Verslag vierde etappe Giro d’Italia 2017
Samenvatting vierde etappe Giro d’Italia 2017
Uitslag vierde etappe Giro d’Italia 2017

2018: Enrico Battaglin bezorgt LottoNL-Jumbo ritzege in Giro

Enrico Battaglin zegeviert niet vaak, maar als de Italiaan wint… – foto: Cor Vos

We mogen Enric Battaglin gerust een bijzondere renner noemen. De Italiaanse is bijzonder snel, kan een bergje over en beschikt over veel explosiviteit, maar heeft op 30-jarige leeftijd slechts drie profzeges achter zijn naam staan. Gek genoeg zijn dit wel drie etappezeges in de Giro d’Italia. In 2013 boekt hij zijn eerste profzege in Serra San Bruno, een jaar later is hij zelfs de beste op de mythische klim naar het heiligdom van Oropa. Vier jaar later is het weer raak voor Battaglin, nu in het tenue van Lotto NL-Jumbo. Battaglin wint een sprint van een uitgedunde groep in Santa Ninfa.

Battaglin – die een dag eerder al derde werd in Caltagirone, verslaat na een etappe van 153 kilometer Giovanni Visconti en José Gonçalves. Het is en blijft de enige zege van de Nederlandse formatie in deze Giro, met dank aan een Italiaan die tegenwoordig uitkomt voor Bahrain McLaren.

Verslag vijfde etappe Giro d’Italia 2018
Samenvatting vijfde etappe Giro d’Italia 2018
Uitslag vijfde etappe Giro d’Italia 2018

En verder:

1966: Gerben Karstens sprint in Pamplona naar Vuelta-zege
1974: Gerben Karstens wint voor de derde keer Vueltarit in Bilbao
1976: Gerben Karstens snelt naar Vueltarit met aankomst in Logroño
1971: Gerard Vianen boekt Vueltasucces in San Sebastián
2004: Onaantastbare Alessandro Petacchi dendert naar nieuwe Girozege
2005: Robbie McEwen is de snelste in Santa Maria del Cedro en wint Girorit
2006: Robbie McEwen komt als eerste over de Girostreep in Hotton
2009: Team Columbia–High Road wint ploegentijdrit Giro, Cavendish pakt roze
2012: Garmin Barracuda snelste in ploegentijdrit in Verona, Navardauskas leider
2013: Mark Cavendish is andermaal succesvol in de Giro
2015: Orica-GreenEDGE kent succes in de ploegentijdrit, Gerrans in ‘La Maglia Rosa’