Voor de zevende keer gaan de grootste tijdritkanonnen van het Europese continent de strijd met elkaar aan. Inzet? De Europese sterrentrui. Vorig jaar werd deze voor het eerst in de prille geschiedenis van de continentale titelstrijd voor eliterensters niet door een Nederlandse gewonnen. Kan Marlen Reusser deze trui behouden of verwisselt het kleinood weer van eigenaar? WielerFlits kijkt vooruit.

Historie

Vanaf 1995 vinden er jaarlijks Europese wegkampioenschappen plaats, voor mannen en vrouwen. Twee jaar later worden ook de eerste truien verdeeld na een tijdrit, zij het dat die truien enkel voor junioren en beloften zijn bestemd. Pas in 2016 werden de elites aan het programma toegevoegd. In en om het Franse Plumelec mochten de elitevrouwen uiteindelijk voor het eerst strijden om de Europese kampioenstrui.

De fanclub van Ellen van Dijk zakte vol goede moed af naar het Bretonse land. En niet onterecht: Van Dijk snelde met achttien seconden voorsprong op landgenote Anna van der Breggen naar de titel. Opvallend: de toen nog Russische Olga Zabelinskaya – half mens, half brommer – reed naar het brons. Ze is voor zover wij weten de enige die er ooit in is geslaagd om de continentale tijdrittitel te grijpen op twee continenten. In 2019 werd zij namelijk Aziatisch kampioene tegen de klok in Oezbekistan, haar nieuwe thuisland.

Blije Van Dijk, blije fanclub – foto: Cor Vos

In 2017 was Denemarken uitverkoren om de titelstrijd te organiseren, maar de kampioenstrui verwisselde niet van eigenaresse. Het was in Herning opnieuw Van Dijk die het haalde. Ditmaal was het Ann-Sophie Duyck die dichtst bij haar in de buurt kwam, al werd de Belgische nummer twee toch al bijna op een minuut gereden. Van der Breggen sleepte wederom een medaille in de wacht: brons.

Een jaar later werden de titels verdeeld in Glasgow. Het werd een herhaling van het scenario van Plumelec, al scheelde het in Glasgow wel bijzonder weinig tussen de twee hardrijdsters. Aan de meet was het verschil tussen goud en zilver twee luttele seconden, in het voordeel van Van Dijk. In 2019 snelde ze in Alkmaar naar haar vierde en voorlopig laatste Europese titel tegen de klok. De Duitse Lisa Klein moest een halve minuut toegeven en Lucinda Brand werd op 52 seconden gereden.

Pas in 2020 slaagde iemand erin om de hegemonie van Van Dijk te verbreken. In het malle coronaseizoen ging het goud op overtuigende wijze naar Anna van der Breggen, wier lijf voor het achtbaanachtige parcours rond Plouay leek te zijn gemaakt. Achter de teleurgestelde Van Dijk werd Marlen Reusser derde. Een jaar later zou zij zelfs iedereen naar de kroon steken…

foto: Cor Vos

Laatste winnaressen EK tijdrijden
2021: Marlen Reusser
2020:  Anna van der Breggen
2019:  Ellen van Dijk
2018:  Ellen van Dijk
2017:  Ellen van Dijk
2016:  Ellen van Dijk

Vorig jaar

Na vijf achtereenvolgende Nederlandse overwinningen op het EK tegen de klok werd het wel eens tijd voor een gouden medaille voor een ander land. Tenminste, als het aan Marlen Reusser lag. De Zwitserse, die een dikke maand eerder het zilver won op de olympische tijdrit, zag kansen op het biljartvlakke parcours in en om Trento. En terecht, zo zou later blijken.

De eerste richttijd in de 22,4 kilometer vlakke chronoproef kwam van Lisa Klein. De Duitse zette bij het tussenpunt (13.52 minuut) en aan de finish (28.35 minuut) de snelste tijd neer. Maar bij de tussentijd werd al duidelijk dat de Duitse zich niet al te veel illusies hoefde te maken. Reusser was aan het meetpunt al 35 seconden sneller dan de Duitse.

En de Zwitserse bleef maar gas geven. Op de terugweg naar Trento wist Reusser zelfs Lisa Brennauer (een minuut eerder gestart) en Vittoria Bussi (twee minuten eerder gestart) in te halen. Met een gemiddelde van 49,3 kilometer per uur klokte ze na 27 minuten en 12 seconden af. Daarna was het wachten geblazen.

De enige die nog in de buurt van de Zwitserse stoomlocomotief kon komen, was Ellen van Dijk. Maar zelfs de viervoudige Europese kampioene moest haar meerdere erkennen in Reusser, die haar eerste Europese sterrentrui in ontvangst mocht nemen. Met een achterstand van twintig seconden moest Van Dijk voor het tweede opeenvolgende jaar genoegen nemen met zilver, terwijl Brennauer nog het brons pakte.

foto: Cor Vos

Uitslag EK tijdrijden voor vrouwen 2021
1. Marlen Reusser in 27m13s
2. Ellen van Dijk op 19s
3. Lisa Brennauer op 1m2s
4. Lisa Klein op 1m22s
5. Riejanne Markus op 1m43s

Parcours

Fürstenfeldbruck, een plaatsje op een goede 25 à 40 kilometer ten westen van München, is het decor van de strijd om de Europese trui in het tijdrijden. Het stadje, waar iets meer dan 30.000 mensen wonen, is gezegend met de rivier Amper als levensader en een fraai voormalig Cisterciënzerklooster als belangrijkste toeristische attractie. Helemaal oogstrelend is de barokke Maria-Hemelvaartkerk, waarvoor het startpodium zal staan.

Het noorden van de stad heeft ook een vliegveld. De Luftwaffe had het voor en tijdens de Tweede Wereldoorlog in gebruik. En alsof dat niet erg genoeg is: bijna op de kop af vijftig jaar geleden vond hier het bloedbad van München plaats. Wat zich hier op 6 september 1972 heeft afgespeeld, is een van de meest zwarte bladzijden in de olympische geschiedenis. De afschuwelijke gebeurtenis zal ook als een schaduw over deze tijdrit hangen.

Veel bruggetjes kunnen worden gemaakt, met dit drama in ons achterhoofd is het onmogelijk dit goed te doen. Het moet echter toch om u op de hoogte te stellen van het parcours. Vanaf het kloosterterrein gaat het vrijwel direct even pittig omhoog. Eerst een goede kilometer aan om en nabij 5,5% gemiddeld, daarna een kort stukje dalen om vervolgens nog eens zo’n dertig meter te klimmen. Klinkt als een heerlijk stuk om je vroeg in de tijdrit al lekker op te blazen.

We zouden de rensters adviseren om dat niet te doen. Immers: eenmaal boven op het hellinkje, in het dorpje Biburg, kan de ketting op de grote plaat worden gelegd. Kilometerslang wordt het malen, beuken en boren over het Beierse platteland. Af en toe eens een link bochtje (zeker in Schöngeising) of een verkeerseiland, maar weinig om je van tevoren al zorgen over te maken. Na 15,3 kilometer boren wordt bij de Wallfahrtskirche St. Willibald in Jesenwang de tijd voor de eerste maal opgenomen.

Vanaf daar kunnen de groten der aarde er nog een schepje bovenop doen: het gaat namelijk over de grote weg in licht dalende lijn richting de finish. Enkel in Fürstenfeldbruck zelf zullen de rensters misschien nog twee of drie keer in de ankers moeten, maar verder kan de neus op het stuur blijven liggen. Afklokken doen we weer bij het klooster na goed 24 kilometer afzien.

Woensdag 17 augustus, EK tijdrijden: Fürstenfeldbruck – Fürstenfeldbruck (24 km)
Start eerste renster: 14.00 uur
Finish laatste renster: omstreeks 15.30 uur

Favorieten

De topfavorieten voor deze titelstrijd kunnen we van tevoren al uittekenen. Veel geheimen zal de Europese tijdrijderij vermoedelijk niet in petto hebben. Maar wie krijgt de meeste sterren? En wie kunnen er heel misschien voor een daverende verrassing zorgen?

We beginnen niet met de topfavoriet. Het is namelijk de hoogste tijd voor een eresaluut. Lisa Brennauer is een van de grootste rensters van haar generatie en het EK is haar laatste kunstje. En dat in eigen land, in eigen streek zelfs. Fürstenfeldbruck ligt namelijk op minder dan honderd kilometer van haar geboorteplaats. We kunnen erop rekenen dat zij het hardste zal worden aangemoedigd, want veel familieleden en vrienden zullen naar de wedstrijd komen.

The peloton is gonna miss Lisa! A real champion. Thanks for all the battles we fought over the last two decades. (👵🏻) Looking forward to the last one in München. 💪👏🙌
(And relieved you won’t take the 🌈 jersey from me this time 😉) pic.twitter.com/ZZh87ql1vD

— Ellen van Dijk (@ellenvdijk) August 3, 2022

Als we het palmares van de 34-jarige, naast succesvol wielrenster ook sergeant-majoor bij de Bundeswehr, helemaal afstoffen zijn we een beste tijd bezig. Daarom een greep uit haar indrukwekkende erelijst.

Kan ze in haar laatste tijdrit nog een medaille behalen? Voor het slagen van haar carrière zal het niet meer uitmaken, maar, eerzuchtig als ze is, zal ze er voor willen gaan. Topfavoriet is ze niet, maar ze behoort zeker nog tot de rensters die mee kunnen doen om de medailles. Op de baan schoot ze in de ploegenachtervolging alvast raak, benieuwd of ze in haar eentje ook de weg naar het podium weer zal vinden.

Dikke kans dat ze daar aan de zijde van Ellen van Dijk zal staan. Vier jaar had ze een abonnement op de titel, maar de afgelopen twee seizoenen won ze het gegeerde truitje niet. Hiervoor is ze gelukkig ruimschoots gecompenseerd met het winnen van de Europese wegtitel en de wereldtitel tijdrijden. Geen slechte deal, dunkt ons.

En met het koersen tegen de klok gaat het ook best lekker, ook al doet ze het jammer genoeg niet al te vaak. Dit jaar won ze al haar tijdritten. Dankzij de Bloeizone Fryslân Tour, het nationaal kampioenschap en de Baloise Ladies Tour staat de teller op vier. In Beieren kan daar een vijfde bij komen. Natuurlijk moet ze dan een behoorlijk goede dag hebben, maar dat geldt nog meer voor de rest.

In een vooruitblik gaf Van Dijk al aan dat ze verwacht dat het weer een gevecht wordt met Marlen Reusser. Enige nadeel voor de Zwitserse: twee dagen na haar magistrale solo in de Tour de France Femmes viel ze hard op haar hoofd. Boem. Hersenschudding. En een flinke ook, want ze moest niet alleen de Tour verlaten, ook voor de wedstrijden in Vårgårda en de Ronde van Scandinavië moest ze passen.

Van Dijk en Reusser ontlopen elkaar normaliter niet veel – foto: Cor Vos

De vraag die we moeten stellen luidt: hoe is het nu met de Zwitserse? Ze lijkt net op tijd de training hervat te hebben, maar van een aantal weken noodgedwongen rust houden en naar het plafond moeten staren word je meestal niet veel beter. Kortom: hoe is het met haar vormpeil gesteld? In topconditie is ze kandidate numero één om Van Dijk van een vijfde Europese sterrentrui te houden, maar nu..?

Nog een paar andere favorieten dan. Te beginnen met Riejanne Markus. Nog geen veelwinnares op de tijdritfiets zoals een Van Dijk, maar ook een serieuze tempobeul. En eentje die elk jaar nog beter wordt. Haar seizoenshoogtepunt zal waarschijnlijk het winnen van de Nederlandse wegtitel zijn, maar een medaille op dit EK behoort eveneens tot de mogelijkheden.

Kan Riejanne Markus een medaille pakken? – foto: Cor Vos

Lisa Klein is de laatste jaren een vaste waarde in grote tijdritten, maar de belofte van een aantal jaar geleden heeft ze nog niet helemaal waargemaakt. In 2019 pakte ze een mooie zilveren medaille, maar daar bleef het vooralsnog bij. Niet dat deze jonge Duitse veel te klagen heeft, want ook in haar prijzenkamer vinden we onder meer ploegenachtervolgingsgoud op de Olympische Spelen.

Klein werd niet geselecteerd voor de Tour en kreeg daarenboven ook nog eens af te rekenen met een coronabesmetting. Hierdoor moest ze de koers van Vårgårda laten schieten. Ze zal dan wel niet over olympische vorm beschikken, maar op het hardhout van de wielerbaan in München maakte ze wel onderdeel uit van de winnende ploeg in de ploegenachtervolging. Heel slecht ben je dan ook niet…

Komen we uit bij de Franse troeven: Juliette Labous en Audrey Cordon-Ragot. Niet meteen klanten voor het podium, maar toch wel gerespecteerde rensters die stevig met een fiets kunnen rijden. Sinds de Olympische Spelen van Tokio weten heel veel meer mensen dat ook van Anna Kiesenhofer. We verwachten niet dat ze voor een nieuwe stunt zal zorgen, maar bij de eerste tien rijden kan ze zeker.

Julie Van De Velde moet de Belgische eer hooghouden. Ondanks een fraaie derde stek in de koninginnenrit van de Tour of Scandinavia zal ze in deze chronoproef niet meteen rekenen op een nieuwe podiumplaats.

Wat kan die andere Duitse Lisa? – foto: Cor Vos

Favorieten volgens WielerFlits
*** Ellen van Dijk
** Marlen Reusser, Lisa Brennauer
* Riejanne Markus, Lisa Klein, Audrey Cordon-Ragot

Website organisatie
Deelnemerslijst

Starttijden individuele tijdrit vrouwen

Weer en TV

Woensdag bij de tijdrit is kans op een bui, maar op deze termijn valt nog niet goed aan te geven wanneer deze buien vallen. Volgens berekeningen van Weeronline komt het pas in de avond tot buien en treffen de vrouwen het dus bij de tijdrit.

Het EK tijdrijden voor vrouwen zal woensdag live te zien zijn bij Eurosport 1 (vanaf 14.00 uur), terwijl ook publieke omroepen NOS en Sporza de uitzendrechten hebben om vanaf 14.00 uur de tijdrit uit te zenden. Dit zal op NPO1 en Eén te zien zijn, maar ook online.