Voor de zevende keer gaan we op zoek naar een Europees kampioene op de weg bij de eliterensters. Vorig jaar was het Ellen van Dijk die een huzarenstukje afleverde, wie slaagt daar dit jaar in München in? Wordt het een koninklijke massasprint of weet iemand het peloton in de luren te leggen? Krijgen we een nieuw sprintduel tussen Lorena Wiebes en Elisa Balsamo of gaat er een spreekwoordelijke derde hond met het been vandoor? WielerFlits kijkt vooruit.

Historie

Een Europees kampioenschap wielrennen op de weg was lange tijd enkel weggelegd voor junioren en beloften. Laatstgenoemde categorie mag al sinds 1995 en 1997 om respectievelijk weg- en tijdrittitels fietsen, de junioren werd in 2005 voor het eerst de mogelijkheid geboden om de strijd met leeftijdgenoten aan te binden in deze twee disciplines.

Dat het winnen van zo’n titel in jeugdcategorieën geen garantie is op vele successen in de elitecategorie moge duidelijk zijn, maar het is wel een leuke indicatie. In 2017 won Lorena Wiebes bijvoorbeeld de wegwedstrijd voor junioren. Dit jaar geldt ze op dit parcours als dé te kloppen vrouw.

Marianne Vos won de beloftenwedstrijd op het EK in 2006 en 2007, daarna boekte ze hier en daar ook nog wel eens een overwinning. Naast haar zijn er nog twee die erin slaagden om zowel bij de beloften als bij de eliterensters de Europese titel te grijpen. Niet geheel toevallig zijn dit twee landgenotes van Vos.

Anna van der Breggen: beloftentitel tijdrijden in 2012, elitetitel wegrit in 2017, elitetitel tijdrijden in 2020
Ellen van Dijk: beloftentitel tijdrijden in 2008 en 2009, elitetitel tijdrijden in 2016, 2017, 2018, 2019, elitetitel wegrit in 2021
Marianne Vos: beloftentitel wegrit in 2006 en 2007, elitetitel wegrit in 2017

Het scheelt natuurlijk dat de geschiedenis van het Europees kampioenschap voor eliterensters nog maar heel pril is, maar deze statistiek zegt natuurlijk wel een en ander. Internationale kampioenschappen winnen in de jeugdcategorieën kun je niet regelrecht doortrekken naar de elites. Garanties op een lange, succesvolle carrière zijn er niet. Daar kunnen de rensters die het in de jeugdcategorieën net iets minder doen zich weer aan optrekken.

Bij de wegrit voor vrouwen op het eerste EK voor eliterensters had Nederland met kersvers olympisch kampioene Anna van der Breggen de topfavoriete in de gelederen. Met een vroege aanval op de slothelling, de vermaarde Côte de Cadoudal, probeerde Katarzyna Niewiadoma op de verrassing te spelen, maar Van der Breggen pareerde haar aanval gezwind.

Enkel Elisa Longo Borghini, Rasa Leleivyté en Alena Amialiusik konden nog bij de geboren Hasseltse en de Poolse aansluiten. In de eindsprint vormden zij echter geen gevaar meer. Van der Breggen ging bij het opdraaien van de laatste rechte lijn van kop aan met Niewiadoma in het wiel. Kasia deed in de laatste hectometers nog een ultieme poging, maar ze kwam er niet meer overheen.

In 2017 werden de Europese kampioenschappen gehouden in en om het Deense Herning. Het was niet per se het meest inspirerende wielerkampioenschap van het laatste decennium, maar Marianne Vos was in deze editie angstgegner Giorgia Brozini toch maar mooi te snel af. Een jaar later mocht de Italiaanse ploeg in Glasgow wel juichen: de geslepen Marta Bastianelli slaagde erin de Nederlandse hegemonie te doorbreken in een finale waar nog lang over werd nagepraat.

In de daaropvolgende jaren stelde de Nederlandse equipe orde op zaken en ging de sterrentrui achtereenvolgens naar Amy Pieters, Annemiek van Vleuten en Ellen van Dijk. Het Nederlandse powerplaywielrennen pakt op EK’s dus wel vaak goed uit, maar garanties zijn er nooit. Gelukkig maar. En dat het vanuit Nederlands perspectief ook weleens mis kan gaan is nu net de charme van zo’n kampioenschap.

Laatste winnaressen EK wegwedstrijd vrouwen
2021: Ellen van Dijk
2020:  Annemiek van Vleuten
2019:  Amy Pieters
2018:  Marta Bastianelli
2017:  Marianne Vos
2016:  Anna van der Breggen

Vorig jaar

Ellen van Dijk – half tempobeul, half pletwals – grossiert als geen ander in Europese wegtitels. Zeven om precies te zijn. Twee bij de beloften, vijf bij de eliterensters. Na zes keer een titel te hebben gegrepen in het tijdrijden, was het vorig jaar aan haar om de wegrit te winnen. Tegen haar eigen verwachtingen in.

De koers voor elite-vrouwen ging over een afstand van 107,2 kilometer. Acht rondes stonden er op het programma, met daarin steeds de beklimming van de Povo, zo’n 3,6 kilometer klauteren aan 4,7%. Van Dijk opende hoogstpersoonlijk voor halfkoers al de debatten. Ze kreeg de Italiaanse Soraya Paladin, de Duitse Romy Kasper en de Française Aude Biannic mee. Drie rensters met een behoorlijke staat van dienst, maar in omgekeerde volgorde gingen ze er een voor een af.

Op een goede 23 kilometer van de streep moest Paladin na een aantal pogingen op de klim definitief lossen. Toen de Italiaanse werd ingelopen door de achtervolgsters, ging Liane Lippert vol aan. Hierdoor ontstond een elitegezelschap met de Duitse, Annemiek van Vleuten en Demi Vollering namens Nederland, Marta Cavalli en Elisa Longo Borghini (Italië), Katarzyna Niewiadoma (Polen), Marlen Reusser (Zwitserland), Rasa Leleivytė (Litouwen) en Alena Amialiusik (Belarus). Kan slechter.

Al vrij snel konden deze rensters de zweetdruppels van Van Dijk van de straat oprapen. Maar dankzij storingswerk werd de aansluiting nooit een feit. Sterker nog: ze begon met 52 seconden aan de slotronde. Daar ging soms nog wel het een en ander vanaf, maar de twee oranjehemden achter haar verdedigden de gezamenlijke belangen met verve.

Op de keitjes in de historische binnenstad van Trento kon Van Dijk dan ook uitgebreid de tijd nemen om dit mooie succes in haar op te nemen. Heel vaak was ze een belangrijk onderdeel van de winnende ploeg op een groot kampioenschap. Talloze gaten heeft ze dichtgereden in dienst van anderen. Op een mooie nazomerdag in Trentino was het eindelijk haar beurt. Genieten deed ze met volle teugen.

Uitslag EK wegrit vrouwen 2021
1. Ellen van Dijk in 2u50m35s
2 Liane Lippert op 1m18s
3. Rasa Leleivytė z.t.
4. Katarzyna Niewiadoma z.t.
5. Demi Vollering z.t.

Parcours

Landsberg am Lech is een enig plaatsje aan de Romantische Straße. En wie door het stadje heenloopt, snapt direct waarom het een tussenstop is op de legendarische toeristenroute. Overigens vind je er ook het naar alle waarschijnlijk minst romantische deel van de Romantische Straße: de plaatselijke gevangenis waar ene Adolf Hitler werkte aan Mein Kampf.

Een goede reden toch maar snel weg te gaan uit het plaatsje. En dat doet het peloton dan ook. Het eerste deel van de koers rijdt de meute in zuidoostelijke richting en scheren de rensters langs de Ammersee en de Starnberger See. Dan breekt het lastigste deel van het parcours aan, twee klimmetjes. Heel lastig is het allemaal niet, hoewel bij het buitenrijden van Wolfratshausen het stijgingspercentage wel even de negen procent aantikt.

Vervolgens gaat het in dalende lijn richting München. Ook voor de grootste anti-klimmers onder de favorieten moet het geen probleem zijn om in deze zone van circa vijfentwintig kilometer weer aan te sluiten bij het peloton. Even voor de kaap van de honderd kilometer wordt gerond komen de rensters het parcours in München opgedenderd. Na drie afsluitende rondjes weten we wie de opvolgster wordt van Ellen van Dijk.

Over de omloop moeten we het tot slot nog hebben. De hoogteverschillen zijn verwaarloosbaar, maar het circuit is wel nog redelijk technisch. De rensters rijden rond de oude stad en onder meer over het evenemententerrein Theresienwiese, waar jaarlijks het Oktoberfest gehouden wordt. Via de Aldstadtring-Tunnel rijdt de karavaan eerst onder de finish door, om uiteindelijk uit te komen bij de Friedensengel.

Vanaf daar gaat het weer terug richting de aankomst, maar eerst moeten de rensters nog om de Siegestor heen rijden. Vanaf dat monument kun je de finish zien liggen, maar het is dan nog wel een kilometer tot aan de Odeonsplatz. De kans dat hier, net als in de wegrit voor de mannen, een van de snelheidsduivels als eerste over de meet zal gaan is reëel.

Zondag 21 augustus: Landsberg am Lech – München (129,8 km)

Start: 11.30 uur
Finish: tussen 14.54 en 15.16 uur

Favorieten

Gezien de vlakke aard van het parcours zal het weinigen verbazen wanneer er een sprintster als eerste over de finish komt. Sterker nog: het lijkt bijna het enige mogelijke scenario. En toch is dat natuurlijk niet helemaal waar. Voor aanvalslustigen liggen er ook op dit parcours kansen, ook al zijn die kansen niet overdreven groot.

Bij kampioenschappen wordt er de afgelopen jaren standaard naar de Nederlandse equipe gekeken. Dat zal tijdens deze wedstrijd niet anders zijn. Niet zo gek ook als je bedenkt dat Lorena Wiebes naar voren wordt geschoven als kopvrouw. Zeventien zeges heeft ze al en daarmee is het nu al haar meest succesvolle profseizoen ooit, en we twijfelen er eigenlijk niet aan dat er nog een paar overwinningen bij zullen komen.

Wiebes gooit in een sprint niet altijd zes, maar veel scheelt het niet. Alles en iedereen zal haar tot topfavoriet bombarderen. Op de Champs-Élysées was dit ook al het geval en toen liet ze zien dat die status haar niet in de weg hoeft te zitten. Met overtuiging snelde ze naar het eerste geel. Ze zal hopen dat ze nu eenzelfde sprint uit haar turbodijen kan schudden, want dan zal ze normaliter de sterrentrui in ontvangst mogen nemen.

Wiebes’ sprints eindigen dit jaar meestal zo – foto: Cor Vos

Maar ook de beste breister laat zo nu en dan eens een steekje vallen. Dit kan Wiebes evengoed overkomen. Net even op het verkeerde moment achter een valpartij zitten, zelf een achterwiel aantikken, uit het pedaal schieten of een lekke band; het zijn allemaal knap lullige zaken die je de kop kunnen kosten in een groot kampioenschap. In zo’n geval heeft Nederland met Charlotte Kool gelukkig nóg een razendsnelle pion in huis.

Als lead-out heeft Kool al een aantal keer de rode loper uitgerold voor Wiebes. Maar zelf kan ze er in de sprint ook wat van. Hiervan getuige onder meer drie podiumplaatsen in de Giro d’Italia Donne. Ze is nog geen garantie op succes als haar land- en ploeggenote, maar als de snelste vrouw ter wereld er om wat voor reden dan ook niet bij zit is ze wel een geweldige back-up-kopvrouw.

Dat de Italiaanse ploeg rekent op een sprint blijkt wel uit de selectie. We zien namelijk alleen maar snelle vrouwen aan het vertrek, en dan wordt Chiara Consonni nog niet eens opgesteld. Wereldkampioene Elisa Balsamo is een van de weinigen die Wiebes dit jaar al eens in een rechtstreeks duel heeft weten te kloppen. Daarmee lijkt ze de vooruitgeschoven pion, maar met de Italianen weet je het maar nooit.

We verwachten niet meteen dat Elena Cecchini, Ilaria Sagnuineti en Arianna Fidanza als schaduwspits zullen fungeren, al kunnen ze in geval van uiterste nood best een aardig eind komen. Dan denken we eerder aan een Rachele Barbieri, die tijdens het EK baan al twee keer goud won, Maria Giulia Confalonieri, Barbara Guarischi en zelfs de geslepen Marta Bastianelli. Op kampioenschappen weet je het nooit met haar. Kortom: de keuze is reuze! Of zijn er te veel kapiteins op het schip?

Keuze te over in de Italiaanse ploeg, waaronder Barbieri – foto: Cor Vos © 2022Over naar Frankrijk. Want daar zien we ook iemand die Wiebes al eens heeft weten te verslaan: Clara Copponi. Goed, dat had vooral te maken met een krankjorume valpartij in de Women’s Tour, maar ze deed het toch maar. Niet iemand die Wiebes op pure snelheid zal kunnen kloppen, maar toch iemand om scherp in de gaten te houden.

Toch zullen ze niet iedereen in haar dienst laten rijden. Wie weet kan bijvoorbeeld de immer hardrijdende Audrey Cordon-Ragot voor een mooie verrassing zorgen.. Zij behoort tot het clubje aanvalslustigen dat zal loeren op een buitenkansje. De kans dat een aanval het tot het einde haalt is niet bijster groot, maar Cordon-Ragot is een van de rensters die het dan zou kunnen afmaken. Vat het zien van haar naam in de sterrenverdeling vooral ruim op, want ze staat eigenlijk voor alle aanvalsters.

Denemarken heeft de laatste tijd weinig te klagen over wielersucces. Cecilie Uttrup Ludwig won afgelopen week de Ronde van Scandinavië en in de een of andere drieweekse door Frankrijk reed ook een Deen de stenen uit de straten. Op het EK zal het vooral van Emma Norsgaard moeten komen. De ploeg is dan ook om haar heen gebouwd, met Amalie Dideriksen en Julie Leth als voornaamste vazallen. Verzekerd van een medaille is ze niet, maar ze is hier in een sprint wel toe in staat.

Clara Copponi – foto: Cor Vos

Natuurlijk moet er dan wel een hoop kloppen. Maar dat geldt net zo goed voor iemand als Emilia Fahlin. In de tweede rit van de Ronde van Scandinavië was ze de renster die in een sprint nog het dichtst in de buurt van Marianne Vos kwam. Het zal de Zweedse burger moed geven, ook al zal het heel lastig worden om Wiebes en co eruit te sprinten. Maar met een gezonde dosis geluk en een ‘hail mary’-sprint, zou het kunnen lukken. Eentje voor in de categorie ‘outsiders’, dus.

Zoals Fahlin zijn er nog een hele hoop. Christine Majerus is bijvoorbeeld ook best heel snel, maar groot zijn haar kansen in dit veld niet. Zeker omdat ze het in haar eentje moet zien te rooien. De Portugese Maria Martins valt in dezelfde categorie. Tereza Neumanová heeft weliswaar iets meer rensters om zich heen, maar haar recente prestaties zijn niet van dien aard om de rappe Tsjechische als een groot gevaar te zien.

Bij België was Lotte Kopecky naar voren geschoven als kopvrouw, maar ze zette onlangs zelf een streep door deze plannen. Ook Shari Bossuyt, die veel indruk maakte in de Ronde van Scandinavië, kan niet worden uitgespeeld. Laten we hopen dat ze wel naar het WK op de weg in Wollongong kunnen gaan…

Gelukkig is daar voor de Belgische ploeg altijd nog Marthe Truyen, die na een aantal puike resultaten besloten heeft haar pijlen op de weg te richten. Nee, we gaan niet beweren dat ze de sprint even gaat winnen, zeker niet omdat ze hard viel in Scandinavië en omdat het haar eerste grote kampioenschap op de weg is. Desondanks zal het best interessant zijn om te zien waar ze toe in staat is. Bij de eerste tien rijden is wat ons betreft niet uitgesloten.

Zijn er dan nog namen? Jazeker. We noemen er gewoon een aantal. Susanne Andersen (Noorwegen), Karolina Kumiega (Polen), Eugenia Bujak (Slovenië), Alice Sharpe (Ierland). Maar de kans dat zij winnen is ongeveer net zo groot als de kansen van aanvalsters. Je zou er een hoop geld mee kunnen verdienen, maar verstandig is het niet om grof geld op ze in te zetten, voor zover het al verstandig is je zuurverdiende centen te spenderen aan het betere gokwerk.

De carrière van een groot renster komt zondag ten einde – foto: Cor Vos

Tot slot: wat te denken van Lisa Brennauer? Nee, haar tijdrit op het EK was niet veel soeps. Maar met haar snelheid blijft een van de grootste rensters van de afgelopen tien jaar geen ongevaarlijke klant. Opschrijven dus, ook al is het maar omdat we dat voor het laatst zullen doen.

Noot: Op het moment van publiceren is de startlijst nog niet definitief. Er kunnen dus nog wijzigingen worden aangebracht. 

Favorieten volgens WielerFlits
**** Lorena Wiebes
*** Elisa Balsamo, Rachele Barbieri
** Charlotte Kool, Clara Copponi, Emma Norsgaard
* Marta Bastianelli, Lisa Brennauer, Emilia Fahlin, Audrey Cordon-Ragot

Website organisatie
Deelnemerslijst

Weer en TV

Het belooft een aangename koersdag te worden in Beieren. De temperaturen zouden kunnen oplopen tot een graadje of 25, terwijl er amper wind zal staan. De wegwedstrijd kan vanaf 11.30 uur worden gevolgd via de kanalen van Eurosport, GCN, NOS en Sporza.