Voor het vierde jaar op rij kijkt WielerFlits terug op de carrières van coureurs die tijdens of na afloop van dit seizoen hun koersfiets aan de spreekwoordelijke wilgen gehangen hebben. In een van de laatste afleveringen van 2015 kijken we naar de loopbaan van een Australiër waar nooit over geklaagd is en die ooit het roze heeft gedragen: Brett Lancaster.

Een Olympische gouden medaille, wereldkampioen, een individuele etappe in de Giro d’Italia, roze trui, plus nog meerdere ploegentijdritzeges in de rondes van Italië en Frankrijk. Menig wielrenner zou vooraf tekenen voor zo’n palmares. Lancaster heeft het.

Zoals voor veel Australiërs begon Brett Lancaster uit Shapparton (Victoria) op de baan. In 1997 pakte hij zijn eerste wereldtitel. Samen met onder andere Graeme Brown en Michael Rogers snelde hij als junior naar goud op de ploegenachtervolging. Meerdere nationale-, Commonwealth- en wereldbekeroverwinningen op de piste later maakte Lancaster in 2001 indruk in de Herald Sun Tour. In zijn eigen deelstaat Victoria zegevierde hij in de dertiende etappe door de Nieuw-Zeelander Greg Henderson te kloppen. Deze prestatie wekte interesse van iTeamNova.com, waar hij in 2002 onder contract stond.

De lange Lancaster (1m89cm) bleef de wegwedstrijden combineren met de baan. Niet zonder succes. In Denemarken kroonde hij zich voor het eerst wereldkampioen bij de elite op de ploegenachtervolging. Een jaar later herhaalde Lancaster dat kunstje in Duitsland. Ondertussen had in 2002 de Australiër ook op de weg feest te vieren. Hij wist namelijk de Ronde van Overijssel op zijn naam te schrijven door in Rijssen Kenny van Hummel en Arno Wallaard te kloppen.

In 2003 trok hij naar Italië om te gaan rijden voor Panaria-Fiordo, een voorloper van het huidige Bardiani-CSF. In Italiaanse dienst startte Lancaster in zijn eerste grote ronde, de Giro d’Italia; hij reed hem niet uit. Omdat ook het baanwielrennen op de kalender van de Australiër stond, reed hij niet veel wegkoersen. De focus voor 2004 waren de Olympische Spelen in Athene. In aanloop daar naartoe wist hij de derde etappe in de Ronde van Langkawi te winnen en reed hij voor het eerst een rittenkoers van drie weken uit. In Griekenland viel alles op zijn plek en kreeg hij olympisch goud omgehangen, samen met Graeme Brown, Luke Roberts en Bradley McGee.

Het was schitterend, voornamelijk omdat ik voor een Italiaanse ploeg rij. Iedereen schreeuwt je naam langs het parcours. Dat was een speciaal gevoel
– Brett Lancaster na zijn proloogzege in de Giro van 2005

In 2005 volgde een nieuw hoogtepunt. Zijn derde Giro op rij startte met een ultrakorte proloog van 1150 meter door Reggio Calabria. Als pistier was de Aussie gebrand op een goede uitslag. Met bijna 52 kilometer per uur schoot hij naar de proloogzege én de eerste roze trui. Deze was Lancaster na één dag al kwijt, nadat Paolo Bettini de etappe naar zich toetrok.  Later dat jaar hoopte hij in ‘zijn’ Shepparton een rit te winnen in de Herald Sun Tour, maar die droom werd aan diggelen gereden door Simon Gerrans, die hem twee seconden voorbleef. In 2006 was er geen grote ronde voor Lancaster, die het moest stellen met enkele ereplaatsen in Italië en Groot-Brittannië.

Eén dag mocht Lancaster het roze dragen in de Giro d’Italia 2005 – foto: Sirotti

Milram werd zijn volgende werkgever. De door de Nederlander Gerrie van Gerwen geleide Duits/Italiaanse ploeg liet hem in zijn debuutjaar starten in de Giro en de Tour. De Italiaanse ronde finishte hij als 114^e, zijn vuurdoop in Frankrijk eindigde na zes dagen. Een jaar later was de Tour het middelpunt van Lancasters’ seizoen. Het werd echter geen hoogtepunt. De proloog in de Deutschland Tour werd dat wel. In het Oostenrijkse Kitzbühel liet de Australiër zijn baanbenen spreken. Met nipt verschil klopte hij de Zweed Gustav Erik Larsson over het vier kilometer lange parcours. Zijn gemiddelde snelheid? 60,251 kilometer per uur! Net als bij zijn proloogzege in de Giro was Lancaster ook hier zijn leiderstrui na één dag kwijt.

Ondanks een doorlopend contract maakte hij eind 2008 de overstap naar het nieuwe Cervélo. Bij de Zwitserse formatie zou hij Thor Hushovd bij moeten staan. Zelf moest Lancaster zijn debuutseizoen genoegen nemen met enkele podiumplaatsen. In 2010 volgde weer een zege voor de Australiër. In de Tour of California, we schrijven de tweede etappe te Santa Rosa, zegevierde hij voor Peter Sagan en Lars Boom. Daarna volgde nog een belangrijke Tour de France als knecht voor Hushovd, die één etappe won. In 2011 overleefde Lancaster de samensmelting van Cervélo en het Garmin van Jonathan Vaughters. Het leidde hem naar een vijfde deelname aan de Giro d’Italia, maar verder dan etappe vijftien geraakte hij niet.

Het Australische project van GreenEdge, dat in 2012 met een eigen ploeg op WorldTour-niveau zou komen, sprak Lancaster direct aan. Hij tekende als 22^e renner bij de nieuwe formatie uit eigen land. Inmiddels was Brett al 32 jaar oud en één van de ervaren mannen. Hij startte in de Giro en de Tour, die allebei begonnen met een proloog. Deze discipline, waarmee Lancaster zijn grootste succes boekte, was hem weer goedgezind. In Herning (Giro) eindigde hij als zevende, in Luik (Tour) werd hij zesde. Verder deed hij zijn werk als knecht naar behoren. Het seizoen erop kon Lancaster twee zeges bijschrijven op zijn erelijst. Weer reed hij beide grote rondes, ware het niet dat hij tussendoor een individuele zege boekte in de Ronde van Slovenië. Deze lijn trok hij door naar de Tour, waar de ploegentijdrit een prooi was voor Orica-GreenEDGE en Lancaster. Op het einde van het jaar hoopte de Australische ploeg de wereldtitel te pakken op dit onderdeel, maar dit keer was Omega Pharma-Quick-Step een zucht sneller.

Lancaster ontpopte zich steeds meer als ploegentijdritspecialist. Na veel ereplaatsen in de collectieve rit tegen de klok was het in de Tour van 2013 eindelijk raak. Het jaar erop was het raak in de Giro, toen de openingsploegentijdrit in het Noord-Ierse Belfast gewonnen werd door Lancaster en zijn Orica-ploegmaats. Zelf wist hij ook meermaals in de top tien te eindigden, voornamelijk in prologen en korte tijdritten. Eind 2014 maakte de Australiër zijn debuut in de Vuelta a España. Deze begon met een (jawel) ploegentijdrit, waarin Orica-GreenEDGE strandde op plek drie, slechts zes tellen achter de winnende Movistar-formatie. Het WK in Ponferrada was Lancasters afsluiter van het seizoen, daar greep hij opnieuw naast de gouden ploegentijdritmedaille. Dit keer was het niet de ploeg van Patrick Lefevere, maar BMC dat de champagne mocht ontkurken.

Ik heb de kans gekregen om te rijden voor een profploeg uit Australië en mijn carrière daar af te sluiten. Een droom is uitgekomen
– Brett Lancaster nadat hij bekendmaakte zijn loopbaan te beëindigen, december 2015

In 2015 startte Lancaster nog één keer in de Giro d’Italia. Het was zijn negende optreden in de drieweekse rittenkoers door ‘de laars’. Voorafgaand reed hij in de Ronde van Romandië naar een tweede plek in de openingsploegentijdrit. Om in stijl zijn Giro-loopbaan af te sluiten, wist Lancaster de ploegentijdrit met zijn ploegmakkers te winnen. In San Remo hadden de Aussies zeven seconden voorsprong op de dichtste belager Tinkoff-Saxo. Het bleek de laatste overwinning voor Lancaster in zijn veertienjarige loopbaan te zijn. Zijn laatste officiële kilometers maakte hij in de GP Ouest France-Plouay, die hij niet uitreed.

Brett Lancaster. Een van oorsprong baanrenner die later de ideale, hardrijdende knecht werd, maar ook zelf een erelijst bijeen heeft gereden waar genoeg profs van dromen. Vanaf 2016 is hij te vinden in de ploegleiderswagens van Sky, een nieuwe stap in zijn carrière.

Brett Lancaster
Naam: Brett Lancaster
Geboortedatum: 15 november 1979 (36)
Geboorteplaats: Shepparton, Australië
Nationaliteit: Australisch
Website: geen
Twitter: @bdlancaster

Ploegen
2002: iTeamNova.com
2003: Panaria-Fiordo
2004: Panaria-Margres
2005: Panaria-Navigare
2006: Panaria-Navigare
2007: Milram
2008: Milram
2009: Cervélo
2010: Cervélo
2011: Garmin-Cervélo
2012: Orica-GreenEDGE
2013: Orica-GreenEDGE
2014: Orica-GreenEDGE
2015: Orica-GreenEDGE

Aantal profzeges: 6

Belangrijkste overwinningen
Giro d’Italia 2005, proloog en roze trui
Tour of California 2010, etappe 2
Deutschland Tour 2008, proloog

Olympische Spelen
Athene 2004, Ploegenachtervolging baan

Wereldkampioenschap
Ballerup 2002 Ploegenachtervolging baan
Stuttgart 2003 Ploegenachtervolging baan

Grote rondes: 16
Giro d’Italia, 9 (2003-2005, 2007, 2011-2015)
Tour de France, 6 (2007-2010, 2012, 2013)
Vuelta a España, 1 (2014)