Vanaf vrijdag is iedereen met enige liefde voor wielrennen in de ban van het roze, de Giro d’Italia gaat dan eindelijk beginnen. Waar de grote spotlights staan gericht op de klassementsmannen, die letterlijk strijden om de roze leiderstrui, zullen de rappe mannen hun vizier gericht hebben op een rood kleinood. Dat is namelijk de kleur van de puntentrui. Welke renners komen in aanmerking voor dat klassement? WielerFlits werpt een blik vooruit.

Historie
Het verleden van de puntentrui gaat vijftig jaar terug. In 1966 werd het puntenklassement pas geïntroduceerd. Deze kreeg direct een waardige winnaar, namelijk Gianni Motta, die ook het eindklassement in dat jaar op zijn naam schreef. Het was de meest succesvolle Giro ooit voor de inmiddels 73-jarige Motta. Hij ontving echter geen trui, want die werd pas in 1967 aan dat klassement toegevoegd; Dino Zandegù had de eer een jaar later. Lange tijd werd de trui uitgereikt aan een klassementsrenner, maar in de jaren ’90 veranderde dat beeld. Steeds meer werd het een tricot voor sprinters.

Gianni Motta en Dino Zandegú –  foto’s: Sirotti

Overigens is de kleur van het shirt meermaals veranderd. In 1967 en 1968 was het rood, waarna de organisatie koos voor paars. Pas in 2010, bij de Grande Partenza in Amsterdam, wisselde men terug naar het vuurrode tenue. Drie keer ging een Nederlander met het puntenklassement aan de haal, drie keer was het Johan van der Velde. Hij flikte dat in 1985, 1987 en 1988. Daarmee is de Brabander overigens geen recordhouder. Thuisrijders Francesco Moser en Giuseppe Saronni wisten in de periode 1976-1983 elk vier jaar het klassement naar zich toe te trekken.

Van der Velde in de (toen nog) paarse puntentrui – foto: Sirotti

De afgelopen drie seizoenen ging een sprinter naar huis met de rode trui. Zo dadelijk meer over de veranderde puntenverdeling, die hier ook aan mee heeft geholpen. Mark Cavendish was in 2013 de winnaar. De Brit kreeg opvolging van Nacer Bouhanni. Giacomo Nizzolo wist afgelopen seizoen met afstand het klassement te winnen, zonder dat hij een rit won. Zes top-zes klasseringen in vlakke ritten waren voor de Italiaan genoeg om Philippe Gilbert (die onder meer twee heuveletappes won) 33 punten voor te blijven.  Zou de Italiaanse spurter van Trek-Segafredo zichzelf op kunnen volgen?

Laatste tien winnaars puntenklassement Giro d’Italia
2006: Paolo Bettini
2007: Alessandro Petacchi*
2008: Daniele Bennati
2009: Denis Menchov
2010: Cadel Evans
2011: Michele Scarponi
2012: Joaquim Rodriguez
2013: Mark Cavendish
2014: Nacer Bouhanni
2015: Giacomo Nizzolo

* Klassement is Petacchi afgenomen wegens dopingschorsing, er is geen nieuwe winnaar aangewezen

Giacomo Nizzolo was in 2015 de gelukkige winnaar – foto: Sirotti

Puntenklassement Giro d’Italia 2015
1. Giacomo Nizzolo – 181 punten
2. Philippe Gilbert – 148 punten
3. Sacha Modolo – 147 punten
4. Elia Viviani – 144 punten
5. Nicola Boem – 127 punten

7. Alberto Contador – 96 punten (eerste klassementsrenner)

De rode trui keerde terug in 2010, hier getoond door Yolanthe Sneijder-Cabau – foto: Sirotti

Puntentelling
Zoals in de lijst van laatste winnaars al zichtbaar is, is het vaak stuivertje wisselen welk type renner beslag legt op de puntentrui. Traditioneel stopt de organisatie veel bergritten in het parcours, wat de klimmers in de kaart speelde in de strijd om ‘het rood’.  Daar wilde men van af en dus is in 2014 de telling volledig op de schop gegaan. Om de sprinters een voordeel te geven, ontvangen zij in de vlakke etappes (onderweg en aan de finish) meer punten dan de klimmers in de bergritten krijgen.

Vlakke etappes (Etappes 2, 3, 5, 7, 12, 17 en 21)
Finish: 50 – 40 – 34 – 28 – 25 – 22 – 20 – 18 – 16 – 14 – 12 – 10 – 8 – 7 – 6 – 5 – 4 – 3 – 2 – 1
Tussensprint: 20 – 16 – 12 – 9 – 7 – 6 – 4 – 3 – 2 – 1

Heuvelachtige etappes (Etappes 4, 6, 8, 10, 11, 13, 18)
Finish: 25 – 22 – 20 – 18 – 16 – 14 – 12 – 10 – 8 – 6 – 5 – 4 – 3 – 2 – 1
Tussensprint: 10 – 6 – 3-  2 – 1

Bergetappes en individuele tijdrit (Bergetappes 14, 16, 19 en 20 en individuele tijdrit 1, 9 en 15)
Finish: 15 – 12 – 9 – 7 – 6 – 5 – 4 – 3 – 2 – 1
Tussensprint: 8 – 4 – 1 (enkel in bergritten)

Favorieten
In deze voorbeschouwing nemen we vooral een kijkje naar de sprinters die deze Giro d’Italia aan gaan vatten.

Kittel droeg in 2014 al eens het rood – foto: Sirotti

Gezien hun erelijst zal de meeste aandacht uitgaan naar twee Duitsers: Marcel Kittel en André Greipel. Met respectievelijk acht en tien Touretappes achter hun naam behoren zij tot de wereldtop. Daarnaast heeft Kittel al twee ritten in de Giro op zijn palmares, Greipel drie. Kittel is met acht seizoenszeges helemaal terug, en dat na zijn mindere seizoen bij Giant-Alpecin. In de Giro krijgt hij een deel van zijn sprinttrein mee. De intrinsieke snelheid en de tweede versnelling uit zijn topjaren onder de vleugels van Iwan Spekenbrink lijkt de 27-jarige Arnstadter weer gevonden te hebben, plus dat hij in de Ronde van Romandië de nodige klimkilometers heeft gemaakt. Hoeveel ritzeges zal het hem opleveren?

Dan moet Kittel wel af zien te rekenen met zijn al genoemde landgenoot Greipel. Afgelopen seizoen boekte hij ‘slechts’ één ritzege in de Giro, iets wat hij dit jaar graag wil overtreffen. Het seizoen begon voortvarend voor de Gorilla, met twee overwinningen op Mallorca. Na zijn klassiekerperiode (die hij kleurde met een aanval in ‘De Ronde’ en een derde plek in de Scheldeprijs) reisde hij traditioneel naar Turkije af. Met een ritzege en een tweede plek nam hij daar vroegtijdig afscheid, toch wel met vertrouwen. Of de machtige benen van Greipel, met een lead-out van Jürgen Roelandts, het kunnen bolwerken tegen de kleinere sprinters uit Italië zelf is afwachten.

André Greipel kreeg vorig jaar al de rode trui omgehangen – foto: Sirotti

Ondanks dat Kittel en Greipel tot de snelste sprinters behoren, achten wij de kans klein dat zij de rode trui zullen winnen. Beide oosterburen maken ook van de Tour de France een doel en zullen naar alle waarschijnlijkheid vroegtijdig uit de Ronde van Italië stappen. Kittels enige Girodeelname (2014) verliet hij al na drie dagen wegens ziekte. Greipel reed van zijn drie Giro’s er slechts één uit, die van 2008. Vorig jaar liet hij de laatste week schieten om zich optimaal voor te bereiden op La Grande Boucle.

De kans is groter dat een Italiaan in Turijn pronkt met het rode kleinood om de schouders. Dan kijken we in eerste instantie natuurlijk naar de winnaar van de vorige editie: Giacomo Nizzolo. Een vaste klant zijn in de top tien van de sprintritten bleek voor de 27-jarige spurter van Trek-Segafredo genoeg. Dit jaar reed hij niet in Romandië als voorbereiding, maar in de Ronde van Kroatië. Niet zonder succes, want hij mocht twee keer de champagnefles ontkurken en moest één keer Mark Cavendish voor zich laten. Het waren wel zijn eerste twee zeges van 2016, al was hij wel al goed bezig met negen top-tien klasseringen in het voorjaar. Bij zijn ploeg heeft hij met Boy van Poppel, Marco Coledan, Eugenio Alafaci, Jack Bobridge en niemand minder dan Fabian Cancellara erkende hardrijders in de gelederen om hem af te zetten.

Sacha Modolo en Elia Viviani zijn Italiaanse troeven –  foto’s: Sirotti

Andere Italiaanse kanshebbers eindigden vorig jaar op respectievelijk de plaatsen drie en vier in het puntenklassement: Sacha Modolo en Elia Viviani. Modolo is bij Lampre-Merida de kopman voor de sprints. Met Roberto Ferrari – bij wie een felrode trui wel leuk zou passen –heeft de 28-jarige Modolo een uitstekende lead-out tot zijn beschikking. Hij is vastberaden om zijn prestatie van 2015 (twee ritzeges) te evenaren. Het vertrouwen zal groot zijn bij de rappe man van Lampre-Merida; in de Ronde van Turkije boekte hij twee overwinningen. Viviani is van alle sprinters in dit deelnemersveld misschien wel de snelste als het gaat om pure snelheid. Als erkend baanrenner weet hij zich goed te positioneren en is zijn timing perfect. Bij Sky wordt echter alles ingezet op Mikel Landa, waardoor Viviani het in de vlakke etappes zelf mag uitzoeken in de slotkilometers. Bij zijn zege in de Driedaagse De Panne-Koksijde lukte hem dat met verve. Helemaal alleen zette hij zich in het wiel van Kittel, waarna hij in de laatste meters achter diens brede rug vandaan kwam en wist te winnen.

Zou Arnaud Démare al bekomen zijn van zijn zege in La Primavera? – foto: Sirotti

Een andere sprinter die zeker niet uitgesloten moet worden in de strijd om een dichte notering van de puntentrui, is Arnaud Démare. De winnaar van Milaan-San Remo lijkt dit jaar eindelijk de sleutel gevonden te hebben die naar een hele grote overwinning leidt. Voorafgaand aan zijn zege in La Primavera wist hij in La Méditerrannée en Parijs-Nice al te winnen. In Gent-Wevelgem was hij de best-of-the-rest achter de vier vluchters. Na de drukke klassiekerperiode heeft hij nog geen kilometers gemaakt, maar met een ploeg die (bijna) helemaal in zijn dienst rijdt, moet Démare het succesvolle FDJ-jaar een positief vervolg kunnen geven.

Als we nog een blik werpen op de Italianen, dan komt de naam van Matteo Pelucchi naar boven. De IAM Cycling-coureur toont zo nu en dan zijn klasse. Qua pure snelheid doet hij misschien niet onder voor Viviani, maar voor constante prestaties ben je bij huize-Pelucchi aan het verkeerde adres. De drie grote rondes die hij startte, reed de 27-jarige Italiaan niet uit, al heeft dat ook vaak met pech te maken. Kan hij die naam van pechvogel dit jaar van zich afschudden? Leigh Howard zal de tweede man zijn bij de Zwitserse formatie.

Caleb Ewan en Moreno Hofland –  foto’s: Sirotti

Kan Caleb Ewan wedijveren met de ervaren jongens? De jonge sprinter van Orica-GreenEDGE maakt voor de tweede keer in zijn nog korte profloopbaan zijn opwachting in een grote ronde. Vorig jaar debuteerde hij met een ritzege in de Vuelta a España. Na negen dagen stapte hij, zoals verwacht, uit de ronde. Toch moet je ooit een grote ronde helemaal uitrijden. Gaat de kleine spurter, die in 2016 al drie zeges boekte, dit jaar drie weken aaneen koersen? Met zijn sterke eindschot in stijgende lijn heeft hij bij sommige aankomsten een voordeel ten opzichte van de pure sprinters. Met Luka Mezgec, die bij Giant-Shimano nog een Giro-rit wist te winnen, heeft de Australische ploeg nog een sterk alternatief.

De Nederlandse sprinthoop is gevestigd op Moreno Hofland, die op het laatste moment lijkt te zijn toegevoegd aan de selectie van LottoNL-Jumbo. Afgelopen jaar eindigde de rappe man drie keer in de top tien, met een uitschieter in de tweede etappe. Enkel Viviani klopte hem. In twee massasprints van de meest recente Tirreno-Adriatico moest onze landgenot het wel afleggen tegen een renner als Ewan. Met Maarten Tjallingii en Jos van Emden heeft de 24-jarige spurter twee hardrijders in zijn dienst om hem af te zetten, een echte lead-out is er niet. De kans is wel groot dat Hofland de Giro – net als in 2015 als 136e – uit gaat rijden, wat wel een vereiste is om in aanmerking te komen voor de rode trui. In het puntenklassement van vorig jaar brak de Roosendaler geen potten: zestiende met 58 punten.

Jakub Mareczko, het nieuwe sprinttalent uit Italië? – foto: Sirotti

Kijkend naar de kanshebbers uit ProContinentale ploegen is het oppassen geblazen voor de rappe gasten van Wilier-Southeast, zoals de ploeg vanaf de Giro-start door het leven gaat. Met Jakub Mareczko en Manuel Belletti heeft het twee renners die zich in de sprints durven te smijten. Het 21-jarige toptalent Mareczko is sneller dan zijn ploegmaat, maar heeft een hekel aan heuveltjes. Belletti is daar beter tegen bestand. Per etappe zullen zij moeten bekijken wie uit te spelen. In de Ronde van Turkije reden de twee elkaar soms in de weg, wat in de Giro vermeden moet worden om een goede klassering eruit te slepen.

Andere ploegen hebben ook sprinters in hun selectie opgenomen, maar deze zullen naar onze verwachting geen (grote) rol van betekenis gaan spelen in de strijd om het puntenklassement. Een mooie ereplaats is voor hen zeker niet uitgesloten. Ramunas Navardauskas (Cannondale), Nicola Ruffoni, Sonny Colbrelli (beiden Bardiani-CSF), Kristian Sbaragli (Dimension Data), José Joaquim Rojas (Movistar), Nikias Arndt (Giant-Alpecin), Grega Bole (Nippo-Vini Fantini), Alexander Porsev, Alexey Tsatevich (beiden Katusha) en Ivan Savitsky (Gazprom-Rusvelo) zijn de snelle mannen in hun team.

Alejandro Valverde is gewend aan een rode trui, maar dan in de Vuelta – foto: Sirotti

Naast de sprinters zijn met de huidige puntentelling heuvelrenners ook niet uitgesloten van een hoge notering in het puntenklassement. Ook klassementsmannen komen vanzelf bovendrijven en dan is de naam van Alejandro Valverde natuurlijk snel genoemd. De Movistar-kopman maakt zijn debuut in de Giro. El Imbatido is gespecialiseerd in het rijden over heuvels en zet vol in op de eindzege in deze rittenkoers. Met zijn sterke eindschot durft hij zich allicht weleens te mengen in een lastige sprintaankomst. De combinatie die Valverde beheerst kan weleens een lelijke streep door de rekening zijn voor de sprinters die azen op het rood.

Rasaanvaller Tim Wellens kan verrassen – foto: Sirotti

Afgelopen seizoen werd Philippe Gilbert tweede, mede door twee etappezeges te boeken in de ritten met het label ‘heuveletappe’. Een renner die dit seizoen bij uitstek gebrand is op ritsucces, is Tim Wellens. De Lotto Soudal-renner zegt gemotiveerd te zijn en in te zetten op etappezeges in de geaccidenteerde ritten. Waarom zou Wellens dit jaar niet de Gilbert-rol op zich kunnen nemen? Een korte klassering is dan niet uitgesloten. Andere outsiders in de categorie heuvelspecialisten zijn Bob Jungels (Etixx-Quick-Step), Diego Ulissi (Lampre-Merida) en de immer onvoorspelbare Alexander Kolobnev (Gazprom-Rusvelo).

Favorieten volgens WielerFlits
**** Giacomo Nizzolo
*** Arnaud Démare, Elia Viviani
** Sacha Modolo, Alejandro Valverde, Caleb Ewan
* Moreno Hofland, Marcel Kittel, André Greipel, Tim Wellens

[poll id=”230″]