Menig wielerliefhebber kijkt uit naar het gevecht tussen het indrukwekkende aantal topklimmers in de Ronde van Italië, maar de strijd om de puntentrui belooft eveneens interessant te worden. We krijgen waarschijnlijk een clash der generaties, want enkele jonge talenten als Caleb Ewan en Fernando Gaviria gaan het opnemen tegen ervaren (voornamelijk Italiaanse) spurters, met als doel de teruggekeerde Maglia Ciclamino. WielerFlits blikt vooruit.

Historie
Het puntenklassement bestaat pas sinds 1966 en heeft daarmee een veel minder lange traditie dan het bergklassement, dat ruim dertig jaar eerder werd ingevoerd. De eerste winnaar was Gianni Motta, maar hij moest het toen doen zonder tricot. Die prijs werd pas een jaar later geïntroduceerd.

De kleur van de trui is in de loop der jaren meermaals gewijzigd. Dino Zandegu kreeg in 1967 een rode trui, net als Eddy Merckx een jaar later, waarna de organisatie lange tijd koos voor de Maglia Ciclamino, een paars tricot. Pas in 2010, bij de Grande Partenza in Amsterdam, kwam het vuurrode tenue weer terug. Al was dat maar voor korte duur, want de Maglia Ciclamino maakt dit seizoen speciaal voor de jubileumeditie weer zijn comeback.

Bij de Maglia Ciclamino denk je al snel aan Johan van der Velde. Hij won het paarse tricot zelfs drie keer (1985, 1987 en 1988). De huidig buschauffeur van Roompot-Nederlandse Loterij is nog altijd de enige Nederlandse winnaar van het puntenklassement. Slechts twee renners wisten de Maglia Ciclamino nóg vaker mee naar huis te nemen. De Italianen Francesco Moser en Giuseppe Saronni wisten ieder viermaal te winnen.

In de afgelopen twee seizoenen ging het puntenklassement naar Giacomo Nizzolo, ook al wist hij geen enkele etappe te winnen. Vier tweede plaatsen en twee derde plaatsen bleken genoeg voor twee puntentruien.

Laatste tien winnaars puntenklassement Giro d’Italia
2007: Alessandro Petacchi*
2008: Daniele Bennati
2009: Denis Menchov
2010: Cadel Evans
2011: Michele Scarponi
2012: Joaquim Rodriguez
2013: Mark Cavendish
2014: Nacer Bouhanni
2015: Giacomo Nizzolo
2016: Giacomo Nizzolo

* Klassement is Petacchi afgenomen wegens dopingschorsing, er is geen nieuwe winnaar aangewezen

Giacomo Nizzolo won vorig jaar de puntentrui – foto: ANSA/ALESSANDRO DI MEO

Puntenklassement Giro d’Italia 2016
1. Giacomo Nizzolo – 209 punten
2. Matteo Trentin – 184 punten
3. Sacha Modolo – 163 punten
4. Diego Ulissi – 156 punten
5. Daniel Oss – 133 punten
6. Maarten Tjallingii – 103 punten
7. Alejandro Valverde – 92 punten
8. Nikias Arndt – 88 punten
9. Alexander Porsev – 80 punten
10. Steven Kruijswijk – 76 punten

Puntentelling
De sprinters zijn sinds 2014 sterk in het voordeel voor het puntenklassement. Na een wijziging in de puntentelling levert niet langer elke etappe evenveel punten op. Dat was eerder wel zo, waardoor ook klimmers een goede kans maakten voor dit nevenklassement. Niet voor niets wisten renners als Menchov, Evans, Scarponi en Rodriguez de puntentrui te winnen, maar tegenwoordig is het een stuk lastiger voor berggeiten om hoog te eindigen in de strijd om de punten. Sprintetappes leveren namelijk veel meer punten op. De winnaar krijgt er vijftig, tegenover vijftien punten voor de beste in een bergetappe. Er is ook een aparte categorie voor ritten over een heuvelachtig parcours. Daar krijgt de winnaar 25 punten.

Vlakke etappes (Etappes 1, 3, 5, 7, 12 en 13)
Finish: 50 – 40 – 34 – 28 – 25 – 22 – 20 – 18 – 16 – 14 – 12 – 10 – 8 – 7 – 6 – 5 – 4 – 3 – 2 – 1
Tussensprint: 20 – 16 – 12 – 9 – 7 – 6 – 4 – 3 – 2 – 1

Heuvelachtige etappes (Etappes 2, 6, 8, 9, 11, 14, 15 en 17)
Finish: 25 – 22 – 20 – 18 – 16 – 14 – 12 – 10 – 8 – 6 – 5 – 4 – 3 – 2 – 1
Tussensprint: 10 – 6 – 3-  2 – 1

Bergetappes en individuele tijdritten (Bergetappes 4, 16, 18, 19 en 20 en individuele tijdrit 10 en 21)
Finish: 15 – 12 – 9 – 7 – 6 – 5 – 4 – 3 – 2 – 1
Tussensprint: 8 – 4 – 1 (enkel in bergritten)

Favorieten
Het moge duidelijk zijn: klassementsrenners hebben met de nieuwe puntentelling bijzonder weinig kans op de Maglia Ciclamino. Neem bijvoorbeeld Nairo Quintana, op papier de beste klimmer aan de start. Zelfs als hij drie bergetappes wint, scoort een sprinter nog altijd meer met het winnen van één simpel ritje. Vorig jaar kwam de best genoteerde klimmer in het puntenklassement, Alejandro Valverde, zelfs niet verder dan plaats zeven, met minder dan de helft van de punten van Nizzolo.

Hoeveel punten kan Quintana verzamelen – Foto: Sirotti

Toch ligt het dit seizoen misschien iets anders. De organisatie heeft de slotweek van deze jubileumeditie immers extra zwaar gemaakt. Sprinters hebben er dan niets meer te zoeken. Zelfs niet op de slotdag, want het gebruikelijke stadscircuit is vervangen door een tijdrit. In etappe dertien krijgen de rappe mannen al de laatste kans. Welke sprinter wil dan nog de Giro uitrijden? En wellicht belangrijker: welke sprinter kán het nog? De tijdslimiet vormt een groot gevaar voor de kanshebbers in het puntenklassement. Als voldoende sprinters de ronde voortijdig (moeten) verlaten, maakt ook Nairo Quintana nog een kans op het paarse tricot.

Het meest waarschijnlijke scenario blijft echter dat een sprinter het puntenklassement wint. Op papier is Fernando Gaviria misschien wel de snelste van allemaal. De pas 22-jarige Colombiaan kwam vorig jaar als een komeet de WorldTour binnen. Hij heeft nu al vijftien profzeges op zijn naam staan. Dit seizoen staat de teller op vier. Opvallend is dat Gaviria in elke rittenkoers waar hij aan deelnam een etappe wist te winnen. Trekt hij die lijn door in de maand mei? De verwachtingen zijn hoog, ook al is de Giro pas zijn allereerste grote ronde ooit.

Rijdt Gaviria de Giro uit – Foto: Sirotti

Gaviria heeft in ieder geval als voordeel dat hij relatief weinig moeite heeft met klimmetjes. Wanneer andere spurters moeten passen, kan hij vaak nog mee. Ook in de iets lastigere ritten maakt Gaviria dus nog een goede kans op etappewinst en daarmee punten voor de paarse trui. Om het puntenklassement daadwerkelijk te winnen, moet hij natuurlijk wel Milaan halen. Lichamelijk zou hij het waarschijnlijk best kunnen, maar vaak zijn ploegleiders erg voorzichtig met jonge renners. We weten nog niet wat Quick-Step Floors met hem van plan is. Dat blijft dus afwachten.

Van Giacomo Nizzolo mogen we wel verwachten dat hij start met de ambitie om de ronde uit te rijden. De vraag is alleen of hem dat gaat lukken. De Italiaan kampte namelijk sinds december met een ontsteking aan een kniepies en kon vorige week in de Ronde van Kroatië pas zijn eerste wedstrijdkilometers van het seizoen maken. “Ik ga duidelijk niet van start met dezelfde conditie als afgelopen jaren”, erkende Nizzolo recent op de website van Trek-Segafredo. Toch behoort hij vanwege zijn status tot de favorieten voor het paars.

Kan Modolo meedingen om de overwinning – Foto: Sirotti

Zijn landgenoot Sacha Modolo (UAE Emirates) is eveneens een belangrijke kanshebber. De Italiaan eindigde de afgelopen twee jaar als derde in het puntenklassement en lijkt dit seizoen een stap in zijn carrière te hebben gezet. Modolo reed namelijk opvallend sterk in de klassiekers, met een zesde plaats in de Ronde van Vlaanderen als beste resultaat. Hij begint dus met vertrouwen aan de Giro, zeker na zijn twee ritzeges in Kroatië.

Bij Lotto Soudal zijn de ogen gericht op André Greipel. De Duitser wist vorig jaar drie etappes op zijn naam schrijven, waarmee hij na twee weken ruim aan kop stond in het puntenklassement. Greipel besloot echter voortijdig af te stappen, met het oog op de Tour de France. Hij heeft maar één keer de Giro uitgereden. Dat was in 2008, bij zijn debuut. Aangezien de Ronde van Frankrijk ook dit seizoen een belangrijk doel voor hem is, lijkt het onwaarschijnlijk dat hij ditmaal wél Milaan haalt, maar op basis van zijn naam zetten we hem toch bij de favorieten voor het paars.

Haalt Caleb Ewan Milaan? – Foto: Sirotti

Caleb Ewan heeft überhaupt nog nooit een grote ronde uitgereden, ondanks twee deelnames. Beide keren was zijn opgave vooraf al gepland. Orica-Scott vond hem te jong voor drie weken koers. Nu is Ewan (22) echter weer een jaartje ouder en wordt het misschien wel eens tijd om het einde van een grote ronde te halen. In tegenstelling tot Greipel rijdt hij geen Tour de France, dus daar hoeft de Australiër zich niet voor te sparen. Mocht Ewan inderdaad Milaan bereiken, dan maakt hem dat direct een gevaarlijke klant voor het puntenklassement. Met zijn sprint zit het immers wel goed. Dit jaar won hij al vijf etappes op WorldTour-niveau.

De voornaamste sprinters zijn inmiddels genoemd, maar op de startlijst staan ook een aantal outsiders die voor een verrassing zouden kunnen zorgen. Nicola Ruffoni bijvoorbeeld. De 26-jarige renner van Bardiani-CSF eindigde de afgelopen jaren in de Giro regelmatig tussen plek vijf en tien, maar dit seizoen zou hij wel eens de stap naar boven kunnen maken. Dat deed Ruffoni in Kroatië al, waar hij twee etappes wist te winnen. Lukt het hem op een hoger niveau ook?

BORA-Hansgrohe rekent op Sam Bennett – Foto: Sirotti

BORA-hansgrohe heeft maar liefst drie sprinters in de selectie. Sam Bennett, Matteo Pelucchi en Rüdiger Selig zijn allemaal snel aan de meet. Bennett lijkt van die drie het meeste recht te hebben op het kopmanschap, mede op basis van zijn ritzege in Parijs-Nice dit jaar. Italianen zijn in de Giro echter altijd extra gemotiveerd, waardoor ook Pelucchi graag zijn kans zal willen gaan. Dat is ongunstig voor het puntenklassement, want je zal constant moeten presteren om het paars te winnen. Manuel Belletti en Jakub Mareczko zitten bij Willier Triestina met hetzelfde probleem. Andere sprinters op de deelnemerslijst zijn tot slot Ivan Savitskiy (Gazprom-RusVelo), Roberto Ferrari (UAE-Emirates), Kristian Sbaragli (Dimension Data) en Phil Bauhaus (Sunweb).

Kan Dumoulin hoog eindigen in dit klassement – Foto: Sirotti

Moreno Hofland (Lotto Soudal) hoort normaal ook bij dit rijtje, maar hij krijgt een rol in de sprinttrein van André Greipel. Vanuit Nederlands oogpunt zou Tom Dumoulin misschien hoog kunnen eindigen in het puntenklassement. De renner van Sunweb is immers de topfavoriet voor de twee tijdritten. Daarnaast gaat hij in zijn jacht op een goed eindklassement waarschijnlijk ook regelmatig vooraan eindigen in overige etappes. Toen Dumoulin vorig jaar de Giro verliet, stond hij op een vijfde plek in het puntenklassement. Het kan dus wel, al leveren tijdritten weinig punten op.

Favorieten volgens WielerFlits
**** Fernando Gaviria
*** Sacha Modolo, Giacomo Nizzolo
** André Greipel, Caleb Ewan, Nairo Quintana
* Nicola Ruffoni, Sam Bennett, Tom Dumoulin, Kristian Sbaragli

[poll id=”499″]