De eerste editie van de Giro d’Italia vond plaats in 1909, maar het duurde bijna een halve eeuw voordat de koers ook een puntenklassement kreeg. Inmiddels is de strijd om de Maglia Ciclamino niet meer weg te denken uit de ronde. WielerFlits duikt in de geschiedenis van dit nevenklassement.

Sinds 1958 werkt de organisatie van de Giro d’Italia met een ‘apart’ klassement op basis van punten. Het duurde echter nog even vooraleer de bijbehorende puntentrui zijn intrede deed. In 1967 werd de leider van het puntenklassement gehuld in een bijbehorende trui.

De eerste drie jaar (1967-1969) was het puntentricot rood, maar daarna veranderde de kleur naar paars. In het Italiaans ook wel Ciclamino genoemd. Die verandering hield veertig jaar stand, want tussen 2010 en 2016 besloot RCS de puntentrui weer vuurrood te maken. Lang duurde dat niet, omdat vanaf 2017 – ter gelegenheid van het honderdjarige jubileum van de Giro – het truitje weer paars kleurde. Fernando Gaviria mocht er dat jaar na afloop mee schitteren op het eindpodium.

Dino Zandegú droeg ooit de eerste puntentrui in de Giro – foto: Cor Vos

Terug naar de eerste winnaar van het puntenklassement. Dat was Gianni Motta, die ook het eindklassement in dat jaar op zijn naam schreef. Maar de trui kreeg hij dus niet. Dino Zandegù had in 1967 de eer om de eerste drager van de puntentrui te zijn. Lange tijd werd de trui uitgereikt aan een klassementsrenner, maar in de jaren ’90 veranderde dat beeld. Steeds meer werd het een tricot voor sprinters.

Drie keer won een Nederlander het puntenklassement in de Giro: alle drie de keren was het Johan van der Velde (1985, 1987 en 1988). Daarmee is de Brabantse klimmer overigens geen recordhouder. Vijf keer kreeg het tricot een Belgische winnaar: twee keer Eddy Merckx (1968 en 1973) en drie keer Roger De Vlaeminck (1972, 1974 en 1975).

Giacomo Nizzolo won in 2016 de slotrit in het rood, maar hij werd gedeclasseerd – foto: Cor Vos

Thuisrijders Francesco Moser en Giuseppe Saronni wisten in de periode tussen 1976 en 1983 elk vier jaar het klassement naar zich toe te trekken. Daarmee zijn zij nog altijd recordhouder.

In de laatste tien jaar was Giacomo Nizzolo (2015 en 2016) lange tijd de enige die meer dan één keer de meeste punten wist te bemachtigen, tot Arnaud Démare in 2022 voor de tweede keer het puntenklassement op zijn naam schreef. De Fransman was eerder in 2020 al de beste in het nevenklassement.

Laatste tien winnaars puntenklassement Giro d’Italia
2023: Jonathan Milan
2022:  Arnaud Démare
2021:  Peter Sagan
2020:  Arnaud Démare
2019: Pascal Ackermann
2018:  Elia Viviani
2017:  Fernando Gaviria
2016: Giacomo Nizzolo
2015:  Giacomo Nizzolo
2014:  Nacer Bouhanni