Materiaalzone 
Fietstoerisme 
Giro 2024: Voorbeschouwing etappe 10 naar Bocca della Selva – Bergrit met kansen voor aanvallers?
De tiende etappe van de Giro d’Italia 2024 is de derde rit die finisht op de top van een beklimming, dit keer met de meet in Cusano Mutri na de beklimming van de Bocca della Selva. De korte etappe kent een heuvelachtige aanloop en een lange slotbeklimming van eerste categorie. Een etappe voor de vluchters, of gaan we de klassementsmannen aan het werk zien? WielerFlits blikt vooruit.
Parcours
De korte etappe van 142 kilometer start in het bekende Pompeï, net onder Napels (de finishplaats van een dag eerder). Vanaf de aan de kust gelegen Antiek-Romeinse provinciestad trekt het peloton landinwaarts voor een glooiend parcours richting de slotklim in Cusano Mutri. De beknopte rit telt 2.850 hoogtemeters.
Startplaats Pompeï kent een rijke geschiedenis. De historische stad is in het verleden meerdere malen getroffen door grote natuurrampen. In 62 na Christus werd het onderdeel van de gemeente Napels al opgeschud door een aardbeving en in 79 werd de plaats bedekt door as na een vulkaanuitbarsting van de Vesivius. Door het deken van as is Pompeï de best bewaarde Romeinse stad gebleven. Het is onderdeel van de werelderfgoedlijst van UNESCO en trekt per jaar meer dan 2,5 miljoen bezoekers per jaar.
De veraste stad kent een minder rijke wielerhistorie. De plaats diende slechts in twee eerdere edities als passagestad. In 1977 won Belg Patrick Sercu voor Italiaan Giacinto Santambrogio en land- en ploeggenoot Roger De Vlaeminck. Voor die andere keer dat de drieweekse Ronde van Italië door Pompei trok, moeten we nog verder terug in de tijd. In 1911 won Alfredo Sivocci de elfde etappe van 345 kilometer lang! De gehele top-10 werd bezet door Italianen.
Vanuit Pompei trekken de renners in noordelijke richting landinwaarts. In Arpaia stuiten ze op de eerste tussensprint van de dag. Twintig kilometer later passeert het peloton de eerste gecategoriseerde beklimming van de dag. De Camposauro (6,1 km aan 7,8%) is een berg van tweede categorie en is ruim 6 kilometer lang aan een gemiddeld stijgingspercentage van bijna 8%.
Na een steile afdaling volgt een gedeelte van dertig kilometer over glooiend terrein, voordat de Giro-karavaan bij de voet van slotbeklimming Bocca della Selva (17,9 km aan 5,6%) aankomt. Deze voet ligt in het stadje Cusano Mutri. Het dorp, dat rond de vierduizend inwoners telt, was pas eenmaal eerder onderdeel van het parcours tijdens een Ronde van Italië. Dat was in 2021 tijdens de achtste etappe.
In deze heuvelachtige rit passeerden de renners van het Giro-peloton, net als in de tiende etappe van deze editie, zowel het stadje Cusano Mutri als de beklimming Bocca della Selva. Een verschil is dat in de 104e editie van de drieweekse wedstrijd de berg vanaf de andere kant werd beklommen. Deze beklimming was een fractie langer, maar ook minder steil. Dat laatste is waarschijnlijk de reden waarom de klim destijds als col van tweede categorie werd bestempeld. Dit jaar wordt de beklimming wel als berg van eerste categorie geclassificeerd.
Victor Lafay wint de enige Giro-rit met passage door Cusano Mutri – foto: Cor Vos
In deze achtste etappe van 2021 was de Bocca della Selva geen slotklim, de rol van de berg zal dit jaar dus anders zijn. Destijds won Victor Lafay met een solo-aanval vanuit de kopgroep op 2,2 kilometer tot de finishlijn. Met deze late aanval was de Fransman te sterk voor Francesco Gavazzi en Nikias Arndt.
Voor het grotere publiek werd Lafay bekend door tijdens de eerste etappe van de Tour de France 2023 als enige renner Jonas Vingegaard en Tadej Pogacar bergop te kunnen volgen. De dag erna was de renner – die tegenwoordig voor Decathlon AG2R La Mondiale Team rijdt – een sprintende Wout van Aert te slim af door een uitval in de laatste kilometer.
De beklimming van de Bocca della Selva is onregelmatig maar telt weinig echt steile stroken. Het middenstuk van de klim van eerste categorie kent een gemiddeld stijgingspercentage van slechts 2,6%. Er bevinden zich namelijk meerdere gedeelten waar de steiltegraad afneemt of zelfs negatief wordt. Het laatste gedeelte van de slotbeklimming is constanter en een stuk steiler. Met een gemiddeld stijgingspercentage van 7,2% over de laatste vijf kilometer kunnen we wel degelijk spreken over een lastige finale.
Dinsdag 14 mei, Etappe 10: Pompei – Bocca della Selva (142 km)
Start: 13.05 uur
Finish: tussen 17.00 en 17.30 uur
Hoe laat zijn de belangrijke passages?
Tussensprint Arpaia: tussen 14.20 en 14.35 uur
Top Camposauro (2e cat): tussen 15.15 en 15.30 uur
Tussensprint boniseconden: tussen 16.10 en 16.30 uur
Voet Bocca della Selva (1e cat): tussen 16.15 en 16.35 uur
Favorieten
Daags na de rustdag staat een relatief korte bergetappe naar Bocca della Selva op het programma. Aangezien de aanloop naar deze bijna 18 kilometer lange slotklim niet heel lastig is, op de Camposauro (6,1 km aan 7,8%) na dan, is er alle ruimte voor een kopgroep om hier heel veel voorsprong te pakken. Bovendien zullen veel favorieten op de Bocca della Selva wachten tot de laatste vijf kilometer, als het gemiddeld 7,2% oploopt. Anderzijds is de koers relatief makkelijk te controleren voor een ploeg als UAE Emirates, maar wil Pogi dat zijn ploegmaats die energie gaan verspillen met een zware week op komst?
En dan is nog de vraag wie Tadej Pogacar gaat durven aan te vallen. We hebben eerder deze Giro al gezien dat het een gewaagde tactiek is om hem te volgen, want die inspanning kan je even later de das omdoen, en op Prati di Tivo counterde hij gevaarlijke aanvallen met speels gemak. In dat geval zijn er, als we kijken naar de groep met favorieten, meerdere scenario’s mogelijk. De eerste: iedereen wacht op de aanval van Pogacar en gaat daarna ‘de strijd aan’ om de plekken achter de Sloveen. Maar als die aanval uitblijft, blijft het wachten en loeren op de sprint. Zo’n situatie hadden we vorig jaar in de bergrit naar Gran Sasso d’Italia, toen vluchter Davide Bais won en alle favorieten bij elkaar bleven tot op de meet.
Tadej Pogačar – foto: Cor Vos
Ten tweede kunnen meerdere klassementsrenners van de tweede of derde lijn ten aanval trekken. Dat kan al vroeg in de rit of op de eerste flanken van de Bocca della Selva. Het is dan de vraag wie de ruimte krijgt van Pogacar. Zijn voorsprong op de concurrentie is inmiddels zo groot, dat hij meerdere renners die ruimte wel kan gunnen. Maar op Prati di Tivo werd ook duidelijk dat hij iemand als Thymen Arensman, ondanks zijn achterstand van meer dan vijf minuten, geen ruimte geeft.
Andere klassementsrenners die we in de gaten houden, mocht het toch uitdraaien op een strijd der favorieten, zijn de rappe Daniel Felipe Martinez, Ben O’Connor en Geraint Thomas. Niet ver daarachter scharen we ook Cian Uijtdebroeks en Antonio Tiberi, die misschien te kort staan op Pogačar om weg te mogen rijden. Renners uit de groep-Arensman, met ook Einer Rubio en Jan Hirt, geven we dan wel kans als zij willen anticiperen vanuit de favorietengroep.
De etappe van 2023 naar Gran Sasso d’Italia hadden we al genoemd. Toen ging de strijd om de ritzege tussen drie redelijk onbesproken bladen: Davide Bais, Karel Vacek en Simone Petilli. Of het opnieuw een vlucht wordt met relatief onbekende renners, durven we niet te zeggen, maar deze etappe is een ideale kans voor aanvallers om een Giro-etappe te winnen. Dan kijken we vooral naar klimmers die inmiddels veel achterstand hebben in het algemeen klassement. En dat zijn er nogal wat.
We noemen bijvoorbeeld een Nairo Quintana. Tot aan de etappe naar Prati di Tivo nagenoeg onzichtbaar in deze ronde en al op ruime achterstand in het klassement. Als de Colombiaan, tien jaar geleden nog winnaar van de Giro, nog wat aan zijn vorm heeft kunnen schaven, dan liggen er meerdere mogelijkheden voor hem in deze tweede en derde week. Grijpt hij zijn kans in deze rit naar Bocca della Selva?
Nairo Quintana – foto: Cor Vos
Decathlon AG2R La Mondiale heeft met Ben O’Connor een van de kandidaten voor een ereplaats in het algemeen klassement in huis, maar de broers Valentin Paret-Peintre en Aurélien Paret-Peintre rijden hier ook. Zij kunnen ook een partij aardig klimmen en van die twee zal Valentin wel de ruimte krijgen als hij ten aanval wil trekken. Dat liet de Fransman zaterdag al zien, toen hij het langst vooruit bleef van een sterke vluchtgroep . Vanuit een kopgroep kan hij zich laten uitzakken voor O’Connor, mocht dat nodig zijn, en als hij een vrijgeleide krijgt is VPP kanshebber op ritwinst.
Binnen EF Education-EasyPost is er geen klassementsman en dus kan dat team naar hartenlust aanvallen in deze Giro. In de bergen kunnen we dan alvast uitkijken naar Jefferson Alexander Cepeda, de 1 meter 64 lange klimmer uit Ecuador. Door zijn geringe lengte en gewicht een gevaarlijke klant op een lange slotklim als deze. Binnen de zwart-roze formatie van EF maakte Georg Steinhauser echter meer indruk de afgelopen week. Onder de radar is de Duitser de top-20 van het klassement ingeslopen en in de bergrit naar Prati di Tivo zat hij lang mee in de kopgroep die op de slotklim werd ingerekend.
Damiano Caruso (rechts) – foto: Cor Vos
Team dsm-firmenich PostNL had met Romain Bardet iemand redelijk hoog in het klassement staan, maar het hoofddoel voor de Nederlandse postploeg is toch echt ritzeges. Dat liet Bardet afgelopen zaterdag zien toen hij meeschoof in een sterke vluchtersgroep. Die poging haalde het niet, waarna Bardet nog wat meer tijd verloor. Waarom zou hij het niet nog een keer ten aanval trekken? In dit soort lastige etappes kijken we binnen zijn ploeg ook naar de veelzijdige Kevin Vermaerke en ook Chris Hamilton.
In de groep met Bardet zaten meerdere renners die we ook op weg naar Bocca della Selva weer kunnen verwachten. Zo gaf Michael Storer een erg sterke indruk. De Tudor-klimmer uit Australië hoopte daar op ritwinst, maar merkte al snel dat dat niet lukte en wist uiteindelijk nog in de favorietengroep stand te houden. Storer heeft ruim zes minuten achterstand en is dus niet supergevaarlijk voor Pogačar en co. Waarom zou hij niet nog een keer proberen mee te springen?
Ook Simon Geschke schoof mee met Bardet en Storer in de etappe naar Prati di Tivo. De ervaren en bebaarde Duitser toonde zich tot in de finale en aast met Cofidis op nog meer ritsucces, nadat Benjamin Thomas eerder al voor een etappezege zorgde. In tegenstelling tot veel pure klimmers kan Geschke ook op het vlakke goed uit de voeten, waardoor hij in de openingsfase mee moet kunnen schuiven in de juiste ontsnapping. Zit ritwinst er dan in voor hem? Zijn laatste profzege dateert uit 2015, toen hij de bergrit naar Pra-Loup won in de Tour de France.
Let op Giulio Pellizzari. De nog maar 20-jarige Italiaan van VF Group-Bardiani CSF-Faizanè heeft alles in zich om een bergrit te winnen in deze Giro. Aan het begin van de ronde toonde hij zich in het offensief en in de laatste dagen heeft Pellizzari vakkundig tijd verloren in het algemeen klassement. Een gevaar voor de favorieten is hij dus niet, waardoor hij de ruimte gaat krijgen als hij aanvalt. In de eerste week sprokkelde hij ook al wat bergpunten en ook voor dat klassement kan hij wat punten pakken.
Giulio Pellizzari, in het wiel van Geraint Thomas – foto: Cor Vos
Mocht Damiano Caruso hersteld zijn van zijn valpartij in de graveletappe van de eerste week, dan zou hij zich in de rit naar Bocca della Selva kunnen herpakken. Een goed klassement kan de ervaren Italiaan van Bahrain Victorious wel uit zijn hoofd zetten, maar de eerste zorg was dat hij goed zou herstellen na zijn crash. Met een rustdag achter de rug kan Caruso in de tweede week met, hopelijk voor hem, hernieuwde energie jagen op ritzeges.
Een andere Italiaanse kandidaat-ritwinnaar uit de vlucht is Matteo Fabbro, dit jaar koersend voor Polti Kometa. Dit voorjaar nog tiende in O Gran Camiño en twaalfde in de Tour of the Alps, dus klimmen kan hij zeker. In deze Giro is zijn achterstand op de top al immens, dus ook hij vormt geen bedreiging. Kan hij het ProTeam van ploegbazen Ivan Basso en Alberto Contador trots maken?
Andere interessante namen die vanuit een aanval kunnen winnen, zijn good old Alessandro De Marchi (Jayco AlUla), Rainer Kepplinger (Bahrain Victorious), Amanuel Ghebreigzabhier (Lidl-Trek), Gijs Leemreize (dsm-firmenich PostNL), Rubén Fernandez (Cofidis), Giovanni Aleotti en Maximilian Schachmann (beiden van BORA-hansgrohe).
Favorieten volgens WielerFlits
**** Romain Bardet
*** Valentin Paret-Peintre, Michael Storer
** Nairo Quintana, Giulio Pellizzari, Simon Geschke
* Georg Steinhauser, Matteo Fabbro, Tadej Pogačar, Daniel Felipe Martinez
Weer en TV
De renners treffen het aan het begin van deze tweede week. Volgens de weersverwachting wordt het in startplaats Pompeï zonnig en loopt de temperatuur al vroeg op de dag op tot 25 graden Celsius. Bovenop Bocca della Selva, waar de finish ligt, is het de hele middag wat bewolkter, maar schommelt de temperatuur ook rond de 25 graden Celsius.
De tiende etappe van de Giro d’Italia is van start tot finish live te zien bij Eurosport 1 en de online kanalen van Eurosport.nl en Discovery+. Bekijk alle tv-zenders en precieze uitzendtijden in onze tv-gids Wielrennen op TV.
Om te reageren moet je ingelogd zijn.