Harry Sweeny spreekt openhartig over zijn autisme: “Nog altijd veel misvattingen”
foto: Cor Vos
woensdag 29 mei 2024 om 13:09

Harry Sweeny spreekt openhartig over zijn autisme: “Nog altijd veel misvattingen”

Harry Sweeny is in een uitgebreid interview met Escape Collective bijzonder openhartig over zijn autisme. De Australiër, die uitkomt voor EF Education-EasyPost, kreeg pas op latere leeftijd de diagnose. “Het was een van de beste dagen uit mijn leven”, aldus Sweeny.

Greg LeMond, Jan Ullrich, Jonathan Vaughters: ze kregen na hun wielercarrière te horen dat ze kampen met een vorm van autisme. Sweeny is de eerste nog actieve renner die er openlijk voor uitkomt dat hij autistisch is. Dit werd pas op latere leeftijd vastgesteld, al vertoonde Sweeny in zijn kinderjaren al afwijkend gedrag. “Toen ze na de diagnose mijn gedrag als kind begonnen te onderzoeken, werden de kenmerken van autisme duidelijk.”

Vroege aanwijzingen
“Als kind concentreerde ik me zodanig op een bepaalde taak, dat ik andere mensen gewoon niet meer kon horen. Ik was in die tijd ook gefascineerd door het bouwen van dingen. En dus speelde ik bijvoorbeeld vijf uur met een hamer in de achtertuin. Mijn ouders dachten dat ik dat leuk vond, maar achteraf gezien was het een schoolvoorbeeld van hyperfocus.” Er waren ook andere aanwijzingen, zoals een gebrek aan empathie.

Maar pas in de zomer van 2021, toen Sweeny al 23 was, vielen de puzzelstukjes in elkaar. “Ik ging boodschappen doen in een Carrefour-supermarkt in Nice, waar ik woon, en alle lichten en luidsprekers stonden uit. Ik voelde me opeens ontzettend rustig en zei tegen mijn vriendin: dit is de eerste keer dat ik op een ontspannen manier kan winkelen. Ze besloot te googelen en het bleek speciaal bedoeld te zijn voor mensen met autisme. Ik heb de definitie van autisme toen opgezocht en we hebben erover gesproken, maar daar bleef het bij.”

Innerlijke zoektocht
Ruim een jaar later, na zijn tweede seizoen als WorldTour-prof voor (toen nog) Lotto Soudal, besloot hij zich te laten onderzoeken door een psycholoog. “De vrouw in kwestie zei tegen me dat het bij volwassenen moeilijker is om autisme op te sporen, aangezien ze veel in het leven hebben bereikt zonder een diagnose. Maar na nog geen dertig minuten kwam ze met de diagnose: je hebt autisme. Ik ging naar huis en vertelde mijn vriendin dat het een van de beste dagen uit mijn leven was.”

Sweeny reed vorig jaar nog voor Lotto Dstny – foto: Cor Vos

“Het gaf me namelijk de mogelijkheid om meer over mezelf te leren, maar het hielp ook om alle puzzelstukjes in elkaar te laten vallen en het een betekenis te geven. Ik weet nu beter waarom ik soms irrationeel denk en handel, en waarom ik gefrustreerd ben. Ik kan nu ook beter begrijpen wat anderen denken en voelen. Dat is namelijk mijn grootste probleem: je proberen te verplaatsen in iemand anders.”

“Voor mijn diagnose kon ik maar niet begrijpen waarom iemand boos kon zijn, als ik dat niet was. Dat hardop zeggen klinkt heel stom, maar iemand met een atypisch brein kan zich echt niet voorstellen dat mensen op een andere manier naar de wereld kijken.”

Voordeel
Waar Sweeny in het dagelijks leven dus nog weleens tegen bepaalde problemen stuit, vormt zijn autisme naar eigen zeggen geen belemmering voor zijn wielercarrière. Integendeel: “Ik geloof dat de enige reden waarom ik profwielrenner ben geworden, is vanwege de manier waarop mijn hersenen in elkaar steken. Ik ga obsessief met de dingen aan de slag waar ik slecht in ben, maar ik werk ook obsessief aan zaken waar ik wel goed in ben. Om ervoor te zorgen dat ik op dat vlak niet inboet.”

“De manier waarop ik het zou kunnen beschrijven, is dat het bijna lijkt op een verslaving zonder medicijnen. Je hersenen hunkeren ernaar om dingen te doen waar je een speciale interesse voor hebt. Neurodivergentie is een enorm voordeel voor mij als wielrenner. Het is namelijk een van de weinige sporten waarbij het hebben van een atypisch brein echt nuttig is”, is Sweeny van mening.

Bewustwording
Dit is voor Sweeny ook een belangrijke reden om zijn verhaal te delen met de buitenwereld. “Het is goed om de wereld te laten zien dat het ook een positief effect kan hebben, een positieve impact op iemands leven. Als je kijkt naar bepaalde onderzoeken (waaruit zou blijken dat autisme vaker voorkomt onder topsporters, red.) en je vergelijkt dit met de algemene bevolking, krijg je echt het idee dat er veel meer neurodivergerende mensen zijn in goed presterende gebieden.”

“Toen ik de diagnose kreeg, werd me vooral duidelijk dat je op sommige gebieden erg autistisch kunt zijn, maar op andere gebieden dan weer totaal niet. Mensen denken vaak: je bent autistisch of je bent het niet. Maar zo zit het niet. Als ik naar mezelf kijk: ik vind sommige dingen in het leven totaal niet relevant. Maar er zijn weer andere zaken die ik wél zeer belangrijk vind. Daarom duurde het ook zo lang voor ik het bij mezelf herkende.”

“Ik had nooit rekening gehouden met een diagnose als autisme. Nu ik het weet, leer ik ook meer over het verschijnsel en over mezelf. En weet ik ook waarom ik ooit wielrenner ben geworden. Dit zou ook heel nuttig kunnen zijn voor andere mensen. Er zijn nog altijd veel misvattingen over autisme. Het zou iets negatiefs zijn, maar het is eigenlijk geen diagnose. Je denkt gewoon op een andere manier. Het feit dat ik autistisch ben, zie ik alleen maar als iets positiefs.”

RIDE Magazine

Om te reageren moet je ingelogd zijn.