De eerste editie van Koolskamp Koers, zoals de eendagskoers in de volksmond genoemd wordt, dateert al van 1908. Daarmee is het Kampioenschap van Vlaanderen een van de weinige koers die al meer dan een eeuw bestaat, maar pas de laatste jaren heeft de wedstrijd de allerrapste renners van de planeet kunnen aantrekken. WielerFlits neemt je mee in de historie van de wedstrijd.

Voor 1908 werd er ook al gekoerst in de West-Vlaamse streek, maar toen waren het ‘slechts’ straatkoersen. Onder leiding van een speciaal comité en met logistieke steun van Veloclub De Vlinder werd de eendagswedstrijd eentje voor beroepsrenners.

Philipsen klopte Groenewegen in 2021 – foto: Cor Vos

De eerste editie, die toen nog Kampioenschap der Vlaanders heette, was een koers van 100 kilometers, verdeeld over 20 ronden. Er werd gereden op donderdag, dat alles te maken met de kermis in het dorp. In de Gazette van Thielt van 1908 stond het volgende geschreven over de eerste editie: “Ook zullen de beste rijders van Belgien en van uit het Noorden van Frankrijk in deze velokoers meekampen en volk zal er voorzeker te Coolscamp niet ontbreken.”

De organisatie werd geïnspireerd door de successen van lokale vedette Cyriel Van Hauwaert, die in die periode onder andere Bordeaux-Parijs, Milaan-San Remo en Parijs-Roubaix won. Van Hauwaerts bijnaam was bovendien de Leeuw van Vlaanderen, het is dan ook niet lang zoeken naar de oorsprong van de naam van deze wedstrijd. Men wilde er een echte Vlaamse bedoeling van maken. Het publiek zong de Vlaamse Leeuw, terwijl de winnaar op het podium de leeuwentrui aantrok. Ronde van Vlaanderen-organisator Karel van Wijnendaele zorgde in zijn Sportwereld-blad meteen voor de nodige publiciteit voor deze wedstrijd.

Robert Wancour is de renner die als eerste het Kampioenschap van Vlaanderen kon winnen. Wancour wist zelfs twee jaar op rij te winnen, in 1909 was de Belg ook de beste in Koolskamp. Twee keer Koolskamp Koers winnen, daarin slaagden onder meer Briek Schotte, Freddy Maertens en Johan Museeuw ook in.

Aimé Dossche en Leon Van Daele doen met drie overwinningen nog iets beter, maar de recordhouder is Niko Eeckhout. De West-Vlaming won het Kampioenschap van Vlaanderen in 1996, 1998, 2000 en 2006. Eeckhout heeft overigens een knap palmares, met onder andere Dwars door Vlaanderen (2x) , het eindklassement van de Ster van Bessèges, GP Jef Scherens en de Memorial Rik Van Steenbergen (4x).

Het podium van 2022 zorgde voor een vertederend beeld – foto: Cor Vos

Tot en met 2000 wonnen hoofdzakelijk Belgen het Kampioenschap van Vlaanderen. Om de zoveel jaren kon er eens een Nederlander zegevieren, één keer kon een Deen winnen. Palle Lykke Jensen kon zijn handen in de lucht steken in Koolskamp in 1965, maar dat was het dan ook qua internationalisering. In 2002 won Fransman Jimmy Casper de koers, twee jaar later deed hij dat trouwens nog eens, waarmee er steeds vaker andere nationaliteiten op de erelijst kwamen. In 2005 won Sergey Lagutin Koolskamp Koers, de Oezbeek kennen we onder meer van zijn ritwinst in de Vuelta en wereldtitel bij de beloften in 2003.

Lagutin is een mooie naam, maar de echte internationale toppers kwamen nog een aantal jaar later. André Greipel won namelijk in 2008. Drie jaar later won zijn landgenoot Marcel Kittel. Sindsdien juichten er telkens snelle toppers in Koolskamp. Zo zien we bijvoorbeeld Arnaud Démare, Fernando Gaviria, Dylan Groenewegen, Jasper Philipsen en Fabio Jakobsen op de erelijst staan.

In 2024 staat het Kampioenschap van Vlaanderen op de planning op vrijdag 20 september 2024.