Jos Lammertink is vandaag aan de gevolgen van een slopende spierziekte overleden. De Nederlands kampioen bij de profs op de weg van 1986 werd slechts 66 jaar oud. Begin deze maand verscheen nog zijn biografie ‘De Reus van Wierden’ geschreven door Gijs Eijsink. Diverse oud-profs waarmee Lammertink heeft gekoerst, waaronder Hennie Kuiper, Theo de Rooij en Henk Lubberding, kwamen hem bij de presentatie van dit boek opzoeken.

Lammertink was bij de jeugdcategorieën een van de beste renners van het land. Hij werd bij de amateurs maar later dus ook bij de profs Nederlands kampioen op de weg. „Jos is Nederlands kampioen geweest op de weg, op de baan en in het veld. Er zijn maar weinig renners bij wie zoveel kampioenstruien in de kast hangen als bij hem”, roemt Eijsink de prestaties van de coureur.

Bij de profs won Lammertink ritten in de Vuelta a España en o.a. de Ronde van de Middellandse Zee, Ruta del Sol en Ronde van Valencia. In het klassieke werk schreef de Twent in 1984 Kuurne-Brussel-Kuurne op zijn naam, terwijl hij drie jaar later de Elfstedenronde won.

Foto: Cor Vos

In zijn biografie werd duidelijk dat hij als jonge renner vanaf de junioren seksueel misbruikt werd door zijn coach. Om die reden stond hij nooit lachend op het podium. Dat gunde hij zijn coach niet, zo vertelde hij later. Omdat zijn coach altijd in de buurt was, kon hij niet genieten van zijn successen. Daarom werd hij in het peloton ook soms gezien als een stoïcijnse Tukker, een beetje nors en stuurs.

“Het was een groot trauma dat inmiddels een halve eeuw oud is. Het was al die jaren een heel zwaar blok aan het been. Het was een hel om te zwijgen over wat er zich afgespeeld heeft, want ik schaamde me zo verschrikkelijk diep”, zei Lammertink hier later zelf over.

Foto: Cor Vos

In zijn loopbaan kende hij ook veel fysieke tegenslagen. Zo moest hij in 1985 afrekenen met de ziekte van Pfeiffer, had hij ernstige schildklierproblemen en moest lang herstellen van een zware valpartij in de Tour de France. Toch vocht hij zich vrijwel altijd weer terug op niveau. Dat tekent zijn karakter. “Hij was groots, letterlijk en figuurlijk”, zo gaf de schrijver van zijn biografie, Eijsink, aan.

De 1,92 meter lange Lammertink kon bij de profs direct mee op basis van zijn talent en macht. Hij kwam uit voor o.a. de ploegen van HB Alarmsystemen, Elro Snacks, Panasonic en TVM.

Zijn voormalig ploeggenoot Theo de Rooij schreef: “Jos. Ruwe bolster, blanke pit. Speels, ondeugend, goedlachs, fijne ploegmaat, gek van snelheid op twee en vier wielen. Door zijn Vlaamse ploegmakkers de Planckaerts liefkozend ‘sterke Jos’ genoemd omdat hij op modderige klassieke voorjaarsdagen een onverwoestbaar betrouwbare ploegmaat was. Klassiek renner, man die op bepaalde dagen tot grote hoogten kon klimmen. Maar ook moest afrekenen met enorme persoonlijke en lichamelijke tegenslagen. Het blijft gissen wat deze hebben betekend voor zijn gezondheid.”

In 1990 beëindigde hij zijn loopbaan als beroepswielrenner. Niet veel later werd Lammertink getroffen door een vrij onbekende spierziekte, die steeds erger werd. De laatste tijd was hij aan een speciale stoel gekluisterd. “Alleen zijn hoofd functioneert nog”, zo werd er aangegeven.

Foto: Cor Vos

Over zijn progressieve spierziekte zei Lammertink onlangs: “Als mensen vragen hoe het met me gaat, antwoord ik altijd: goed. Omdat je anders telkens je hele verhaal moet doen. Maar het gaat helemaal niet goed. Als ik jeuk in mijn ogen heb en in mijn ogen wil wrijven, moet ik eerst rechtop op de bank worden gezet. Ik kan niet op eigen kracht rechtop gaan zitten. En het wordt iedere dag wat minder. Je kunt natuurlijk ook je kop laten hangen, maar dat was ik voorlopig nog niet van plan.”

Lammertink lag de laatste dagen in het ziekenhuis in Almelo. Uiteindelijk werden nierfalen, benauwdheid en hartproblemen hem fataal. Zondagmiddag is hij ingeslapen.