Kerckhoffs Raymond

• zondag 15 januari 2023 om 19:37

Niemand was verrast, maar het nieuws van zijn dood was voor veel van zijn vrienden uit de wielersport toch een enorme klap. Sinds deze zomer hoorde je weer geregeld dat het slecht ging met Lieuwe Westra. Er waren diverse oud-ploegmaten die hem probeerden te helpen. Zijn geregeld destructieve karakter kon je echter niet veranderen…

Bepaalde verleidingen, noem het verslavingen, in het leven kon Lieuwe Westra (40) niet loslaten. Dan had hij geen oog hoe mooi de wereld om hem heen was en zat hij vast in een gevecht met zichzelf. Een gevecht met ‘Ut Beest’, dat hij al op 40-jarige leeftijd verloor.

We kunnen het over rave party’s, xtc, drank, gokken, seks en andere verleidingen hebben. Ja, Lieuwe had wel eens een zwak karakter. Maar achter zijn soms zwakke momenten stond vooral een lief persoon. Een man die vaak te goed voor deze wereld was en zeker te goed gelovig. De wielersport bracht hem als midden twintiger weer op het rechte pad en paste ook in zijn karakter met extremiteiten. Lieuwe kon immers ongekend afzien.

De vriendenploeg van Vacansoleil met Lieuwe Westra, Thomas de Gendt, Johnny Hoogerland en Wout Poels. Foto: Raymond Kerckhoffs

In Parijs-Nice in 2012, Lieuwe was toen 29 jaar, reed hij zich met de ritwinst in de koninginnenrit van Parijs-Nice naar Mende tussen de internationale wereldtop. De Rit naar de Zon had hij die dag eigenlijk kunnen winnen, maar dat hij bergop zo hard reed en Bradley Wiggins kon lossen, verbaasde hem dusdanig dat hij ‘vergat’ om meer afstand op de Brit te nemen. Anders had hij zijn naam voor eeuwig kunnen bijschrijven op de lijst van winnaars van deze prestigieuze ronde.

Lieuwe gaat als wielrenner vooral de boeken in als tijdrijder. Peter Post zei altijd dat een goede tijdrijder een goede motor in zich heeft. Maar van sommige tijdrijders is ook wel bekend dat ze af en toe over hun eigen voeten struikelen. In die donkere tunnel van het gevecht tegen de stopwatch en jezelf het uiterste presteren, is mentaal een van zwaarste opdrachten in de wielersport. Lieuwe had geen angst voor die beproeving met zichzelf. Afzien op de fiets voelde voor hem niet als pijn lijden.

Lieuwe Westra en Bert-Jan Lindeman tijdens Amstel Curacao Race 2012. Foto: Raymond Kerckhoffs

Twee keer Nederlands kampioen tijdrijden. Elfde op die discipline tijdens de Olympische Spelen in Londen 2012 na een soap rond zijn veel te laat geleverde tijdritfiets. Maar via tijdritten ook naar de eindzeges in Driedaagse van de Panne en Ronde van Denemarken en naar diverse andere korte klasseringen in korte rondes.

Mijn persoonlijke herinneringen gaan vooral uit naar de wedstrijden die hij reed ver weg van bakermat Europa. Ik zie hem op Curaçao nog met buckets bier rond rennen om iedere bekende een Amstel Bright te geven. In Saitama, waar hij als side-kick van Vincenzo Nibali een criterium mocht rijden.

Lieuwe Westra bij de start van de Tour Down Under in zijn nieuwe Astana-kleding. Foto: Raymond Kerckhoffs

Vooral denk ik terug aan de Tour Down Under, zijn eerste wedstrijd in 2014 in de kleuren van Astana. Hij appte me of ik niet tijd had om een koffie te drinken in de bar van het Hilton in Adelaide. “Gelukkig”, zei hij toen ik daar arriveerde. “Kan ik even met iemand Nederlands praten. Ik zit hier alleen met Kazakken en Italianen in de ploeg. Daar spreekt vrijwel niemand Engels.”

Later vertelde hij ook over zijn piepkleine appartementje in Monaco, waar hij op een slaapbank sliep en minder ruimte had dan de gemiddelde student in Nederland. Hij leefde daar een vrij Spartaans leven, wat mentaal heel zwaar moet zijn geweest. “Ik moet nu een financiële buffer voor mijn hele leven opbouwen”, hield hij zich voor.

Net als bij de vriendenploeg van Vacansoleil groeide hij bij het Kazaachse Astana uit tot een geliefde ploegmaat. Lieuwe was altijd bereid om voor anderen te koersen. Toonde ook in dienst van zijn kopmannen zijn leeuwenhart en was bereid altijd zijn eigen kansen op te offeren voor de kopmannen. De Tour de France-zege van Vincenzo Nibali in 2014 was zijn grootste succes als meesterknecht.

Lieuwe Westra (l) en Koen de Kort voor de tempel Hikawa Jinja in Saitama. Foto: Raymond Kerckhoffs

En als anderen iets voor hem deden, was hij altijd dankbaar. Soms werden de mensen dicht om hem heen verrast met een spontane geste die totaal niet nodig was. Ja, hij kon ook met geld smijten. En de mensen om hem heen die om hulp vroegen, die ondersteunde hij ook zonder daar lang over na te denken. Soms bleek dat erg naïef te zijn…

Twee trieste gebeurtenissen hebben een grote impact op hem gehad. Lieuwe was ook betrokken bij de zware valpartij van Stig Broeckx in de Ronde van België in 2016. Hij zag van dichtbij hoe slecht de Belgische renner, een van zijn maten uit het peloton, erbij lag. Later noemde hij de val van Broeckx het begin van het einde van zijn loopbaan. Hij reed nooit meer een wedstrijd uit en belandde in diepe depressies.

In 2019 dook hij tot mijn grote verbazing weer op in The Collins Bar in het Hilton in Adelaide tijdens de Tour Down Under. “Mag ik je voorstellen aan mijn nieuwe vriendin”, zei een toen zichtbaar gelukkige Lieuwe over zijn aanstaande Australische vrouw.

Lars Boom en Lieuwe Westra bij presentatie Astana-ploeg in Dubai. Foto: Raymond Kerckhoffs

Met een B&B, waar hij fietsvakanties organiseerde, begon hij in Calpe aan een nieuw leven. Opnieuw werd hij daar geconfronteerd met de keerzijde van de wielersport. Als een van de eersten was hij in december 2021 bij Amy Pieters na haar vreselijke val. Hij fietste tweehonderd meter achter de KNWU-groep en opnieuw zag hij van dichtbij hoe er voor het leven van een jonge wielrenner werd gevreesd en gevochten.

Vanaf februari vorig jaar raakte Lieuwe andermaal het spoor bijster. Opnieuw zag hij daardoor zijn relatie stranden en raakte hij dieper en dieper in de put. Al waren er de laatste weken wel weer signalen dat het beter met hem ging en dat hij in Nederland weer bezig was om een leven op te bouwen. Helaas heeft hij zijn leven niet kunnen herpakken en werd een hartfalen hem fataal. Zoals zijn vader ook al op een te jonge leeftijd, vlak voor de Vuelta a España in 2009, door een hartstilstand werd geveld. Als eerbetoon aan zijn vader besloot Lieuwe toen enkele dagen later toch in Assen van start te gaan aan die Ronde van Spanje.

Veel te jong moeten we nu afscheid nemen van Lieuwe. Al kunnen we wel zeggen dat hij zeker voor twee heeft geleefd.