Opinie Ietwat ten oosten van het Lac d’Annecy ligt de 1299 meter hoge Col de Plan Bois. Een klim van de eerste categorie zoals er zoveel in de Haute-Savoie zijn te vinden. Enkele weken voor het Critérium du Dauphiné verkent Thibaut Pinot met enkele ploegmaten deze beklimming. Wanneer ze de afdaling in duiken, schrikken ze zich rot. Er zitten gaten in het weggetje zo groot als kraters. Levensgevaarlijk is hun conclusie. ‘Scandaleux’, roepen ze in koor.

In plaats van actie te ondernemen blijft het bij wat intern geschreeuw van de mannen van Groupama-FDJ. Geen melding op de sociale media. Geen waarschuwing naar andere ploegen. Geen verontrustende vragen aan de organisator. En ook tijdens de Dauphiné geen alarmbellen om anderen te waarschuwen. Je zou bijna gaan denken dat Pinot een voordeel denkt te halen aan zijn parcourskennis.

Het zijn later immers uitgerekend twee directe concurrenten van Pinot die de belangrijkste slachtoffers zijn van de valpartijen op de Plan Bois. Steven Kruijswijk is met een barstje in zijn schouder zelfs uitgeschakeld, terwijl Emanuel Buchmann met een rugblessure zijn ideale voorbereiding op La Grande Boucle ziet vervliegen.

Geitenpad
Na deze vierde rit in de Dauphiné zijn de renners ziedend dat zo’n ‘geitenpad’ is opgenomen in het parcours en dat niemand hen vooraf heeft verwittigd. Juist door de optelsom van ernstige valpartijen na de Corona-break (Fabio Jakobsen in de sprint van de eerste rit van Ronde van Polen en Remco Evenepoel in de afdaling van de Muro di Sormano in Il Lombardia) heerst er een complete verontwaardiging. Vrijwel alle gifpijlen zijn op de internationale wielerunie UCI gericht.

Veiligheid is echter zo’n algemeen en op de openbare weg moeilijk probleem, dat het veel te gemakkelijk is om alle schuld alleen maar in de schoenen van de UCI en organisatoren te schuiven. Dit is een probleem dat door alle stakeholders gezamenlijk moet worden opgepakt. Want ook achter de rol van ploegen en renners mag je vraagtekens plaatsen. Anno 2020 worden vrijwel alle ritten door de teams verkend en anders via VeloViewer en Google Maps bestudeerd. Hoe kan het dat niemand heeft aangeven dat de afdaling van de Plan Bois levensgevaarlijk is? Anders dendert het peloton daar toch nooit met snelheden tussen de zestig en zeventig kilometer per uur naar beneden.

In een sterk dubbelinterview met de teammanagers Richard Plugge en Patrick Lefevere (gemaakt door journalist Jan-Pieter de Vlieger in het Nieuwsblad) wordt duidelijk dat Jumbo-Visma, Deceuninck-QuickStep, Team Ineos en Team Sunweb het initiatief hebben genomen om de verantwoordelijkheid voor de veiligheid van de koersen weg te halen bij de UCI en die toe te vertrouwen aan externe specialisten, die hun strepen hebben verdiend in sporten als Moto GP en Formule 1, een professioneel safety-bedrijf. Stootkussen en netten op gevaarlijke plekken worden al geopperd.

Stakeholders
Gelukkig is er op de donderdag voor Le Grand Départ in Nice nog een meeting georganiseerd met de afgevaardigden van deze ploegen, UCI-voorzitter David Lappartient, ASO-baas Yann Le Moenner en de CPA (rennersvakbond)-afgevaardigde Gianni Bugno. Alle partijen delen daar de urgentie van het onderwerp en het lijkt erop dat alle stakeholders nu eindelijk de veiligheid gezamenlijk gaan oppakken.

Zoals in de afgelopen twee weken ook de renners die in en rondom Monaco elkaar weten te vinden omtrent de afdaling van de Col de Turini. Deze kamikaze-afzink duikt op in de tweede Tourrit op 85 kilometer van de finish en is volgens velen ook té gevaarlijk. Het bovenste deel is dan wel opnieuw geasfalteerd, maar in deze zeer bochtige rollercoaster is het grootste deel van het wegdek nog altijd slecht en ligt veel grind.

In tegenstelling tot de Col de Plan Bois weten de renners elkaar nu gelukkig wel te vinden. De CPA en ook de nieuw op te richten rennersbond onder leiding van Luuc Eisenga en Stef Clement zijn door diverse renners benaderd. Er is zelfs door CPA een verzoek naar ASO gestuurd om de afdaling uit het parcours te halen. De Tour-organisatie heeft beloofd om de situatie ter plekke te verbeteren.

Daar zullen de renners zeker na de openingsrit in deze Tour scherp op letten. De neutralisatie door de Jumbo-Visma renners in de gevaarlijke met olie besmeurde afdaling in de eerste rit van de Tour, is daar een goed signaal van. Het tekent dat het peloton voor haar welzijn opkomt en grenzen durft te stellen. Al was voor menigeen het stoppen van tijdklok voor de klassementsrenners op drie kilometer van de streep nog veel te ver.

Wouter Weylandt
Het is nu te hopen dat de eensgezindheid die de discussie rond de Turini heeft gebracht, wordt aangegrepen om door te zetten. Niet dat het na de recente voorvallen weer jarenlang doodstil blijft zoals in 2011 het geval was. Een dikke week na het dodelijk ongeluk met Wouter Weylandt was in de 14^e rit van de Giro d’Italia de steile, onverharde en levensgevaarlijke afdaling van de Monte Crostis opgenomen.

De organisatie hoopte met het spannen van netten en het neerleggen van matrassen voor meer veiligheid te zorgen zodat de renners niet meteen van de klif konden vallen. De UCI-jury accepteerde dit niet en schrapte terecht deze klim uit het parcours. Dit voorval heeft helaas niet geleid tot structurele veranderingen.

Appgroep
Misschien zou het een goed idee zijn wanneer alle ploegen één vertegenwoordiger (ploegleider) in een gezamenlijk appgroep zouden hebben, waar gevaarlijke passages worden gemeld die hun renners tegenkomen bij verkenningen. Je zou toch zeggen dat een appgroep voor de veiligheid aanmaken het meest eenvoudige is wat je kunt doen, maar toch is dit nog altijd niet het geval. Vanuit de input uit deze appgroep zou het professioneel bedrijf dat de parcoursen controleert moeten worden aangestuurd.

Het gesprek tussen alle stakeholders in Nice is wat dat betreft veelbelovend en lijkt revolutionair. Hopelijk kunnen we later de eensgezindheid rond de Turini als een nieuwe kantelpunt in de veiligheid van de wielersport betitelen. Zoals helaas de dodelijke valpartij van Andrei Kivilev in Parijs-Nice in 2003 ervoor heeft gezorgd dat de valhelm eindelijk werd verplicht.