Na de sprintetappe van donderdag beginnen de renners vrijdag aan het drieluik door de Pyreneeën. Het eerste deel daarvan mag men een opwarmertje noemen, met slechts één serieuze beklimming, maar dat is voldoende om direct te weten hoe goed de klassementsrenners nu werkelijk zijn. Wie doorstaan de eerste test? WielerFlits blikt vooruit.

De etappe begint relatief eenvoudig. De renners rijden in zuidwestelijke richting naar de hoge bergtoppen van de Pyreneeën en dat gebeurt op voornamelijk vlakke wegen. Pas na 117 kilometer volgt het eerste gecategoriseerde klimmetje, al mag die met een stijgingspercentage van 3,1 procent geen naam hebben.

Het makkelijke deel van de etappe komt tot een abrupt einde, als de renners na 137 kilometer de tussensprint van de dag bereiken. Een paar kilometer later beginnen de renners namelijk aan de legendarische Col d’Aspin. Deze twaalf kilometer lange beklimming, die aan gemiddeld 6,5 procent omhoog loopt, zit voor de 52e keer in het parcours van La Grande Boucle.

Ook vorig jaar moest het Tourpeloton over de Col d’Aspin. Toen kwam Daniel Martin als eerste boven, maar Rafał Majka won uiteindelijk de etappe. Martin eindigde op precies één minuut als tweede. Gerben Karstens is de enige Nederlander die ooit als eerste de top heeft bereikt. Dat deed hij in 1976, en ook toen ging de etappezege naar een ander: Michel Pollentier.

Dit jaar is de kans groot dat de eerste renner over de top wél juichend over de streep mag komen. Na de Col d’Aspin volgt namelijk nog maar zeven kilometer, waarvan het grootste deel in dalende lijn. Alleen in de laatste 1,2 kilometer gaat de weg nog iets omhoog. De eerste duizend meters kennen een stijging van 4,2 procent, maar daarna vlakt het wat af.

Favorieten
De geschiedenis leert dat de eerste serieuze bergetappe in de Tour de France vaak gaat naar een klassementsrenner. In de laatste drie jaar won zelfs steeds de latere Tourwinnaar. Vincenzo Nibali kwam in 2014 als eerst boven op La Planche des Belles Filles, terwijl Chris Froome zegevierde op Ax 3 Domaines (2013) en La Pierre-Saint-Martin (2015).

Vier jaar geleden eindigde de Tourwinnaar ‘slechts’ als derde in de eerste bergetappe. Sir Bradley Wiggins moest toezien hoe zijn ploegmaat Chris Froome naar de ritzege spurtte op La Planche des Belles Filles. Het moge duidelijk zijn: de beste klimmers komen op de eerste afspraak vaak direct bovendrijven.

Toch zijn ook vluchters allerminst kansloos op weg naar Lac de Payolle, zeker gezien de verschillen in het klassement. Ruim tachtig procent van het peloton heeft meer dan tien minuten achterstand. Zij zouden best een vrijgeleide kunnen krijgen, maar er lijkt te veel prestige op het spel te staan. Bovendien is een kopgroep in de vlakke openingsfase eenvoudig te controleren. De kans lijkt daarom klein dat vluchters de traditie van winnende klassementsrenners verbreken.

Dan rest nog de vraag hoe de winnaar gaat binnenkomen: solo of met een groepje? Door de afdaling is het namelijk mogelijk dat goede dalers nog kunnen terugkeren.  Veel gaat afhangen van het koersverloop op de beklimming en de voorsprong van de leider.

In de laatste jaren zagen we tijdens de eerste bergetappe dat de Sky-trein het peloton aan flarden reed op de slotbeklimming. Froome kwam vervolgens vaak met grote voorsprong binnen. In 2013 eindigde hij 51 tellen voor zijn naaste belager en twee jaar later was het verschil zelfs 59 seconden. Beide keren was de nummer twee een ploegmaat: Richie Porte.

Als Chris Froome opnieuw een dergelijke voorsprong kan uitbouwen, gaat niemand hem in de afdaling nog bijhalen.  De voortekenen zijn in ieder geval uitstekend voor de Keniaanse Brit. Froome heeft zijn goede lijn na het gewonnen Critérium du Dauphiné doorgezet en vertoont vooralsnog geen enkel teken van zwakte. Hij is dus de topfavoriet.

Zijn belangrijkste concurrent is waarschijnlijk Nairo Quintana, zeker nu Alberto Contador vanwege valpartijen in mindere doen is. De Colombiaan verloor vorig jaar tijdens de eerste bergetappe direct een minuut en is erop gebrand om deze keer een slecht begin te voorkomen.

Dat hoef je Richie Porte niet te leren, gezien zijn uitstekende geschiedenis als het gaat om eerste bergetappes. Dat zagen we ook in het Critérium du Dauphiné, waar hij Froome als enige kon volgen. Lukt hem dat in de Tour de France ook? Het is met oog op etappewinst in ieder geval een voordeel dat Porte vanwege een lekke band ruim anderhalve minuut achter zijn belangrijkste concurrenten staat. Hij zou daarom de ruimte kunnen krijgen om aan te vallen, en wie weet geven zijn ex-ploegmaten hem wel een cadeautje.

Daniel Martin is eveneens een belangrijke kandidaat op de etappezege. De Ier is twee kilo lichter dan vorig jaar rond deze tijd en dat is ook terug te zien in zijn resultaten. Martin eindigde in de laatste drie bergetappes van de Dauphiné achtereenvolgens als vierde, derde en tweede. Op de beklimming van Méribel bleef hij Froome zelfs voor dankzij zijn goede eindschot. Die kwaliteit maakt hem ook vrijdag een erg gevaarlijke man. Hij is namelijk lastig te kloppen als een groepje naar de aankomst rijdt.

In dat scenario behoort ook Joaquim Rodríguez tot de belangrijkste kanshebbers. De 37-jarige Spanjaard toonde woensdag aan dat men hem nog niet mag afschrijven. Hij spurtte daar op de omhooglopende finishstraat weg bij de favorieten.

Ook Alejandro Valverde kan ver geraken in een sprint, maar dan moet de voorste groep wel groot genoeg zijn. Het lijkt namelijk niet waarschijnlijk dat hij de besten bergop kan volgen na een zware Giro d’Italia. Maar als de renners definitief koersen en er daardoor tien tot vijftien renners vooraan overblijven, zijn weinig renners sneller. Hetzelfde geldt in mindere mate voor Adam Yates en Bauke Mollema. Julian Alaphilippe is eveneens erg rap, maar het is de vraag hoe hij over de beklimming gaat raken. In de etappe van woensdag leek hij bergop veel moeite te hebben.

Voor overige kanshebbers op de etappezege is het uitkijken naar de bekende klassementsnamen. Fabio Aru heeft daarvan waarschijnlijk het grootste palmares, maar ook Romain Bardet en Thibaut Pinot willen zich in eigen land graag tonen. Hetzelfde geldt voor Pierre Rolland en Warren Barguil, en wie weet kan Tejay van Garderen in de schaduw van Porte verrassen. De vrijdagetappe gaat veel duidelijkheid geven over de vorm van deze renners.

Favorieten volgens WielerFlits
**** Chris Froome
*** Nairo Quintana en Richie Porte
** Romain Bardet, Fabio Aru en Daniel Martin
* Joaquim Rodríguez, Alejandro Valverde, Bauke Mollema en Adam Yates

Weer en TV
Het wordt vrijdag een warme en droge dag in de Tour de France met temperaturen rond de dertig graden. Vanaf 14:10 kun je de wedstrijd bekijken via de NOS, Sporza en Eurosport.