Materiaalzone 
Fietstoerisme 
Tour-rit waarin de internationalisering van wielersport zegeviert
Opinie Een Eritreeër als ritwinnaar en een Ecuadoriaan als nieuwe gele truidrager. In Turijn zegevierde de internationalisering van de wielersport. De Tour de France is het podium waar wielersterren worden geboren, maar in de eerste drie dagen van deze 111e editie van de Ronde van Frankrijk worden wielerdromen ook werkelijkheid.
‘Bini’, het is de roepnaam van Biniam Girmay. Een van de meest vrolijke renners van het peloton. Het was al op zijn 21ste toen hij aan de vooravond van Parijs-Nice in een interview achteloos zijn ambities uitsprak.
Natuurlijk besefte Biniam Girmay dat hij, met zijn afkomst, een ietwat aparte renner in het peloton was. Maar dat elk resultaat vanwege zijn Afrikaanse achtergrond als een verrassing moest bestempeld worden? Daar deed hij niet aan mee. Het was niet omdat hij uit een niet-Europees wielerland komt dat hij allang blij was dat hij hier kon deelnemen. “Ik koers om te winnen”, zei hij kordaat.
foto: Cor Vos
Voor Girmay, die de laatste jaren succesvol door de Noord-Hollander Aike Visbeek (performance manager bij Intermarché-Wanty) wordt begeleid, is het extra bijzonder dat hij deze Tourrit op Italiaanse bodem weet te winnen. Eritrea is een land in het Oosten van Afrika. Het was van 1895 tot en met 1941 een Italiaanse kolonie. Dit heeft grote invloed op de ontwikkeling van het land gehad. In 1939 hadden liefst 53.000 van de 98.000 inwoners van de hoofdstad Asmara de Italiaanse nationaliteit. Om die reden is het wielrennen hier ook populair.
In een groot interview dat RIDE Magazine met Girmay voor de GP Québec had, vertelde hij hoe zijn vader als eenvoudige timmerman heel lang spaarde om hem een racefiets van 4000 euro te schenken. “Één zin is me altijd bijgebleven toen mijn vader me die fiets gaf: Live your dream. Leef je droom.” Dat heeft Girmay zeker gedaan.
Zege voor Afrika
Al benadrukte ‘Bini’ in het flashinterview aan de finish in Turijn dat het meer dan alleen zijn droom is: “Dit is een zege voor heel Afrika”. Natuurlijk hebben we al Afrikaanse successen beleefd met de Britse Keniaan Chris Froome en de Zuid-Afrikanen Robert Hunter en Daryl Impey. In 2015 droeg de Eritreeër Daniel Teklehaimanot al enkele dagen de bolletjestrui. Het was tot nu toe echter nog nooit een zwarte Afrikaan gelukt om een rit in de Tour de France te winnen.
Juist nu het wielrennen in Afrika steeds populairder wordt, is dit succes een enorme impuls. In 2005 waren er slechts zestien nationale federaties in Afrika aangesloten bij de UCI. Dat zijn er tegenwoordig liefst 54. De UCI heeft om die reden het WK op de weg in 2025 aan Rwanda toegekend om de sport in het hele contingent een extra boost te geven.
Richard Carapaz. Foto: Cor Vos
Zoals de gele trui van Richard Carapaz als het eerste grote succes voor Ecuador in de Ronde van Frankrijk ook het wielrennen in Zuid-Amerika een impuls kan geven. Carapaz heeft al de Giro d’Italia (2019) en de olympische titel (2021) gewonnen en eindigde in 2021 met een derde plek achter Tadej Pogacar en Jonas Vingegaard op het podium van de Tour. De gele trui om de schouders van een Ecuadoriaan wordt in het thuisland groots gevierd.
Een sportief succes dat het land aan de Zuidelijke Stille Oceaan weer moet verbinden. Begin dit jaar moest de president van Ecuador, Daniel Noboa, nog de noodtoestand afkondigen, nadat een beruchte drugscrimineel (lees leider van een kartel) uit de gevangenis was ontsnapt wat tot een spiraal van geweld leidde. De wielersport was er net als in buurland Colombia al populair, maar dit zal een extra stimulans geven.
Voor de wielersport is het juist uiterst belangrijk dat er ook markten buiten Europa worden aangeboord om daarmee nieuwe doelgroepen aan te spreken.
Onder aanvoering van de toenmalige UCI-voorzitter Hein Verbruggen en later zijn opvolger Pat McQuaid is de wielersport in de afgelopen twintig jaar minder een West-Europees feestje geworden en heeft het een meer internationaal karakter gekregen.
Mondiale sport
De UCI werkt de laatste decennia hard om er een mondiale sport van te maken. Op WorldTour niveau kwamen wedstrijden in Australië, Canada, China, UAE en Verenigde Staten. Naast het hoofdkantoor van de UCI in Aigle werd het Centre Mondial du cyclisme opgericht om renners uit andere continenten te ondersteunen. Juist hierdoor zijn er mondjesmaat meer sponsors cq. multinationals in de sport gekomen die ook een mondiale uitstraling willen hebben.
De successen van Girmay en Carapaz zijn nu ook uiterst belangrijk voor de Netflix-serie Tour de France Unchained die voor het derde opeenvolgende jaar wordt opgenomen. Juist met de heldendaden van Afrikaanse en Amerikaanse renners hoopt Netflix ook buiten Europa de kijkcijfers op te vijzelen en zo een breder publiek aan zich te kunnen binden.
Voor de Tour de France biedt dit kansen om nieuwe markten voor hun tv-rechten te vinden. De Tour heet in het wielrennen dé kapitalistische partij te zijn, maar we praten mondiaal gezien over relatieve bedragen.
David Lappartient. Foto: Cor Vos
Professor Wim Lagae, hoogleraar economie op de faculteit Economie & Bedrijfswetenschappen op de KU Leuven, zei hierover in het voorjaarsnummer van RIDE Magazine: “De tv-rechten van de Tour de France bedragen circa 100 miljoen euro. Dat is vergelijkbaar met de waarde van de Belgische voetbalcompetitie, de Jupiler Pro League die 104 miljoen euro bedraagt. Dat wordt een Mickey Mouse-competitie genoemd, de tiende voetbalcompetitie in Europa. Terwijl de Tour met grote afstand het belangrijkste wielerevenement is.”
Het geeft aan dat het wielrennen in vergelijking met andere mondiale sporten nog steeds relatief klein is. “In de belangrijkste wereldmarkten met een enorme bevolking hebben wij slechts een klein aandeel”, bevestigde UCI-voorzitter in een interview met WielerFlits. “In landen als India, China, Indonesië en de Verenigde Staten is wielrennen een kleine sport. Wij zijn overtuigd dat we moeten blijven investeren om onze sport wereldwijd populairder te maken. Als we op dat gebied stappen kunnen zetten, dan zal dat niet alleen de sportieve strijd maar ook de economie van onze sport ten goede komen.”
Voor het veroveren van een groter publiek en een grotere economische markt zijn Biniam Girmay en Richard Carapaz voor de wielersport gedroomde winnaars…
Om te reageren moet je ingelogd zijn.