Aanstaande zondag zijn in de wielerwereld alle ogen gericht op de enige klassieker die Nederland rijk is. De Amstel Gold Race is de eerste heuvelklassieker in de WorldTour en het begin van een drieluik, dat verder bestaat uit de Waalse Pijl en Luik-Bastenaken-Luik. De wereldtop bedwingt het Limburgse heuvellandschap om een opvolger te zoeken voor Michał Kwiatkowski, die vorig jaar in de regenboogtrui het glas mocht heffen. Wat kunnen we dit jaar verwachten? WielerFlits werpt een blik vooruit.

Historie
Oud-ploegleider Herman Krott vond in 1966 dat er een Nederlandse klassieker moest komen die kon opboksen tegen Milaan-San Remo en de Ronde van Vlaanderen. Hij had Amsterdam en Maastricht in gedachten als start- en finishplaats. Omdat de wedstrijd te lang zou worden, werd er uiteindelijk voor Breda gekozen als startplaats van de eerste editie. Met Jean Stablinski als winnaar kreeg Krott direct een mooie eerste naam op de erelijst. De Fransman won naast de Gold Race ook de Ronde van Spanje (1958), Parijs-Brussel (1963), de wereldtitel op de weg (1962) en in totaal tien ritten in de drie grote rondes.

De eerste 25 jaar lag de aankomst van de wedstrijd in Meersen (uitgezonderd 1968, toen de finish in Elsloo lag), daarna was Maastricht de aankomstplaats. De finishlijn werd in 2003 verlegd naar de Cauberg in Valkenburg om meer spanning te creëren. In 2013 werd de aankomststreep opnieuw verplaatst, nu twee kilometer ná de top van de Cauberg in Berg en Terblijt. Daar lag in 2012 ook de finish van het wereldkampioenschap.

Nederlanders hebben het na de oprichting van de wedstrijd altijd bovengemiddeld gedaan in de enige topklassieker op eigen bodem, al is het inmiddels al van 2001 geleden dat er een landgenoot won. Destijds versloeg Erik Dekker zijn medevluchter Lance Armstrong in een sprint met twee. Met zeventien zeges is Nederland nog wel de lijstaanvoerder, mede door Jan Raas. De Zeeuw wist tussen 1977 en 1982 vijf keer te winnen en is daarmee recordhouder. Enkel in 1981 was Raas niet de sterkste, toen ging Bernard Hinault terug naar huis met een Amstel op zak.

Vorig jaar ging de zege zoals gezegd naar Michał Kwiatkowski. De Poolse wereldkampioen kwam verrassend als winnaar uit de bus na een sprint met een uitgedunde groep. Philippe Gilbert probeerde op ‘zijn’ Cauberg een gat te slaan, maar Michael Matthews bleef in zijn wiel. Van synergie was geen sprake, waardoor een twintigtal ging spurten. Kwiatkowski klopte Alejandro Valverde en Matthews. Beste Nederlander was Maurits Lammertink op de 21^e stek.

Laatste tien winnaars
2006: Fränk Schleck
2007: Stefan Schumacher
2008: Damiano Cunego
2009: Sergej Ivanov
2010: Philippe Gilbert
2011:  Philippe Gilbert
2012:  Enrico Gasparotto
2013:  Roman Kreuziger
2014:  Philippe Gilbert
2015: Michał Kwiatkowski

Parcours
De aanpassing van de finish naar Berg en Terblijt heeft de koers nog geen windeieren gelegd. Roman Kreuziger soleerde naar de overwinning op de eerste aankomst aldaar, Gilbert was in 2014 sterk genoeg op de Cauberg om zijn derde AGR-zege binnen te hengelen en vorig jaar dus de sprint met een elitegroep. Dat is wat de organisatie hoopte, diversiteit en meer spanning. Enkel de Cauberg (800 meter aan 12% stijgingspercentage) opvlammen is niet meer de tactiek.

De start wordt om 10.15 uur op het Maastrichtse Marktplein gegeven. De organisatie heeft liefst 248,7 kilometer uitgetekend door het Limburgse land. De renners moeten 34 beklimmingen (meer dan 4000 hoogtemeters) overwinnen, waarvan vier keer de Cauberg. In de laatste honderd kilometer van de koers liggen dertien beklimmingen, waarvan de rappe opvolging en het draaien en keren voor de nodige stress zal zorgen.

Beklimmingen Amste Gold Race, laatste 100 kilometer
Na 162,5 km – Cauberg (800m aan 6,5%)
Na 164,5 km – Geulhemmerberg (970m aan 4,6%)
Na 177,2 km – Bemelerberg (900m aan 4,5%)
Na 192,5 km – Loorberg (1500m aan 5,3%)
Na 202,0 km – Gulpenerberg (600m aan 5,7%)
Na 207,4 km – Kruisberg (600m aan 8,8%)
Na 209,3 km – Eyserbosweg (900m aan 9,3%)
Na 213,1 km – Fromberg (1600m aan 3,6%)
Na 217,6 km – Keutenberg (1200m aan 5,9%)
Na 227,6 km – Cauberg (800m aan 6,5%)
Na 232,2 km – Geulhemmerberg (970m aan 4,6%)
Na 240,9 km – Bemelerberg (900m aan 4,5%)
Na 246,1 km – Cauberg (800m aan 6,5%)
Na 248,7 km – Finish in Berg en Terblijt

Favorieten
De organisatie verwelkomt maar liefst 25 ploegen. Naast de achttien WorldTour-teams met startverplichting, zijn er nog zeven andere formaties uitgenodigd. Roompot Oranje Peloton en de twee Belgische ploegen Wanty-Groupe Gobert en Topsport Vlaanderen-Baloise, waren al vroeg zeker. Later kwamen daar ook nog Direct Energie, CCC Sprandi Polkowice, Nippo-Vini Fantini en Bardiani-CSF bij.

Kijkend naar de kanshebbers werpen we eerst een terugblik op vorig jaar. Michał Kwiatkowski draagt inmiddels niet meer de regenboogtrui, maar hij behoort nog zeker tot de kanshebbers. Een sterke seizoensstart zette hij door in een overwinning in E3 Harelbeke. Die lijn wist hij niet vast te houden richting de Ronde van Vlaanderen, al toonde hij zich wel sterk. Van zijn vier deelnames aan de Gold Race reed de Pool de eerste niet uit en eindigde hij in de andere edities als vierde, vijfde en eerste. Sky beschikt naast Kwiatkowski over de in vorm stekende klimmer Sergio Henao, thuisrijder Wout Poels en de rappe Ben Swift. Poels heeft een sterk voorjaar met succes in Valencia en Catalonië achter de rug, maar wist in zijn thuiskoers in vijf deelnames nog niet verder te komen dan een 82e plaats.

Met drie zeges op zijn palmares moet er met Philippe Gilbert rekening gehouden worden, al is het nog maar zeer de vraag in welke staat de Waal aan het vertrek komt. Een ruzie op een trainingsrit afgelopen zaterdag leverde hem een gebroken vinger op, waardoor hij onder het mes moest en de Brabantse Pijl al gemist heeft. Hij start wel en denkt de juiste vorm te hebben om een rol van betekenis te kunnen spelen. BMC heeft een sterke ploeg achter de hand. Samuel Sánchez, die zich sterk toonde in de Ronde van het Baskenland, moet het vooral hebben van zijn klimmersbenen. In de eerste bergrit aldaar liet hij zien nog steeds over een ferme versnelling te beschikken.

De nummer twee van 2015 is niet van de partij. Alejandro Valverde vindt een uitstapje naar Limburg niet passen in zijn voorbereiding voor de Giro d’Italia, al rijdt hij wel de Waalse Pijl en Luik-Bastenaken-Luik. Valverde prefereert de Vuelta a Castilla y Leon boven ‘de Amstel’. Movistar heeft meerdere renners in de rangen voor een ereplaats. Of de winnaar er tussen zit, is een groot vraagteken. Wat kunnen Daniel Moreno, de broers Ion en Gorka Izagirre of Juan José Lobato? Meer Spaanse inbreng mag verwacht worden uit het Katusha-kamp. Joaquim Rodriguez lijkt op het juiste moment te pieken richting de heuvelklassiekers. Via Catalonië en het Baskenland komt hij langzaam in topvorm. Hij weet al wat het is om op het podium te staan. In 2011 moest hij enkel Gilbert voor zich dulden. De vraag is of Purito zich al durft te mengen in de strijd, met oog op de Waalse Pijl en Luik-Bastenaken-Luik. De aankomende koersen lijken hem meer op het lijf geschreven, maar de kans zal hij niet laten liggen, mocht deze zich aandienen.

Michael Matthews werd vorig jaar derde en is dit jaar wél van de partij. Zijn zegeteller staat al op drie overwinningen in 2016. De Australiër kan zijn wagon aanhaken op de Cauberg en net als vorig jaar gokken op zijn sprint. In de Brabantse Pijl eindigde hij als vijfde. Simon Gerrans weet met drie derde plaatsen ook hoe het is om de Amstel Gold Race te rijden, waardoor de Australische ploeg op meerdere paarden kan wedden. Simon Clarke (vorig jaar nog Orica-GreenEDGE), rijdt dit jaar bij Cannondale aan de zijde van kopman Tom-Jelte Slagter.

De winnaar van 2013 zal het startblad ook tekenen. Roman Kreuziger zal hopen op eenzelfde scenario als destijds, toen hij solo Berg en Terblijt bereikte. Dat zal zijn zonder zijn Tinkoff-ploeggenoot Peter Sagan zijn. De wereldkampioen had de Gold Race niet op zijn programma staan en dus zal men dit jaar geen regenboogtrui op het hoogste schavot krijgen. Bij Giant-Alpecin staat Limburger Tom Dumoulin aan de start. Hij krijgt onder meer Warren Barguil, die zich nog toonde in het Baskenland, en Simon Geschke met zich mee. Hier zal de door blessures geplaagde formatie meer kans hebben op een ereplaats dan in de kasseienwedstrijden. Het mikt op een plek bij de beste tien.

Bij Trek-Segafredo is een Nederlander de kopman. Bauke Mollema zal de vooruitgeschoven pion zijn namens de Amerikaanse ploeg. Fabio Felline moet ook zeker niet uit het oog verloren worden, helemaal omdat hij rap kan aankomen. Ook bij Astana vinden we landgenoten terug in de selectie, maar van Lars Boom (hoewel vijfde op het WK van 2012) en Lieuwe Westra hoeft in de Limburgse heuvels niet veel verwacht te worden. Fabio Aru hoopt zijn vorm terug te vinden na een uitval in het Baskenland. Luis León Sánchez is wel een naam om in de gaten te houden.

Lampre-Merida rekent op Rui Costa en Diego Ulissi en Dimension Data op Edvald Boasson Hagen, terwijl AG2R La Mondiale Jan Bakelants en Alexis Vuillermoz heeft opgenomen in de selectie. Etixx-Quick-Step wil – na de teleurstellende kasseienperiode – de meubelen redden in de heuvels en dat moet gedaan worden door Julian Alaphilippe, Bob Jungels en Petr Vakoč. De Tsjech en de Fransman toonden in de Brabantse Pijl al gevaarlijke klanten te zijn. Daniel Martin houdt zich nog even afzijdig. Lotto Soudal, de andere Belgische formatie, mikt op Tim Wellens, Amstel Gold Race-pieker Jelle Vanendert en Tony Gallopin. Laatstgenoemde mocht als nummer drie met Vakoč mee het podium op afgelopen woensdag. Vorig jaar eindigde de Fransman in Limburg op een zesde plaats.

LottoNL-Jumbo wil zich als Nederlandse ploeg natuurlijk tonen in eigen land. Robert Gesink is als kopman aangewezen. De Varssevelder toonde vormverbetering in het Baskenland, maar raakte bevangen door de kou en daalde in de slotritten uit de top-10 van het klassement. Wilco Kelderman en Paul Martens zijn de andere speerpunten. Sep Vanmarcke debuteert in deze klassieker en hoopt zijn Vlaamse vorm door te trekken. Roompot Oranje Peloton wil vooral in de picture rijden en heeft zich afgelopen winter versterkt met enkele heuvelrenners. Pieter Weening en Maurits Lammertink zijn de namen waar op gelet moet worden.

Andere sterke renners die met een wildcard aan de start verschijnen, zijn de ervaren rotten Davide Rebellin (CCC Sprandi Polkowice), Damiano Cunego (Nippo-Vini Fantini), Enrico Gasparotto (tweede in Brabantse Pijl namens Wanty-Groupe Gobert) en Thomas Voeckler (Direct Energie). Ook jongere coureurs als de uiterst rappe Bryan Coquard, de best of the rest in de Brabantse Pijl, Floris De Tier (Topsport Vlaanderen-Baloise) en Sonny Colbrelli (Bardiani-CSF) durven zich ertussen te mengen.

Favorieten volgens WielerFlits
**** Michael Matthews
*** Michal Kwiatkowski, Joaquim Rodriguez
** Petr Vakoč, Rui Costa, Simon Gerrans
* Philippe Gilbert, Tony Gallopin, Enrico Gasparotto, Sergio Henao

Website organisatie
Deelnemerslijst (ProCyclingStats)

TV
De NOS zendt vanaf 13.35 uur de Amstel Gold Race live uit op NPO1. Sporza is vanaf 14.00 uur op de afspraak op de zender één. Om klokslag 15.00 uur kan je ook op het hoofdkanaal van Eurosport live kijken naar de ‘Gold Race’. Voor een extra voorbeschouwing kan u om 8.45 uur inschakelen bij de regionale zender L1. Zij zullen voor de start in Maastricht vooruitblikken op de koers.

Weer
Zondag is het in Maastricht en omstreken niet heel warm. De temperatuur tikt nipt de zeven graden Celsius aan. Door een stevige westerwind van windkracht vier is de gevoelstemperatuur iets boven het vriespunt. De kans op zon is tijdens de middaguren groter dan de kans op neerslag, aldus Buienradar.

[poll id=”217″]
WielerFlits Live #12, iedere dinsdagavond live vanaf 20:00 uur.