Special Voor de wielerliefhebbers is de mountainbike-discipline misschien niet de meest bekende. De laatste paar jaar is daar echter verandering in gekomen. Dat het alles te maken met de olympische droom van Mathieu van der Poel. Het 24-jarige multitalent van Corendon-Circus wil in 2020 goud winnen op de Cross Country in Tokio. WielerFlits presenteert je een voorbeschouwing op zijn Wereldbeker-seizoen van dit jaar. We spraken niet alleen met MvdP zelf, maar ook olympisch kampioen Bart Brentjens en bondscoach Gerben de Knegt komen aan bod.

Een must have voor alle wielerfans! Met de Black Friday deal van RIDE Magazine haal je het ideale cadeautje voor de feestdagen in huis. Voor slechts € 13,95 ontvang je de najaars- en de winter-editie in jouw brievenbus. Dat betekent meer dan 300 pagina’s aan schitterende wielerverhalen. Wacht niet te lang, want OP=OP. Bestel nu jouw magazines en verzeker je van uren leesplezier.

Van der Poel reed afgelopen weken de Belgian Mountainbike Challenge – een meerdaagse mountainbike-wedstrijd van het type Marathon – en Puyvelde Koerse. De laatste is een wegwedstrijd, waar hij nota bene uit koers werd genomen. Hij reed er in het peloton, maar die hadden een te grote achterstand op de koplopers van de kermiskoers. “Ik wilde er wat snelheid in de benen krijgen”, vertelt Mathieu over Puyvelde Koerse. “Twee jaar geleden heb ik dat ook gedaan en dat pakte toen goed uit. De BeMC reed ik dan om terug het goede gevoel op de mountainbike-fiets te krijgen. Dat was nodig, wat daarvoor had ik er pas twee uur op gereden na de Amstel Gold Race. Oké, de BeMC was geen Wereldbeker of iets, maar de marathon-mannen die daar reden, zijn wel top in die discipline (Van der Poel won alle etappes, red.).”

Welke Wereldbekers gaat hij rijden?

De Wereldbeker-weekenden bestaan uit twee onderdelen. Het begint met een Shorttrack-wedstrijd, vaak op de vrijdag. In deze wedstrijdvorm staat alleen de top-40 van de UCI-wereldranglijst aan het vertrek. Dit type wedstrijd bestaat uit een kort en snel rondje van een kilometer tot anderhalve kilometer lang. In totaal razen de renners zo’n 25 minuten over het parcours. Voor de winnaar zijn hier tien punten te verdienen voor de wereldranglijst, maar nog belangrijker: de uitslag bepaalt de startvolgorde van de Cross Country op zondag.

Net als in de cross en op de weg, heb je ook in het mountainbiken verschillende soorten parcoursen. Natuurlijk, het is altijd klimmen geblazen. Maar toch zit er wel degelijk een verschil in. Brentjens en De Knegt vertellen dat er twee soorten profielen zijn: enerzijds een klimparcours, vaak met twee wat langere hellingen en anderzijds een technische omloop, met vaak een stuk of acht wat kortere klimmetjes. Toch zijn beide mannen het er roerend over eens: als Mathieu écht in vorm is, kan hij op beide type parcoursen goed uit de voeten.

Albstadt – 19 mei
MvdP begint zijn avontuur in het Duitse Albstadt. Dit is een typisch klimparcours, vertelt De Knegt: “Die omloop is eigenlijk een achtje met twee lange beklimmingen. Dat is wat ze noemen ‘modern mountainbiken’. We hebben het parcours ook verkend en ik moet zeggen dat het qua techniciteit gemakkelijker is dan de voorbije jaren. Daarin kun je heel moeilijk het verschil maken, waardoor de ronde heel fysiek is. Dat is in zijn voordeel. Maar je moet twee keer flink omhoog. De meeste jongens rijden ook alleen maar met vering in de voorvork, omdat je op dit parcours eigenlijk niets hebt aan achtervering. En het scheelt aan gewicht op de fiets bergop.”

Nové Město – 26 mei
Een week na de eerste Wereldbeker-manche, staat meteen de tweede op de kalender. In Tsjechië ligt in en rond Nové Město dan weer een heel technisch rondje. “Die past het beste bij Mathieu”, denkt de bondscoach. “Daar liggen meerdere korte hellingen in het parcours en dat is – denk ik – meer op zijn lijf geschreven.” Brentjens gaat daarin mee: “Hij is redelijk explosief. Vergelijk het met het wegwielrennen: de Amstel Gold Race ligt hem beter dan Luik-Bastenaken-Luik. In Albstadt kan hij het ook, want hij werd hier al eens tweede en derde. Maar Nové Město zou hem nóg beter moeten liggen, gezien zijn postuur.”

EK Mountainbike ( Brno) – 28 juli
Weliswaar geen Wereldbeker, maar ook het EK MTB staat aankomende zomer op het programma van de mountainbiker van Corendon-Circus. Waar Glasgow dit onderdeel vorig jaar organiseerde samen met de wegwedstrijden en het EK baanwielrennen, zijn de disciplines nu weer losgetrokken. Het Tsjechische Brno organiseert in de heuvels rondom de stad het EK van dit seizoen. Daar zijn drie wat langere beklimmingen en daarna nog een korte helling in het parcours opgenomen, gevolgd door een aantal steile afdalingen.

Val di Sole – 4 augustus
“Dat parcours is wat lastig te beschrijven”, zegt Brentjens. “Je hebt daar een lus die relatief vlak is, zonder al te veel hoogtemeters. Die andere lus is super technisch met veel draaien en keren, maar ook heel steil. Wat wel zo is, is dat de mountainbikers in deze periode van het jaar allemaal goed in vorm zijn, terwijl dat aan het begin van de Wereldbeker-cyclus minder het geval is. In het voorjaar heb je vaak dat er eentje bovenuit steekt, maar in het zomerseizoen is het niveau nog hoger en is de top breder.”

Lenzerheide – 11 augustus
“In het Zwitserse Lenzerheide ligt het parcours hem heel erg goed”, denkt Brentjens. “Vorig jaar was daar het WK en veroverde hij natuurlijk brons. Nogmaals: als Mathieu in een goede vorm is, dan kan hij zowel in Lenzerheide als in Val di Sole meedoen voor de overwinning.” Net als alle andere Wereldbekers, is ook het parcours conform de UCI-regels ongeveer vier kilometer lang. Het parcours in Lenzerheide kenmerkt zich door twee wat langere beklimmingen in de eerste anderhalve kilometer, om daarna een reeks van zeven korte hellingen en afdalingen over de rest van het parcours uit te smeren.

Of hij het WK Mountainbike in Canada er op 1 september aan vastplakt, is nog maar de vraag. Ook het WK op de weg in Yorkshire (29 september) speelt nog in zijn hoofd. Van der Poel maakt tijdens zijn rustperiode de balans op en beslist dan welke van die twee hij gaat rijden. “Ik zou dit jaar heel graag een keer een Wereldbeker willen winnen”, stelt de Nederlander over zijn voorlopige seizoen. “Dat is me nog niet gelukt. Voor Albstadt en Nové Město zal het nog niet zijn, maar ik hoop in het tweede deel van het seizoen een stap te zetten. Na mijn rustperiode zal ik specifiek op de mountainbike toewerken op de Wereldbekers in Val di Sole en Lenzerheide.”

Wat zijn de kwalificatie-eisen voor de Olympische Spelen?

Bondscoach Gerben de Knegt – foto: Cor Vos

De Knegt benadrukt dat het belangrijk is dat Mathieu zich snel officieel kwalificeert voor de Olympische Spelen in Tokio volgend jaar. “Dat mogen we niet vergeten. Hij moet – net als een ieder ander – wel voldoen aan onze selectiecriteria. Er zijn zes momenten waarop een mountainbiker zich kan kwalificeren. Twee daarvan liggen er vast. De eerste is het WK 2019 in Mont-Saint Anne (Canada), waar je top-12 moet rijden. De tweede is het EK van mei 2020 in Graz (Oostenrijk), waar een coureur bij de eerste tien moet eindigen.”

“Dan blijven er nog vier momenten over”, legt De Knegt uit. “Die kun je als renner zelf uitkiezen. Die geef je tot een week op voorhand aan mij door. Dat zijn voor dit seizoen alle Wereldbekers en het EK in Tsjechië. De selectie-eis voor die wedstrijden is dat een mountainbiker één keer bij de eerste zes eindigt, of twee keer bij de eerste twaalf. Dus als Mathieu zondag als zesde eindigt in Albstadt, dan heeft hij op papier al voldaan aan de selectie-eis. Hij heeft deze wereldbeker ook aangemerkt als selectie-moment.”

Het betekent wel dat als Van der Poel er niet in slaagt om bij de top-6 te eindigen, dat hij nog maar drie momenten overhoudt. “Je kunt dat niet achteraf wegstrepen. Het NOC*NSF wil wel duidelijk zien dat jij op een zelf uitgekozen moment een prestatie kan leveren. Dat is bij Mathieu echt niet im frage, zeg maar. Voor nu heeft hij eerst aangegeven dat hij in Albstadt voor de selectie-eis wil gaan. Mocht hij dat niet halen, dan bespreek ik na zondag met hem of hij de Wereldbeker in Nové Město wil laten meetellen of niet.”

Overzichtelijk ziet dat er zo uit:

• Top-12 op het WK Mountainbike 2019
  of
• Top-10 op het EK Mountainbike 2020
  of
• Top-6 in tenminste één Wereldbeker of op het EK Mountainbike 2019
  of
• Top-12 in tenminste twee Wereldbekers of in één Wereldbeker en op het EK 2019

Waarom rijdt Mathieu zo graag op de mountainbike?

Van der Poel op weg naar de Nederlandse titel in Apeldoorn – foto: Cor Vos

“De sport past heel goed bij hem”, denkt De Knegt. “Mathieu is een speelvogel in de breedste zin van het woord. Hij wil graag op heuveltjes een beetje springen en slippen. Wat dat betreft is het nog een kleine jongen. Een Cross Country-wedstrijd is ook maar anderhalf uur. Het is starten en vervolgens een heel hoge intensiteit. Veel show ook”, lacht De Knegt. “Dat vindt-ie mooi. Hij kan hier zijn ei kwijt. Op de weg ook, maar dat is de eerste drie á vier uur misschien wel saai. Hij heeft moeite om zich daar in te houden. Op ongepaste momenten gooit hij soms de koers open, maar dan is hij wel zó goed dat hij het ook nog tot een goed einde brengt. Hij wil gewoon graag koersmaken en dat kan in het mountainbiken.”

Bart Brentjens werd in 1996 in Atalanta olympisch kampioen op de Cross Country. Jarenlang was – en is-ie nog steeds – hij hét uithangbord voor het Nederlandse mountainbiken. Maar waarom is die tak van sport nu zo leuk? “Je moet het zelf maar eens ervaren”, hint hij. “Mountainbiken is heel uitdagend met een relaxte sfeer. Alleen het is wel ontzettend professioneel en het heeft een goed imago. En overal waar je rijdt, is de natuur prachtig. Hoe hoger je in de bergen komt, hoe mooier het is. En het is heel internationaal. Dat maakt het ook meteen lastig: je wint niet makkelijk wedstrijden. En dat spreekt Mathieu ook aan, denk ik.”

Wie zijn Mathieu’s voornaamste concurrenten?

Van der Poel zelf vindt dat hij niet de topfavoriet is tijdens de Wereldbekers komend seizoen. “Er zijn heel veel goede renners. En dat maakt het – net als de voorbije twee jaar – moeilijk”, denkt de 24-jarige Nederlands kampioen. “Maar dat is zeker een uitdaging voor mij. Alleen is er voor mij dus maar één écht belangrijke wedstrijd en dat is die op de Olympische Spelen in Tokio volgend jaar. Al wil dat ook weer niet zeggen dat de Wereldbekers voor mij geen waarde hebben. Maar het zal moeilijk zijn, zeker nu ik nu nog niet in topvorm ben. Maar we gaan er het beste van proberen te maken.” Wie zijn dan wel de namen om op te letten?

Nino Schurter (33)
“Ik heb niet het idee dat hij al in topvorm is”, steekt De Knegt van wal. “En Mathieu heeft weer een stap gemaakt de afgelopen winter. Iedereen zei wel dat Wout van Aert in de cross minder was, maar op de weg kon je dat niet zien. Ik denk dus dat Van Aert niet minder was, maar Mathieu nóg beter dan vorig jaar. Wat dat betreft ben ik heel benieuwd wat dat de komende maanden gaat brengen. Het is niet zo dat hij vorig jaar mijlenver achter Schurter stond. Maar wil hij hem écht voorgoed de baas kunnen zijn, dan zal Mathieu meer op zijn mountainbike moeten rijden. Uren maken en specifieke trainingen op die fiets doen.”

Volgens De Knegt weet Van der Poel dat. “Mathieu pikt het snel op. Maar je ziet dat Schurter hem op technisch gebied soms toch wel onder druk zet. Fysiek is de Zwitser net zo goed als Mathieu en soms zelfs iets beter. Maar de oplossing is dus voorhanden: meer trainen op de MTB-fiets. Alleen daar maakt Mathieu niet altijd tijd voor, terwijl hij diep vanbinnen weet dat het dan makkelijker gaat zijn om Schurter te verslaan.” Brentjens wil het onderlinge duel weleens zien: “Vorig jaar zette hij de wegrenners op het NK voor schut, in mijn ogen. Maar met de Amstel Gold Race van vorige maand, deed hij daar weer een schepje bovenop.”

“Schurter is inderdaad niet makkelijk te verslaan, nee”, lacht Brentjens. “Maar dat geldt voor Mathieu ook in het veldrijden. Hoe ze dan wel te verslaan zijn? Iets meer of iets beter doen dan de ander. Het zijn allebei supertalenten. Ze leven er allebei ontzettend voor en trainen allebei keihard om uit te groeien tot de beste in hun sport. Eerlijk gezegd weet ik niet hoe Schurter te verslaan is. Maar het is wel een feit dat hij zich veel meer op het mountainbiken richt dan Mathieu. Alleen was Van der Poel vorig jaar al erg goed; hij werd derde op het WK! Ik denk dat hij op korte termijn zijn eerste Wereldbeker wint. En dus Schurter verslaat.”

Gerhard Kerschbaumer (27)
De 27-jarige Italiaan van Torpada Ursus kwam vorig jaar ineens opstomen in de Cross Country en staat op dit moment achter Schurter als tweede op de UCI-wereldranglijst . Van der Poel – zelf de nummer negen op de UCI Ranking – houdt dit jaar serieus rekening met de nummer twee van het jongste WK “Misschien is de Italiaan wel de beste klimmer van heel het veld”, vindt De Knegt. “Hij en Schurter zijn op de klimparcoursen normaal gezien net iets sterker dan Mathieu.” Ook Brentjens is lyrisch over Kerschbaumer. “Vorig jaar won hij ook de Wereldbeker in Vallnord, Andorra. Echt een puur talent. Hij moet dit jaar bevestigen.”

Anton Cooper (24)
“Dat is ook een heel goede renner”, vertelt Brentjens. “Vorig jaar zette hij samen met die andere Nieuw-Zeelandse jongeling Sam Gaze (die op dit moment geblesseerd is, red.) de Wereldbeker van Stellenbosch (Zuid-Afrika, red.) helemaal op z’n kop. Ze legden daar Schurter het vuur aan de schenen en Gaze wist zelfs te winnen. Al heb je in Zwitserland nog een aantal talenten die je in de gaten moet houden. Dan moet je denken aan jongens als Lars Forster of Matthias Flückiger, die ook zo maar eens een Wereldbeker kunnen winnen.” Van der Poel stemt daarmee in: “Matthias krijgt in Albstadt meteen een parcours dat iets voor hem is.”

Henrique Avancini (30)
“Als mensen objectief naar het mountainbiken kijken, moeten ze ook eens opletten op Henrique Avancini”, vindt Brentjens. “Dat is tevens de wereldkampioen op het onderdeel Marathon (net als de Cross Country een discipline binnen de MTB-sport, red.). Avancini is echt een heel grote meneer in zijn thuisland Brazilië. Alleen bij RedBull TV (waar Brentjens onder andere voor werkt, red.) al trekt hij uit dat land meer dan een half miljoen kijkers. Dat is gewoon een held in Brazilië! En verder heb je nog oud-wereldkampioen Jaroslav Kulhavý, een 34-jarige ervaren rot uit Tsjechië. Die naam zullen de meeste mensen wel kennen.”

Maxime Marotte (32)
“Ook hem verwacht ik meteen in Albstadt”, voorspelt MvdP. “Maar zijn landgenoot Victor Koretzky kan dat ook. Al moet ik wel zeggen: in het mountainbiken is het zo dat als de mannen van de tweede rij een goede dag hebben, zit je soms weleens met vijf, zes of zeven jongens voor de podiumplekken aan het rijden bent. En daar hoor ik ook bij, denk ik.” De 32-jarige Marotte komt uit voor Cannondale en werd in 2017 de eerste Franse kampioen na veertien opeenvolgende zeges van legende Julien Absalon. De voorbije drie seizoenen werd Marotte steeds derde in het eindklassement van de Wereldbeker.

Waar kun je het zien?

Bart Brentjens tijdens de OS van 2008 in Peking – foto: Cor Vos

Alle Wereldbekers zijn live op internet te volgen via RedBull TV. Brentjens is er co-commentator bij de Engelstalige stream. “Het is een online zender die je gratis kunt kijken, ook via een app (onder andere op Apple TV, red.)”, legt hij uit. “Een actieve zender, gericht op jonge mensen. Wij zenden de Shorttrack van de vrouwen en de mannen live uit op de vrijdagen. Op de zondagen doen we hetzelfde, maar dan met de Cross Country-wedstrijden. De dames beginnen meestal rond 11.00 uur en de uitzendingen van de heren starten meestal rond 14.00 uur. Daarnaast hangt er ook nog een heel spel achter, waaraan je kunt meedoen door jouw voorspellingen door te geven. Daar kun je prijzen mee winnen!”

Naast een Engelse stream, voorziet RedBull TV ook een Duitse, Franse en Portugese stream. Dit jaar neemt Ziggo Sport de uitzendingen van RedBull TV over, waardoor de Wereldbekers ook op de Nederlandse televisie te zien zijn. Sporza heeft hetzelfde gedaan voor België.

Hoe groot is de kans op olympisch goud?

Waar Van der Poel openlijk twijfelt over het al dan niet rijden van het WK Mountainbike in Canada of het WK op de weg in Yorkshire, wil hij wel naar het test-event van de olympische Cross Country-wedstrijd in Tokio. Die staat gepland op 6 oktober, precies een week na het WK op de weg. Geen probleem, vindt Gerben de Knegt – die naast zijn bondscoach op de mountainbike, ook de bondscoach in de cross is. “Alle drie rijden betekent dat hij het héél druk krijgt van eind augustus tot begin oktober, maar ik denk dat het kan. En ook denk ik dat hij bij beide WK’s in goede vorm kan zijn. Het test-event is niet puur om te presteren, meer een week vakantie.”

“Maar dat hangt af van wat hij dit seizoen laat zien. Toont hij in de eerste Wereldbekers al aan dat hij super is en dat hij een potentiële wereldkampioen op de mountainbike is… Ja, dan gaat-ie het lastig krijgen. Dat test-event is het probleem niet, daar gaan we naartoe om de setting te verkennen. Alleen gaat dat mogelijk wel ten koste aan een aantal wedstrijden in het veldrijden. De vraag is of hij dat wil opofferen. Mathieu wil graag naar Tokio en ik wil graag dat hij meegaat. Het is goed om het parcours te zien en het olympisch dorp waar we verblijven. Dat kost hem alleen wel een week. Het is lastig als je Mathieu van der Poel heet.”

Het heet het eerste doel op de lange termijn van Mathieu van der Poel: olympisch goud op de mountainbike. In 2016 besloot hij zich halsoverkop proberen te plaatsen voor de Spelen in Rio de Janeiro, maar dat lukte hem niet. Voor Tokio zou plaatsing geen probleem moeten zijn. “Hij wil er winnen”, weet ook De Knegt. “Ik denk dat het mogelijk is. Mathieu is een geboren winnaar, hij haat het om te verliezen. Daardoor kan hij iets in zichzelf naar boven halen, wat wij niet kunnen. Maar vooral het spelletje rondom het rijden voor winst, dingen doen die niemand verwacht. Dat vindt hij leuk. De vreugde van het fietsen spat ervan af. Dat zie ik graag. Bij sommige wegwielrenners mis ik dat weleens.”

foto: Cor Vos

In Tokio hoopt MvdP de troon op te volgen van Brentjens, de laatste Nederlandse mountainbiker die goud won op de Olympische Spelen. “Ik hoop het ook”, zegt de laatste. “Maar dan moet hij misschien wel iets meer de focus op het mountainbiken leggen. Dat begint dit jaar al. Hij moet bij de les blijven en meegaan met de ontwikkelingen in de sport. Dat doe je door grote wedstrijden te blijven rijden en iets vaker aanwezig te zijn. En ik zou gaan doseren. Niet dat je al je kruit al hebt verschoten met én een zwaar cross-seizoen én een zwaar voorjaar op de weg én dan nog zo veel mountainbike-wedstrijden. Alleen het lijkt erop dat Mathieu dat altijd nog goed aankan en dat hij zich er goed bij voelt. Maar het staat buiten kijf dat hij van uitzonderlijke klasse is, op dit moment. In alle wielerdisciplines.”

Brentjens’ tip was niet nodig geweest. “Volgend jaar doe ik net als nu het voorjaar (tot en met Parijs-Roubaix, red.) op de weg”, kijkt Van der Poel vast vooruit. “Dan heb ik nog tijd genoeg om naar de Olympische Spelen toe te werken. Daar zitten een paar maanden tussen. Een voorjaar op de weg en de Spelen zijn te combineren. Dit jaar rijd ik ook amper nog op de weg. Het zal heel beperkt zijn. Als het tien wegkoersen zijn, dan is het veel.”

Vorig jaar werd Van der Poel in drie disciplines Nederlands kampioen. Begin dit jaar werd hij al wereldkampioen veldrijden en de WK’s op de mountainbike en op de weg komen nog. “Ooit hoop ik dat te bewerkstelligen, maar niet in hetzelfde jaar”, krijgt hij de lachers nog eens op de hand. Eerst maar eens de Olympische Spelen. En daar is winnen belangrijker dan meedoen.

Lees ook:

• Van der Poel slaat twee Wereldbekers MTB over, twijfelt nog over WK op de weg
• Van der Poel zegeviert in Shorttrack-wedstrijd Albstadt