De Zuid-Amerikaanse wielersport zit duidelijk in de lift. We zagen het onlangs nog in Argentinië met de Vuelta a San Juan, maar dé bakermat ligt toch in Colombia – het land van Luis Herrera, Fabio Parra en Nairo Quintana. Vanaf dinsdag komt vrijwel de gehele Colombiaanse wielertop bij elkaar voor de Tour Colombia 2.1 (12-17 februari). WielerFlits blikt vooruit op deze schitterende koers!

Historie

België, Italië, Frankrijk, Nederland en met enige vertraging Spanje: dat zijn toch dé koerslanden bij uitstek. Maar welk land heeft nu de beschikking over Nairo Quintana, Rigoberto Urán, Esteban Chaves, Sergio Henao en Carlos Betancur? En Fernando Gaviria, Miguel Ángel Lopez, Egan Bernal, José Alvaro Hodeg en Iván Ramiro Sosa? En groeibriljantjes als Alejandro Osorio en Cristian Camilo Muñoz?

Dat land is Colombia, helaas geregeld in het nieuws door de rebellenbeweging FARC en de drugskartels. Maar ook bekend van het Andesgebergte, de muziek- en dansstijl Cumbia en gerechten als Ajiaco en Bandeja paisa. Het Zuid-Amerikaanse land – dat onder meer grenst aan Venezuela en Brazilië – ging eeuwenlang gebukt onder geweld. De Colombiaanse regering, revolutionaire en militaristische bewegingen, rebellen, volkslegers, de FARC: verschillende partijen stonden decennialang lijnrecht tegenover elkaar.

Colombia zit duidelijk in de lift – foto: Cor Vos

De cijfers zijn schokkend: in de afgelopen vijftig jaar zijn ongeveer 220.000 Colombianen door geweld om het leven gekomen. Het volk snakt dan ook naar vrede. Gelukkig voor Colombia lijkt die vrede er ook te komen. In 2016 werd een zeer belangrijke stap gezet: de Colombiaanse regering én de linkse rebellenbeweging FARC kwamen dat jaar tot een vredesakkoord. Hierdoor lijkt de (grootste) angel uit het conflict, en kan Colombia weer – voorzichtig – vooruit kijken.

In dat opzicht staat de ongekende bloei van het nationale wielrennen symbool voor de ontwikkeling van het land zelf. Colombia levert momenteel de ene na de andere topklimmer af. De roep om een nieuwe – meer internationale – rittenkoers werd dan ook steeds groter. Door het ontbreken van geld én staatssteun duurde het enkele jaren voordat die droom werkelijkheid werd.

Laatste winnaars
2018: Egan Bernal

Vorig jaar

In 2018 was het dan zover: wereldtoppers én thuisfavorieten als Nairo Quintana, Rigoberto Urán en Sergio Henao stonden aan de start van de allereerste editie van de Colombia Oro y Paz. Deze drie toppers deden ook een gooi naar de eindzege, maar moesten uiteindelijk hun meerdere erkennen in een andere landgenoot: Egan Bernal. De piepjonge klimmer greep de macht in de afsluitende bergetappe naar Torre de Chipre.

Egan Bernal won vorig jaar dankzij een ultieme machtsgreep – foto: Cor Vos

De 21-jarige renner reed in die bewuste rit al vroeg weg van de concurrentie. Bernals aanval bleek het begin van een tactisch meesterplan van zijn ploeg Team Sky. Hierdoor wist het toptalent almaar verder uit te lopen; het bleek genoeg voor de eindzege. Nairo Quintana kwam namelijk acht seconden te laat binnen, waardoor Bernal zijn eerste rittenkoers bij de profs wist te winnen.

Top-5 vorig jaar 
1. Egan Bernal ( Team Sky) in 20:49:03
2. Nairo Quintana ( Movistar) op 8s
3. Rigoberto Urán ( EF Education First-Drapac) op 11s
4. Sergio Henao ( Team Sky) op 12s
5. Daniel Felipe Martínez ( Ef Education First-Drapac) op 43s

Volledige eindstand

Wat de overwinning van Bernal laat zien? Dat het Colombiaanse wielrennen leeft als nooit tevoren! Net als het Zuid-Amerikaanse land zelf, al gaat het in horten en stoten. In januari gingen duizenden Colombianen nog de straat op in hoofdstad Bogotá, uit protest tegen geweld door de rebellenbeweging ELN. Maar één ding is zeker: de Colombiaan heeft weer reden om optimistisch te zijn.

Parcours

Vorig seizoen deed de organisatie nog de noordelijke departementen Valle del Cauca, Caldas, Risaralda en Quindío aan. Dit jaar heeft de rittenkoers gekozen voor een vijfdaags verblijf in het departement Antioquia, met een kort uitstapje naar Valle del Cauca.

Dit heeft invloed op het parcours. Zo komt miljoenenstad Medellín in beeld, en kent de ronde ditmaal zijn besluit op de flanken van de Alto de Palmas, in het verleden scherprechter in de Vuelta a Colombia én de Clasico RCN. Opvallend: dit jaar zit er voor het eerst een (ploegen)tijdrit in het parcours.

Dinsdag 12 februari – Etappe 1: Medellín-Medellín (14 km, TTT)

Wie de populaire Netflix-serie Narcos heeft gezien, denkt dat Medellín een broeiplaats is van coke, wapens en drugsbendes. Dat was vroeger zeker zo, maar tegenwoordig is de hoofdstad van Antioquia vooral een toeristische trekpleister. De criminaliteitscijfers zijn spectaculair gedaald, waardoor de schoonheid van Medellín zichtbaar wordt.

Dat de ronde er begint, is niet verrassend; Medellín is een echte koersstad. Zo werd er vorig jaar nog het nationaal kampioenschap georganiseerd. Daarnaast is het de geboorteplaats van oud-renner en wereldkampioen tijdrijden Santiago Botero, De Buffel uit Medellín. Is dit de reden waarom men begint met een ploegentijdrit?

Santiago Botero werd geboren in Medellín – foto: Cor Vos

Hoe het ook zij: voor de ploegen is het zaak om zo min mogelijk tijd te verliezen. Vanuit het hart van Medellín gaat het via de Avenida del Ferrocarril, Parque Sante Fe (belangrijkste dierentuin van de stad) én de universiteit San Buenaventura weer richting het centrum. De ploegentijdrit is – buiten een klimmetje van vierde categorie (0,4 km aan 3,3%) – biljartvlak.

Start: 17.30 uur (CET)
Finish: 19.30 uur (CET)

Woensdag 13 februari – Etappe 2: La Ceja-La Ceja (150,5 km)

Het komt niet vaak voor dat sprinters een kans maken op een hoogte van tweeduizend meter. Op dag twee koerst het peloton van en naar La Ceja, de geboorteplaats van… Fernando Gaviria! Niet toevallig ook dé topfavoriet voor vandaag, gezien de (sprint)concurrentie.

Na een korte aanloopfase werkt het peloton vijf lokale rondes af van 27 kilometer. De wegen ten oosten van Medellín gaan constant op en af, maar of dit genoeg is om een sprint te ontregelen? Op zeven kilometer van de finish verlaat men het lokale circuit, om vervolgens in een rotvaart te koersen richting de landbouwstad.

Start: 15.00 uur (CET)
Finish: 18.30 uur (CET)

Donderdag 14 februari – Etappe 3: Llanogrande-Llanogrande (167,6 km)

Op donderdag maken de sprinters een waterkansje, al wordt het ze ditmaal een stuk moeilijker gemaakt. Start en finish vinden plaats in Llanogrande, zo’n vijftien kilometer ten noorden van La Ceja, de aankomstplaats van gisteren.

Opnieuw bestaat de etappe uit enkele lokale rondes, ditmaal van maar liefst 42 kilometer. Het kritieke punt volgt na goed tien kilometer met de Alto El Nano (3,9 km aan 5,6%), niet lang daarna gevolgd door een tweede korte helling (1 km aan 4,9%). Op zes kilometer van de streep zit het klimmen erop: welke sprinters zitten er nog bij?

Start: 15.00 uur (CET)
Finish: 19.30 uur (CET)

Vrijdag 15 februari – Etappe 4: Medellín-Medellín (144 km)

Op dag vier is Medellín nogmaals het decor van strijd, want de organisatie heeft een etappe van 144 kilometer uitgetekend van en naar de in 1616 gestichte stad. Opnieuw kiezen de parcoursbouwers voor een opeenvolging van lokale rondes. En opnieuw wordt niet de rode loper uitgerold voor de sprinters.

Telkens als de renners het lokale circuit afwerken stuiten ze op een kort – 1,3 km aan 6,6% – maar pittig klimmetje. Na de laatste passage is het nog vijftien kilometer tot de finish. Maar opgelet: de laatste kilometers gaan ook nog lichtjes omhoog.

De renners starten én finishen bij het Atanasio Girardot Stadion, thuishaven van de twee grootste voetbalclubs van het land: Atlético Nacional en Independiente Medellín. Die eerste club was overigens jarenlang in handen van de roemruchte drugsbaron Pablo Escobar, die van Atlético – op dubieuze wijze – een topploeg wist te maken.

Start: 15.00 uur (CET)
Finish: 18.30 uur (CET)

Zaterdag 16 februari – Etappe 5: La Union-La Union (176,8 km)

In het weekend zal het kaf van het koren worden gescheiden. De voorlaatste etappe van de Tour Colombia 2.1 eindigt namelijk vlak na de Alto La Union, een klim van tweede categorie. Dit betekent dat de klimmers op de voorgrond zullen treden, zich alvast testend voor de allesbeslissende slotrit.

Vanuit startplaats La Unión – gelegen in het departement Valle del Cauca – gaat het via enkele lokale rondes telkens naar La Ceja, de finishplaats van etappe twee. Onderweg bedwingt het peloton de Alto El Nano (2,9 km aan 5,6%), tevens een oude bekende. Ditmaal beklimmen de renners hem echter van een andere kant.

De aandacht gaat echter uit naar de Alto La Union (7,5 km aan 5,2%), met zijn top op goed twee kilometer van de finish. Akkoord, het is niet de allerzwaarste beklimming. Maar zo vlak voor de streep moet er toch vuurwerk ontstaan, zeker wanneer het wegdek stijgt aan 10%.

Start: 15.00 uur (CET)
Finish: 19.30 uur (CET)

Zondag 17 februari – Etappe 6: El Retiro-Alto de Palmas (173,8 km)

Dé beslissing in deze Tour Colombia 2.1 zal vallen in de slotetappe door de provincie Antioquia. De finishstreep ligt namelijk op de top van de Alto de Palmas (15,8 km aan 6,6%), net buiten Medellín. Het startschot zal enkele uren eerder klinken in El Retiro, een stadje dertig kilometer ten zuiden van de hoofdstad.

Via Rionegro – de geboorteplaats van Sergio Henao – gaat het naar de eerste klim van de dag: de Alto de la Virgen (1,3 km aan 5,9%). Na een lange afdaling trekt het peloton door Niquia, Mentequeba én Pilsen, allemaal in aanloop naar de Alto de Palmas. De voet wordt bereikt op 15,8 kilometer van de finish.

De eerste kilometers zijn nog doenbaar, maar vanaf kilometerpaal acht begint het wegdek serieus te stijgen: gemiddeld 7%, maar met pieken tot 15%. De winnaar heeft op de top een schitterend uitzicht over Medellín, zeker wanneer de avond valt, dankzij de ontelbare lichtjes.

Start: 15.00 uur (CET)
Finish: 19.30 uur (CET)

Favorieten

Vorig seizoen stonden er al enkele wereldtoppers aan het vertrek, maar dit jaar oogt het deelnemersveld nog een stuk fraaier. Mede dankzij de aanwezigheid van zes WorldTour-ploegen én zeven ProContinentale formaties. Midden februari is het echter gissen naar de vorm van een aantal renners. Voor velen is de Tour Colombia 2.1 de eerste (echte) koers van 2019, terwijl anderen de Vuelta a San Juan al in de benen hebben.

Richard Carapaz werkte in 2018 voor Nairo Quintana: zien we opnieuw deze rolverdeling? – foto: Cor Vos

Wie? Nairo Quintana bijvoorbeeld. De Colombiaan eindigde er als achtste, maar reed voornamelijk in dienst van de latere eindwinnaar Winner Anacona. Tactisch gezien niet onverstandig, aangezien je ook knechten tevreden moet houden. Hij zal nu over de volledige loyaliteit van zijn landgenoot kunnen beschikken. Quintana – de nummer twee van vorig jaar – start met de nodige ambitie. Wat heet. “Ik ga voor de eindzege”, aldus de kopman van Movistar. “Ik wil die oranje leiderstrui dragen en mee naar huis nemen.”

Quintana kan rekenen op een ijzersterke ploeg, met San Juan-winnaar Anacona én Richard Carapaz, de nummer zes in Argentinië. De Ecuadoraan kan ook gewoon deze Tour Colombia 2.1 winnen, mocht Quintana op de een of andere manier ‘falen’. Bovendien rekent de Spaanse WorldTour-ploeg op Marc Soler, die zijn eerste koers van 2019 rijdt. Je moet als concurrent kortom van goede huize komen om dit Movistar-blok te slechten.

Egan Bernal is de titelverdediger – foto: Cor Vos

Een ploeg die in staat is om Movistar te overrompelen, is Team Sky. De Britse formatie heeft op papier zelfs de sterkste selectie, met Chris Froome, Egan Bernal en debutant Iván Ramiro Sosa. Bernal lijkt de aangewezen kopman, aangezien de piepjonge Colombiaan zijn titel verdedigt. De 22-jarige klimmer maakte nog geen verpletterende indruk op de nationale kampioenschappen, maar Bernal heeft de laatste maanden wel als een bezetene getraind. Werpt dit voor eigen volk zijn vruchten af?

Aan zijn ploeg zal het niet liggen, want wie kan nu rekenen op een luxeknecht als Froome? Dat de Brit deze week in dienst zal rijden, dat lijkt toch wel vast te staan. Waarom? Ten eerste kiest Froome de laatste jaren voor een rustige opbouw richting zijn grote doelen: de grote rondes. Ten tweede wil hij pas in de zomer echt schitteren; waarom nu al goed zijn? En tot slot omdat hij in de toekomst rekent op Bernal én Sosa, renners die je maar beter tevreden kunt houden.

Chris Froome begint zijn seizoen in Colombia – foto: Cor Vos

Hoe je dat het beste doet? Door in hun thuisland Colombia in dienst te rijden, voor de ogen van familie, vrienden en kennissen. Is het niet voor Bernal, dan wel voor de slechts 21-jarige Sosa. De kersverse aankoop liet vorig jaar al mooie dingen zien in deze ronde: de klimmer eindigde als zesde. “Het is zeker spannend, maar ik kijk er ook heel erg naar uit”, aldus Sosa over zijn debuut. Team Sky rekent overigens ook op een andere aankoop: Jhonatan Narváez. De Ecuadoraan werd vorig jaar nog tiende in deze wedstrijd.

Julian Alaphilippe schitterde al in Argentinië – foto: Cor Vos

Zijn er dan helemaal geen Europese topfavorieten? Ow, jawel hoor! Wat te denken van Julian Alaphilippe, de explosieve Fransman van Deceuninck-Quick Step. De 26-jarige renner schitterde al in de Vuelta a San Juan, met twee ritzeges én een tweede plaats in het eindklassement. Er waren een sterke Winner Anacona én een hecht Movistar-blok voor nodig om Alaphilippe uit de leiderstrui te fietsen. In Colombia krijgt de springveer – vorig jaar al ritwinnaar – een nieuwe kans om een rittenkoers te winnen. Hij wordt bijgestaan door onder meer Bob Jungels.

We komen echter snel weer uit bij twee Colombianen, allebei rijdend voor het Amerikaanse EF Education First. We hebben het natuurlijk over Rigoberto Urán en Daniel Felipe Martinez. Urán eindigde vorig jaar als derde in deze koers, na ritwinst in Salento. Staat hij dit jaar wél op het hoogste schavotje? Volgens zijn ploeg niet, want Urán zal in dienst rijden van zijn jongere landgenoot. “Rigo heeft dit jaar een wat tragere aanloop”, zo vertelt ploegleider Juanma Garate.

Daniel Felipe Martinez is in topvorm én daarmee kopman van EF Education First – foto: Cor Vos

“Vorig jaar was hij rond deze tijd competitief, maar we zullen het nu rustig aan doen. Martínez is onze man voor het klassement”, zo is de Spaanse oud-renner duidelijk. Gek is het overigens niet, aangezien Martínez de nummer vijf van vorig jaar is. Bovendien is de 22-jarige renner in topvorm, recent kroonde hij zich tot nationaal kampioen tijdrijden. Dat terwijl Urán door een voetblessure moest passen voor de wegwedstrijd. “Ik loop behoorlijk achter op schema”, aldus de ronderenner.

We zijn nog niet klaar, want de organisatie verwelkomt ook Miguel Ángel López én Sergio Henao. De 25-jarige López voert het Kazachse Astana aan. De gevleugelde klimmer is in vorm, getuige het zilver op het Colombiaans kampioenschap tijdrijden. De zes jaar oudere Henao koerst sinds kort niet meer voor Team Sky, maar voor UAE Emirates. Kent u de uitdrukking verandering van spijs doet eten? Wellicht geldt het voor Henao en doet hij beter dan vorig jaar, toen hij vierde werd. De piepjonge klimmer Cristian Camilo Muñoz is één van zijn ploeggenoten.

Miguel Ángel López was er vorig jaar niet bij – foto: Cor Vos

De Tour Colombia 2.1 is ook dé kans voor ProConti’s en continental-renners om zich in de kijker van WorldTour-ploegen te fietsen. Al zal dit niet opgaan voor Oscar Sevilla: de 42(!)-jarige Spanjaard heeft er al meerdere carrières opzitten. Sevilla is – zeker voor koersbegrippen – stokoud, maar dat is in de koers nog nauwelijks te zien. In de Vuelta a San Juan eindigde Babyface ‘gewoon’ weer als derde. En dat hij een sterke Medellín-ploeg heeft, werd in Argentinië duidelijk. De ploeg rijdt in Colombia bovendien een thuiswedstrijd.

Over ervaren rotten gesproken: Juan Pablo Suarez, Janier Acevedo en Alex Cano zijn ook van de partij. Die laatste lijkt verlost van een complex, aangezien de Colombiaan met de Clasico RCN eindelijk een – voor Colombiaanse begrippen – grote rittenkoers heeft gewonnen. Verder is het uitkijken naar Rodolfo Torres, die dit seizoen koerst voor Illuminate. En let ook op Dayer Quintana, die vanaf nu uitkomt voor Neri Sottoli-Selle Italia-KTM. Het jongere broertje van Nairo klom al uitstekend in de Vuelta a San Juan.

Alejandro Osorio (links) en Daniel Muñoz (rechts) zij aan zij – foto: IsolaPress

Maar om terug te komen op talentvolle ProContinentale- en continentale coureurs. Bij Androni Giocattoli-Sidermec rijden Daniel Muñoz en Miguel Eduardo Flórez. Die laatste won dit seizoen al in Zuid-Amerika. Verder hebben we toptalent Alejandro Osorio, uitkomend voor Nippo Vini Fantini Faizanè. Einer Rubio voert dan weer de nationale selectie aan. De 20-jarige klimmer staat op de radar van Deceuninck-Quick Step.

Met Joni Brandão en João Almeida staan er ook twee talentvolle Portugezen aan het vertrek. Vooral Almeida (20) lijkt het nieuwe goudhaantje. Zo won de Portugees vorig jaar de belofteversie van Luik-Bastenaken-Luik, en werd hij tweede in de Giro Ciclistico d’Italia U23. Verder hebben we met Aristobulo Cala (28), Didier Chaparro (31) en Danny Osorio (30) nog drie renners die de stap niet meer zullen maken. Let vooral op Cala en Osorio, aangezien zij de nummers acht én negen van vorig jaar zijn.

Sprinters

Colombia kijkt deze week niet alleen naar zijn (vele) klimgeiten. Er wordt ook reikhalzend uitgekeken naar de sprintprestaties van Fernando Gaviria. De 24-jarige renner van UAE Emirates – winnaar van twee etappes in de Vuelta a San Juan – steekt ver boven de rest uit, op basis van klasse én pure snelheid. Hij zal bovendien een lead-out krijgen van een andere talentvolle Colombiaanse sprinter: Juan Sebastián Molano. Die laatste maakt zijn debuut voor de ploeg uit het Midden-Oosten. De grote vraag is dan ook: wie klopt in hemelsnaam Fernando Gaviria?

Gaviria is dé referentie in de sprints – foto: Cor Vos

Misschien wel José Alvaro Hodeg, die derde Colombiaanse sprintmusketier. De 22-jarige renner van Deceuninck-Quick Step – die onlangs nog zijn contract verlengde – moest in San Juan nog buigen voor Gaviria. Hodeg kan in de laatste kilometer rekenen op Maximiliano Richeze. Verder is het uitkijken naar enkele Italiaanse snelheidsduivels: Matteo Pelucchi, Marco Benfatto en Andrea Guardini.

Maar met Moreno Marchetti en Attilio Viviani (jawel, het broertje van) zijn er ook enkele jonge Italianen die kunnen verrassen. Tot slot is het uitkijken naar Edwin Avila, Jaime Alberto Castañeda, Martin Laas en Mihkel Raïm.

Favorieten volgens WielerFlits 
**** Nairo Quintana
*** Egan Bernal, Julian Alaphilippe
** Miguel Ángel López, Richard Carapaz, Daniel Felipe Martinez
* Sergio Henao, Iván Ramiro Sosa, Oscar Sevilla, Chris Froome

Website organisatie
Volledige deelnemerslijst

Weer en TV

Waar het in Argentinië bijzonder warm was, is het in Colombia een stuk aangenamer. De temperatuur zal de komende week schommelen rond de 23 graden Celsius. In en rondom Medellín is er zelfs kans op neerslag. Vooral in het weekend lijken er enkele buien te vallen. De wedstrijd zal live worden uitgezonden door ESPN. De omroep komt ook met een gratis livestream voor de niet-Colombiaan.