Met de Santos Tour Down Under ontwaakt het peloton definitief uit haar winterslaap. De Australische rittenkoers geldt weliswaar niet als de officiële opening van het seizoen (zo wordt er deze week ook in Argentinië en Gabon gefietst) maar weet als WorldTour-koers wel de meeste ogen op zich gericht. Komt er in deze achttiende editie voor de elfde keer een Australische winnaar? En welke kapers liggen er op de kust? WielerFlits blikt vooruit.

Historie
Waar de meeste rittenkoersen op de voorjaarskalender een rijke traditie kennen, zit de Tour Down Under pas in zijn prille jeugd. In 1999 werd de wedstrijd rond de Australische stad Adelaide voor het eerst georganiseerd en ging thuisrijder Stuart O’Grady met de eindzege aan de haal. In 2005 werd de koers opgenomen in de UCI Oceania Tour, waarna in 2008 de promotie naar de ProTour volgde. Dat er voor de Tour Down Under in 2011 een plaatsje was ingeruimd op de eerste WorldTour-kalender was daarvan het een logische gevolg.

Nederlandse wielerfans denken bij de Tour Down Under vooral aan het succes van Tom-Jelte Slagter, die zich in 2013 als eindwinnaar mocht laten huldigen. Hij is daarmee de enige Nederlander op de erelijst, al telt de in Amsterdam geboren Australiër Patrick Jonker (2004) ook wel een beetje mee. Australiërs laten zich in de koers voor eigen publiek vaak van hun beste kant zien. Zoals aangegeven werden maar liefst elf van de zeventien edities door een thuisrijder gewonnen. Simon Gerrans is met zijn overwinningen in 2006, 2012 en 2014 recordhouder. Zijn landgenoot Rohan Dennis won de meest recente editie namens BMC.

Oud-winnaar Tom-Jelte Slagter is niet van de partij – foto: Sirotti

De enige renner van buiten Australië die de Tour Down Under meer dan eens wist te winnen, is André Greipel. De Duitse sprinter, die ook nog eens een recordaantal van vijftien etappezeges boekte, won in 2008 en 2010. Omdat het parcours tegenwoordig veel meer hoogtemeters kent, zullen de pure sprinters geen klassementsambities meer koesteren. Met name de koninginnenrit naar Willunga Hill steekt daar tegenwoordig een stokje voor.

Laatste vijf winnaars
2011: Cameron Meyer
2012: Simon Gerrans
2013: Tom-Jelte Slagter
2014: Simon Gerrans
2015: Rohan Dennis

Parcours
De Tour Down Under gaat op 19 januari, traditioneel twee dagen na het criterium de People’s Choice Classic, van start en duurt tot en met de 24e. In totaal zijn er zes etappes, waarvan er slechts eentje (iets) langer is dan 150 kilometer. Scherprechter is opnieuw de rit naar Willunga Hill op de voorlaatste dag. De sprinters hebben – normaal gesproken – drie etappes waarin ze hun slag kunnen slaan. Dat de korte slotetappe naar Adelaide in een massasprint eindigt, is op voorhand al bijna een zekerheidje.

Etappe 1, dinsdag 19 januari: Prospect – Lyndoch (130,8 km)

De openingsetappe gaat van start in Prospect, een trendy buitenwijk van Adelaide. Al na iets meer dan tien kilometer wordt het hoogste punt van de etappe bereikt, waarna het verder de hele dag licht op en af gaat. De laatste kilometers richting finishplaats Lyndoch, dat debuteert in het routeschema van de Tour Down Under, gaan bergafwaarts. Een goede kans dus voor de sprinters. De winnaar van de rit mag ook de eerste leiderstrui aantrekken.

Etappe 2, woensdag 20 januari: Unley – Stirling (132 km)

Op de tweede dag wordt het direct een stuk lastiger, met de inmiddels traditionele etappe naar Stirling. Al na een kleine 25 kilometer wordt voor het eerst de finishlijn gepasseerd, waarna vijf plaatselijke rondes van 21,4 kilometer volgen. Daarin zitten telkens twee klimmetjes. Het sprintje bergop naar de finish is perfect voor punchers. Vorig jaar won Juan José Lobato hier de spurt, al werd het rondje toen slechts drie keer afgelegd.

Etappe 3, donderdag 21 januari: Glenelg – Campbelltown (139 km)

Corkscrew Road is na een jaar afwezigheid terug in het routeschema en dat merken de renners in de derde etappe. De klim is 2,5 kilometer lang en kent een gemiddeld stijgingspercentage van 8,8 procent, met uitschieters tot vijftien procent. Na de top volgt er een zeven kilometer lange afdaling naar de finish. In 2014 sloeg Cadel Evans hier een dubbelslag, om de eindzege twee dagen later nipt te verspelen aan Gerrans.

Etappe 4, vrijdag 22 januari: Norwood – Victor Harbor (138 km)

De vierde etappe voert de renners naar havenplaats Victor Harbor en is op wat kleine hindernissen na nagenoeg vlak. In 2014 greep André Greipel hier één van zijn vijftien overwinningen. Ook nu is een massasprint weer het meest logische scenario, of kan een vluchter hier een stokje voor steken?

Etappe 5, zaterdag 23 januari: McLaren Vale – Willunga Hill (151,5 km)

Op de voorlaatste dag is het tijd voor de koninginnenrit naar Old Willunga Hill, waarna het klassement in een beslissende plooi zal vallen. De drie kilometer lange berg (met een gemiddeld stijgingspercentage van 7,6 procent) moet in de finale twee keer worden beklommen. De renner die de tweede keer als eerste boven komt, mag zich de winnaar van de etappe noemen. De laatste twee edities was die eer weggelegd voor Richie Porte, die dit jaar weer aan de start staat. Niet namens Sky, maar in dienst van BMC.

Etappe 6, zondag 24 januari: Adelaide – Adelaide (90 km)

Niets nieuws onder de zon wat betreft de slotetappe. Opnieuw is gekozen voor een lokaal circuit in Adelaide, dat in totaal twintig keer afgelegd dient te worden. Op dat biljartvlakke parcours mondt het ongetwijfeld uit in een massasprint. Vorig jaar kende Wouter Wippert hier zijn doorbraak, door in het tenue van het ProContinentale Drapac zijn eerste WorldTour-zege te grijpen.

Favorieten
Gezien het verleden van de Tour Down Under is het logisch om bij het bespreken van de favorieten meteen een blik te werpen op de thuisrijders. Zij zijn niet alleen extra gemotiveerd om voor eigen publiek te schitteren, maar verkeren ook vaak vroeg in vorm door hun voorbereiding op het Australisch kampioenschap van vorige week. Daar was het Jack Bobridge (Trek-Segafredo) die met een imponerende solo de titel voor zich opeiste.

Simon Gerrans is recordhouder met drie eindzeges en gaat voor nummer vier – foto: Sirotti

Om de Tour Down Under te winnen, moet je het korte klimwerk goed kunnen verteren en het liefst ook nog over een puik eindschot beschikken. Simon Gerrans heeft die kwaliteiten. Het parcours kent voor de renner van Orica-GreenEDGE geen geheimen en bovendien kan hij door zijn sterke sprint aan de streep of onderweg cruciale bonificatieseconden rapen. Het afgelopen seizoen zat voor Gerrans vol met tegenslagen, maar met zijn zesde plaats op het WK in Richmond stak hij eindelijk zijn neus weer aan het venster.

In 2012 en 2014 begon Gerrans aan de Tour Down Under als kersvers Australisch kampioen. Met een zesde plaats beleefde hij afgelopen week een wat minder goede generale. Hij kan wel rekenen op de steun van een sterke ploeg. Zeker Daryl Impey komt bijna elk jaar goed voor de dag in Australië.

Rohan Dennis is als titelverdediger natuurlijk ook een van de favorieten. Hij werd onlangs Australisch kampioen tijdrijden, maar stapte in de wegwedstrijd af na een flinke inzinking te hebben gekregen. De renner van BMC was bij de editie van vorig jaar volop in training op zijn uiteindelijk geslaagde aanval op het werelduurrecord. Nu heeft Dennis specifiek naar deze wedstrijd toegeleefd en wil hij de eerste renner worden die zichzelf opvolgt als winnaar van de Tour Down Under.

Richie Porte beleeft goede herinneringen aan Willunga Hill – foto: Sirotti

Bij BMC deelt Dennis het kopmanschap met Richie Porte. De van Sky overgekomen renner heeft zijn seizoen echter anders ingedeeld dan de voorbije jaren en lijkt nog niet in blakende vorm. Als een van de beste klimmers van het peloton blijft hij toch altijd een factor om rekening mee te houden.

Meer Australisch geweld komt komt van oud-winnaar Cameron Meyer en Nathan Haas (vijfde in 2014), die mogen proberen het debuut van Dimension Data in de WorldTour op te fleuren. En wat mogen we verwachten van Jack Bobridge, die eerder deze maand op indrukwekkende wijze Australisch kampioen werd? Vorig jaar droeg de renner van Trek-Segafredo (toen nog in dienst van UniSA-Australia) twee dagen de leiderstrui na een zege in de openingsrit.

Sergio Henao deelt met Geraint Thomas het kopmanschap bij Sky – foto: Sirotti

Ook buiten het Australische kamp zijn er genoeg renners om in de gaten te houden. Zo brengt Sky met Sergio Henao en Geraint Thomas net als BMC twee kopmannen aan het vertrek. Hoewel het voor de Colombiaan zijn debuut wordt in de Tour Down Under, heeft hij laten zien vaak sterk te zijn aan het begin van het seizoen en is het parcours op zijn lijf geschreven. Thomas, die zichzelf vorig jaar ontdekte als klassementsrenner, eindigde al eens op het podium (derde in 2013).

De Tour Down Under kreeg nog nooit een Italiaanse winnaar. Tijd voor Diego Ulissi om daar verandering in te brengen. De renner van Lampre-Merida kan goed uit de voeten op heuvelachtig terrein en bewees dat al met zijn derde plaats in 2014. Mocht hij falen, dan heeft de ploeg altijd nog Louis Meintjes achter de hand, al houdt de Zuid-Afrikaan meer van langere beklimmingen.

Met Domenico Pozzovivo, de nummer zes van vorig jaar, heeft ook AG2R La Mondiale een Italiaanse kanshebber in huis. De Spanjaard Ruben Fernandez, die in 2015 een plaatsje boven Pozzovivo eindigde, is de kopman van Movistar. Verder zijn de Colombianen Jarlinson Pantano (die heeft aangegeven op een plaats in de top vijf te mikken) en Julian Arredondo het vermelden waard. Hetzelfde geldt voor de Spaanse Lotto Soudal-aanwinst Rafael Valls, de tegenwoordig voor Katusha rijdende Rein Taaramäe en de Portugees Tiago Machado (derde in 2012). En beleven Enrico Battaglin en Primoz Roglic een droomdebuut bij LottoNL-Jumbo?

De Nederlandse delegatie in Australië bestaat in totaal uit elf renners. Daar zit geen uitgesproken klassementsman bij, al heeft Lieuwe Westra dit voorjaar grootse plannen. Hij weet in Australië in ieder geval Lars Boom aan zijn zijde. Voor Floris Gerts wordt het een bijzondere koers. De renner van BMC maakt zijn debuut in de WorldTour.

Wouter Wippert mikt opnieuw op een ritzege- Foto: Sirotti

Voor dagsucces is de hoop vooral gevestigd op Wouter Wippert. In dienst van Drapac won de rappe man uit Wierden vorig jaar de slotetappe. Bij Cannondale heeft hij nu een nog sterkere ploeg om zich heen. Wippert zal dan wel moeten afrekenen met geduchte concurrenten als Caleb Ewan (Orica-GreenEDGE), Giacomo Nizzolo (Trek-Segafredo), Matteo Pelucchi (IAM Cycling), Juan José Lobato (Movistar), Mark Renshaw (Dimension Data), Steele Von Hoff (UniSA-Australia), Ben Swift (Sky) en Marko Kump (Lampre-Merida). Greipel is er ondanks zijn rijke verleden, net als vorig jaar, niet bij.

Favorieten volgens WielerFlits
**** Simon Gerrans
*** Rohan Dennis, Sergio Henao
** Richie Porte, Diego Ulissi, Domenico Pozzovivo
* Cameron Meyer, Geraint Thomas, Jarlinson Pantano, Ruben Fernandez

Website organisatie
Deelnemerslijst (ProCyclingStats)

TV
Het grote tijdsverschil is voor de Europese wielervolgers een vervelende bijkomstigheid. In Adelaide is het negen en een half uur later, waardoor iedereen die de ontknoping mee wil pikken, vroeg de wekker moet zetten. In België kunnen Telenet-klanten van betaalzender Play Sports de koers live volgen. De uitzendingen duren ongeveer van 3.00 tot 5.30 uur.

In Nederland is er geen tv-zender die de wedstrijd live uitzendt, maar gelukkig biedt de website van het Australische Wide World of Sports uitkomst. Voor een directe link naar de wedstrijdbeelden houd je op WielerFlits voor elke etappe de Volg Hier in de gaten.

Weer
Waar in Nederland deze week eindelijk de winter op gang begint te komen, is het in Australië volop zomer. Op de dag dat de Tour Down Under begint, kan de middagtemperatuur oplopen tot 39 graden Celcius. Woensdag en donderdag verlopen regenachtig en daar gaat een flinke temperatuurdaling mee gepaard. De rest van de week zal het daardoor niet vaak warmer zijn dan 25 graden, voor die regio erg koel voor de tijd van het jaar.

[poll id=”161″]