Nico Dick

• zaterdag 12 februari 2022 om 11:30

Jawel, we zijn half februari. Dat zou je niet vermoeden als je het veldritprogramma van dit weekend bekijkt, want met Gavere staat zaterdag een van de oudste klassiekers op de kalender. De wedstrijd, de voorbije dertig jaar altijd in november afgewerkt, geldt als de slotmanche van de Superprestige. WielerFlits blikt vooruit.

Historie

Etienne Gevaert, voorzitter van de Nova-vrienden en mede-oprichter van de Superprestige, is intussen aan zijn 46ste veldrit als organisator toe. Gevaert, die in de Gaverse deelgemeente Asper woont, werd op zijn dertiende blind. Hij volgde in de jaren zestig kine en bracht die in de praktijk door wielrenners te masseren. Benoni Beheyt en de broers De Vlaeminck waren zijn bekendste klanten. Gazzetta dello Sport noemde hem ooit il mago cieco, de blinde tovenaar.

Organisator Etienne Gevaert was tot vorig jaar ook voorzitter van de Superprestige – foto: Cor Vos

Met zijn ervaring als impresario (zijn ouders baatten in Asper een café en feestzaal uit) en als eigenaar van een tentenbedrijf, beschikte Gevaert over voldoende kennis om een veldrit uit de grond te stampen. Dat deed hij, samen met de Nova-vrienden, voor het eerst in 1978 in Asper, op een vlak en bijzonder drassig parcours langs de Scheldemeersen. Veldrijden zoals we het in de jaren ’70 en ’80 kenden: met veel modder en slijk. Bekende winnaars van die eerste edities waren niet toevallig ‘lopers’ Albert Zweifel en Hennie Stamsnijder, maar ook alleskunners als de broers Roger en Erik De Vlaeminck, Berten Van Damme en Roland Liboton.

Beppe Saronni
De cross kende vrijwel onmiddellijk succes omdat naast de broers De Vlaeminck nog andere bekende wegrenners naar Asper afzakten. Onder meer Eddy, Willy en Walter Planckaert, Klaus-Peter Thaler, Ferdi Van Den Haute en Gaverenaars Willy Van Malderghem en Rudy Colman trokken extra toeschouwers naar den Donk. Die deelname van de wegprofs resulteerde in 1983 – ter gelegenheid van de eerste Superprestigecross – zelfs in een aparte veldrit voor wegrenners, gewonnen door Adrie van der Poel. Ook toenmalig wereldkampioen Beppe Saronni was van de partij en finishte, aangemoedigd door 5.000 toeschouwers, als 21ste.

Uit het archief van Jean-Marie Schepens, auteur van ‘Blinde liefde voor de cross, 35 jaar veldrijden in Asper en Gavere’

1983 was overigens een mijlpaal voor de cross. Voor die in Gavere, maar ook voor het veldrijden in het algemeen. Etienne Gevaert stampte, samen met de organisatoren van Overijse, Zillebeke en Diegem, een klassement uit de grond om zijn favoriete sport uit het slop te halen. De Superprestige was geboren en is vandaag nog steeds het oudste regelmatigheidscriterium. Toen met vier manches, vandaag – gelimiteerd door de UCI – met acht.

Na de organisatie van een Belgisch kampioenschap in 1984 mikten Gevaert en zijn Nova-vrienden op het WK van ’86. De zaak was zo goed als rond: briefhoofden gedrukt, stickers, uitnodigingen… toen de organisatie alsnog toegekend werd aan Lembeek na een administratieve fout (lees: een betaling richting de wielerbond werd een paar dagen te laat uitgevoerd). In 1991 volgde wel een nieuw Belgisch kampioenschap. Danny De Bie haalde het toen voor Paul De Brauwer en… Johan Museeuw.

De oversteek van Asper naar Gavere
De grootste mijlpaal in de geschiedenis was de verhuis naar Kasteel Grenier. In 1993 staken de Nova-vrienden de Schelde over naar het militaire domein in Gavere, waar de veldrit vandaag nog steeds plaatsvindt. Het domein biedt niet alleen een prachtig kader, maar ook een parcours zonder artificiële hindernissen, met als extraatje een kasteel en een schitterend uitzicht tot over de Vlaamse Ardennen. Het is een ideale loge voor ministers van Defensie en andere vips, die in dergelijk groten getale toestroomden dat de luxetenten van Gevaert meer dan welkom waren. De publiekstent was een trekker apart: niet alleen dj’s, maar ook populaire vedetten zoals Willy Sommers en Will Tura veroverden de harten van de crossfans tot uren na de aankomst!

Sven Nys is recordhouder in Gavere met 9 zeges: foto: Cor Vos

Sportief is Sven Nys de man van Gavere, met maar liefst negen overwinningen tussen 2001 en 2013. Bij de dames, die pas in 2000 voor de eerste keer crosten op de Scheldeflanken, is Sanne Cant nog even recordhoudster met vier zeges. Anja Nobus, Katie Compton en Hilde Quintens tellen er elk drie. Extra nominaties zijn er voor Peter Van Santvliet en Ellen Van Loy. Twee Kempenaars die in Gavere de mooiste zege uit hun carrière boekten.

Dit jaar is Gavere dus verhuisd naar februari. Een onverklaarbare move van de kalendermakers, waar ze ook in de Oost-Vlaamse gemeente niet mee kunnen lachen. Hopen maar dat er volgende winter een ‘rechtzetting’ komt en Gavere opnieuw in november of december plaatsvindt, met een deelnemersveld Gavere waardig.

Laatste tien winnaars in Gavere
Mannen
2020: Tom Pidcock*
2019: Eli Iserbyt
2018:  Mathieu van der Poel
2017: Wout van Aert
2016: Mathieu van der Poel
2015: Wout van Aert
2014: Klaas Vantornout
2013: Sven Nys
2012: Sven Nys
2011: Kevin Pauwels
2010: Sven Nys

Vrouwen
2020: Lucinda Brand*
2019: Yara Kastelijn
2018: Alice Maria Arzuffi
2017: Ellen Van Loy
2016: Sanne Cant
2015: Sanne Cant
2014: Sanne Cant
2013: Sanne Cant
2012: Nikki Harris (nu Brammeier)
2011: Sanne van Paassen
2010: Sanne van Paassen

* Normaal vindt Gavere plaats in november, waardoor het jaar 2021 ontbreekt. Maar het was wel degelijk vorig seizoen.

Vorig jaar

Tom Pidcock verrast Mathieu van der Poel
Mathieu van der Poel, Toon Aerts en Tom Pidcock waren meteen bedrijvig in de openingsfase. Eli Iserbyt, Quinten Hermans, Michael Vanthourenhout en Lars van der Haar volgden rond half koers op vijftien seconden, maar het koptrio zouden ze niet meer terugzien.

Vooraan moest Aerts in de vijfde (van acht) ronden afhaken bij Van der Poel en Pidcock. En de Brit voelde zich in zijn sas en nam zelf meermaals het initiatief. Met nog twee ronden te gaan slaagde hij er zelfs in de wereldkampioen uit de wielen te rijden.

Een indrukwekkende Pidcock in Gavere, toen nog in het shirt van Trinity – foto: Cor Vos © 2020

Wat Van der Poel ook nog probeerde, hij kwam niet meer dichterbij. Pidcock, die pas drie crossen in de benen had, slaagde erin zijn voorsprong te consolideren. Goed voor een allereerste zege ooit in een klassementscross bij de profs. Van der Poel werd tweede, Aerts vervolledigde de top drie, wel op ruime afstand. 

Uitslag Mannen 2020:
1. Tom Pidcock
2. Mathieu van der Poel op 25″
3. Toon Aerts op 44″
4. Eli Iserbyt op 54″
5. Lars van der Haar op 1’01”

Brand houdt Betsema af
Denise Betsema koos vorig jaar in Gavere voor een blitzstart. Alvarado en Brand beperkten de schade, terwijl de Canadese Maghalie Rochette vrij snel na de start ten val kwam en moest opgeven. Een paar minuten hield Betsema het voorin alleen vol, maar in de tweede ronde kwam Brand aansluiten. En Alvarado? Die speelde accordeon. Vooral op de zware modderklim moest ze steeds weer de rol lossen.

In de tweede wedstrijdhelft verdapperde Brand, waarna ze met lichte bonus op Betsema de finale aanvatte. Na een half mislukte fietswissel van de Texelse liep haar achterstand verder op. In de slotronde kreeg Betsema echter nieuwe moed, toen ze haar achterstand gehalveerd zag. Maar Brand hield vol en won solo.

Betsema – op dertien seconden – en wereldkampioene Alvarado maakten het podium compleet. De spannende strijd om de vierde plaats werd gewonnen door Clara Honsinger, voor Yara Kastelijn, Sanne Cant en Manon Bakker.

Het vrouwenpodium in Gavere – foto: Cor Vos © 2020

Uitslag Vrouwen 2020:
1. Lucinda Brand
2. Denise Betsema op 13″
3. Ceylin del Carmen Alvarado op 34″
4. Clara Honsinger op 44″
5. Yara Kastelijn op 1’12”

Parcours

Een paar acrobatische afdalingen, gevolgd door een lange klimpartij. Dat is het recept voor het spektakel dat de veldritfan jaar na jaar in Gavere krijgt voorgeschoteld. Alles speelt zich af op de steile flanken van de Schelde. Het spektakelgehalte wordt extra de hoogte ingejaagd als er in de dagen vooraf wat neerslag is gevallen.

Na de start in de dreef van het kasteeldomein draaien de renners linksaf richting de fruitboomgaarden op het aanpalende domein van de gebroeders Goemaere. Na het ommetje in de boomgaard, klimmen de renners opnieuw naar het kasteel om na de eerste passage door de materiaalpost aan de meest spectaculaire afdaling van het seizoen te beginnen.

Een afdaling met alles erop en eraan. Zeker als het wat geregend heeft, is het opletten geblazen. Niels Albert kan er over meepraten. In 2008 kwam hij er ten val tijdens de opwarming en moest forfait geven met een gescheurde milt. Hij zou een deel van zijn seizoen in rook zien opgaan. Vanaf 2009 werden extra stootkussens voorzien om de afdaling veiliger te maken.

Eenmaal beneden is het diepste punt van het parcours bereikt en draaien de renners en rensters rechtsaf en via de vijver rijden ze naar de voet van de klim. Rechttoe, rechtaan tot aan de tweede passage van de materiaalpost, om vervolgens via een brug opnieuw de dreef te bereiken.

Programma

Programma – zaterdag 12 februari 2022
11u45: Junioren mannen
13u40: Elite & jeugd vrouwen
15u05: Elite & U23 mannen

Locatie en inkom:
Het parcours: Kasteel Grenier, Gavere
Inkom: in voorverkoop: 12,50 euro / aan de kassa: 15 euro (kinderen <12 jaar gratis)

Website organisatie
Website Telenet Superprestige

Deelnemerslijsten
Vrouwen
Mannen

Tussenstanden Superprestige na 6 van de 7 manches (Diegem werd afgelast):
Mannen:
1. Eli Iserbyt – 83
2. Toon Aerts – 79
3. Quinten Hermans – 70
4. Lars van der Haar – 65
5. Laurens Sweeck – 54
6. Toon Vandebosch – 38
7. Corné van Kessel – 32
8. Jens Adams – 32
9. Wout van Aert – 30
10. Tom Pidcock – 23

Vrouwen
1. Lucinda Brand – 86
2. Denise Betsema – 79
3. Annemarie Worst – 78
4. Inge van der Heijden – 62
5. Yara Kastelijn – 47
6. Aniek van Alphen – 42
7. Manon Bakker – 41
8. Sanne Cant – 36
9. Marion Norbert Riberolle – 33
10. Ceylin del Carmen Alvarado – 31

Favorieten

Mannen
Gavere is dus een eindeseizoenswedstrijd geworden. Anderzijds blijft het wel een klassieker met naam en faam én geldt het als slotmanche van de Superprestige. Zonder tweevoudig winnaar Mathieu van der Poel, die andere ex-laureaat Tom Pidcock, Wout van Aert of Quinten Hermans aan de start, maar de andere toppers kunnen en zullen weinig aan het toeval overlaten.

Rekening houdende met het heuvelachtige parcours komen we bij Lars van de Haar, Toon Aerts en Eli Iserbyt als topfavorieten uit. Toon Aerts bewees in Lille dat zijn conditie nog steeds uitstekend is. Als hij die benen in Gavere terugvindt, doet de Kempenaar altijd mee voor de overwinning. De voorbije vijf jaar eindigde Aerts in Gavere overigens vier keer op het podium. Alleen winnen lukte hem nog niet.

Ook zijn ploegmaat en Europees kampioen Lars van de Haar moet in normale omstandigheden en in afwezigheid van de grote drie altijd in staat zijn het podium te halen. Dat deed hij voorlopig alleen in 2019, dan nog op ruime afstand van Eli Iserbyt. Maar de Van der Haar van 2022 is ons inziens een stuk beter dan die van 2019.

Kan Lars van de Haar nog een keer de handen in de lucht steken?  – Foto: © Cor Vos

Eli Iserbyt werd vorige zaterdag tweede in Maldegem, maar liet het zondag afweten. Naar verluidt stond de West-Vlaming in de Lilse Bergen niet topfit aan de start. In Gavere heeft de winnaar van de Wereldbeker de leidersplaats te verdedigen. Vier punten voorsprong op Toon Aerts is comfortabel, maar dan ook weer niet. Vooral Aerts viseren, wordt zijn taak. Al zal Iserbyt ook de dagzege niet laten schieten als die kans zich voordoet. Hij is overigens de enige in het volledige veld die al een keertje kon winnen op het militaire domein.

En dan is er Michael Vanthourenhout. Sterk in Maldegem, maar net voor het ingaan van de finale uitgeschakeld door een val. In Lille was hij geen partij voor Aerts, maar ook daar deed hij opnieuw mee voor het podium. Tot hij in de slotronde opnieuw werd afgeremd door (materiaal)pech. Misschien zet Vanthourenhout dit weekend meer in op Brussel, maar vlak hem ook niet uit voor Gavere. Al was zijn beste resultaat er een vijfde plek, hij is tot beter in staat.

Onze laatste sterren gaan naar twee outsiders. Geen kandidaten voor winst, wel voor een mooie ereplaats: Toon Vandebosch en Tom Meeusen. Allebei al weken goed op dreef en ze kunnen een helling op. Zij krijgen de voorkeur op de beloften Niels Vandeputte, Pim Ronhaar, Ryan Kamp, Mees Hendrikx en Thibau Nys, zelfs op vaste waarden Corné van Kessel en Laurens Sweeck.

Favorieten volgens WielerFlits
***  Lars van der Haar
**  Toon Aerts, Eli Iserbyt
* Michael Vanthourenhout, Toon Vandebosch, Tom Meeusen

Vrouwen

Lucinda Brand leidt in de Superprestige en heeft een solide voorsprong van zeven punten op Denise Betsema. Die laatste bezeerde zich vorige zondag bovendien aan de hand en de open wonde diende achteraf gehecht te worden. Wellicht staat Betsema in Gavere nog niet op volle kracht aan de start. Dus moet het al goed fout gaan, wil Brands eindzege nog in gevaar komen.

Daarnaast is de Rotterdamse ook gewoon tuk op een nieuwe overwinning in Gavere. Na haar WK-zilver is alleen winnen nog goed voor de kopvrouw van Baloise-Trek. Denise Betsema zakt even in onze sterrenverdeling, uiteraard mede door haar handblessure. Het speerpunt van Pauwels Sauzen-Bingoal moet wel vol aan de bak, want Annemarie Worst hijgt letterlijk in haar nek met slechts één puntje achterstand.

Brand rijdt na het WK rond in haar EK-tenue – foto: Cor Vos

Zij miste door een coronabesmetting het WK in Fayetteville. Maar dat ze goed in orde was, bleek in de wedstrijden nadien. Bij afwezigheid van Brand won ze in Maldegem, om een dag later als tweede te eindigen in de Krawatencross te Lille. Worst is nu ook de grote uitdager. Daaronder staat Ceylin del Carmen Alvarado, de 23-jarige renster van Alpecin-Fenix. Ze maakt een moeilijke winter door en ze wacht nog op haar eerste zege.

Afgelopen wedstrijden zien we ook dat Manon Bakker de stijgende lijn te pakken heeft. De 22-jarige IKO-Crelan-crosser werd verleden weekend tweede in Maldegem en vierde in Lille, nadat ze op het WK ook al knap als zesde eindigde. Ook Aniek van Alphen rijdt de laatste paar wedstrijden sterk rond. Afgelopen weekend vocht ze steeds verbeten duels uit met Bakker, maar Gavere moet Van Alphen dan net iets beter liggen.

Onze sterren
*** Lucinda Brand
** Annemarie Worst, Ceylin del Carmen Alvarado
* Aniek van Alphen, Manon Bakker, Denise Betsema

Weer en TV

Zowel de vrouwen- als de mannen wordt gecoverd door Sporza en Proximus (open kanaal) in België en door Eurosport in Nederland.  Meteovista.be voorspelt temperaturen rond de vijf graden, inclusief een flauw winterzonnetje, dat af en toe vanachter de wolken komt piepen.

De Superprestige Gavere is in Nederland niet op tv te zien, vanwege de Olympische Winterspelen biedt Eurosport de cross alleen op de Player aan. In België moet men afstemmen op Telenet Play Sports. Beide zenders beginnen om 13.35 uur met de uitzending omtrent de vrouwencross. Vanaf 14.45 uur verleggen ze hun focus naar de mannenveldrit. Ook is er rond 16.30 uur op Sporza een samenvatting te zien. Bespreek het wedstrijdverloop in de Volg Hier van WielerFlits.