Wie Vuelta zegt, zegt klimmen. De laatste grote ronde van het jaar is een paradijs voor klimgeiten. Maar wie komen in aanmerking voor de blauwe bollentrui? WielerFlits blikt vooruit.

Historie
Spanje staat bekend als een land dat gevleugelde klimmers als Federico Bahamontes, José Manuel Fuente en José María Jiménez voortgebracht heeft. Het bergklassement in de Vuelta kent dan ook een rijke historie. Al sinds de eerste editie in 1933 wordt er een bergklassement bijgehouden. De overwinning ging toen nog naar de Italiaan Edoardo Molinar, maar de jaren erna zouden de thuisrijders het klassement domineren.

Recordhouder met vijf bergtruien is de Spanjaard José Luis Laguía. In de jaren ’80 wist hij in het shirt van Reynolds de trui vijf maal te winnen. Vandaag de dag is hij ploegleider bij Movistar.

José María Jiménez won het klassement vier maal – Foto: Sirotti

Joop Zoetemelk is de enige Nederlander die ooit het klassement wist te winnen. Hij was de beste klimmer in 1971. Vanaf de jaren negentig prijken toppers als Luis Herrera (1991), Tony Rominger (1993 en 1996), Laurent Jalabert (1995), José María Jiménez (1997, 1998, 1999 en 2001), Carlos Sastre (2000) en Joaquim Rodriguez (2005) op de erelijst. De laatste jaren gaat de prijs met name naar aanvallers. De Fransman David Moncoutié maakte tussen 2008 en 2011 zijn handelsmerk van het veroveren van de trui. Hij won het klassement vier keer op rij. De truien hebben in de geschiedenis verschillende kleuren gekend, maar sinds enkele jaren draagt de beste klimmer een wit shirt met blauwe bollen.

Laatste tien eindwinnaars
2006: Egoi Martinez
2007: Denis Menchov
2008: David Moncoutié
2009: David Moncoutié
2010: David Moncoutié
2011: David Moncoutié
2012: Simon Clarke
2013: Nicolas Edet
2014: Luis Léon Sánchez
2015: Omar Fraile
2016: Omar Fraile

Puntentelling
Er zijn dit jaar in de Vuelta 48 bergtoppen waar punten te verdienen zijn voor de bergtrui. De bergen in de Ronde van Spanje zijn ingedeeld in vier categorieën, waarbij de derde categorie het minste aantal punten waard is. De renner die hier als eerste bovenkomt, ontvangt drie punten. Voor beklimmingen van de tweede en eerste categorie zijn maximaal vijf en tien punten te winnen. Bij de drie aankomsten op een col van buitencategorie (Sierra de La Pandera, Alto de Los Machucos en Alto de l’Angliru) zijn er vijftien punten te verdienen.

Tot slot zijn er op de top van de Cima Alberto Fernández 20 punten te verdienen. Dat is dit jaar de Alto Hoya de la Mora, de aankomst van de vijftiende etappe. Het klassement op deze bergtop is ook doorslaggevend bij een gelijke stand. Alberto Fernández was een Spaanse wielrenner die in 1984 om het leven kwam bij een verkeersongeval. Als eerbetoon vernoemde de organisatie vanaf het jaar erop het hoogste punt van de ronde naar de renner die twee keer op het eindpodium stond van de Vuelta.

• Buitencategorie: 15 – 10 – 6 – 4 – 2 punten
• 1e categorie: 10 – 6 – 4 – 2 – 1 punt
• 2e categorie: 5 – 3 – 1 punt
• 3e categorie: 3 – 2 – 1 punt

Favorieten
Het parcours van de Spaanse rittenkoers leent zich uitstekend voor een beklijvend duel tussen de beste klimmers van het peloton. Doorgaans vindt deze strijd plaats in het teken van de leiderstrui, in plaats van het bergklassement. In grote rondes blijft dit van secundair belang. Renners spreken voorafgaand aan een grote ronde immers zelden een ambitie voor het bergklassement uit. Daarnaast strijden de beste klimmers niet altijd mee om dit nevenklassement. De meest getalenteerde klimmers worden immers vaak kopman. Van andere renners die aardig bergop rijden, wordt verwacht dat zij in dienst rijden. Het is dan ook nog maar de vraag wie van zijn ploeg de vrijheid krijgt om een gooi te doen naar dit klassement.

Wordt het drie op een rij voor Fraile? – foto: LaPresse

Ploegen zonder een kopman die hoog kan eindigen in het klassement, kunnen met dit nevenklassement aantrekkelijke publiciteit scoren. Een van die teams is Dimension Data. De Zuid-Afrikaanse formatie heeft met Omar Fraile een van de grote favorieten voor de bergtrui in de gelederen. De 27-jarige Bask won het klassement de voorbije twee jaar en mag daarom dit jaar niet in het lijstje met favorieten ontbreken. Fraile probeerde het dit jaar ook in de Giro, maar moest daar landgenoten Mikel Landa en Luis Léon Sánchez voor laten gaan. Ook ploeggenoot Igor Antón valt in te delen in de categorie klimmers waarvoor een goed klassement te hoog gegrepen lijkt. Wellicht de blauwe bollen als troostprijs?

Bij Astana staat de Vuelta met name in dienst van een nieuwe titel voor Fabio Aru. Het mogelijke vertrek van de kopman zou echter gevolgen kunnen hebben voor de hierarchie binnen de ploeg. Betekent dit wellicht dat een renner als Luis Léon Sánchez zijn gang mag gaan? De inmiddels 33-jarige Murciaan won het klassement al eens in 2014. Doet hij dit jaar opnieuw een gooi naar de bollen?

Kan Warren Barguil het ook in de Vuelta? – Foto: Sirotti

Sunweb vertrouwt deze Vuelta op Wilco Kelderman en Warren Barguil. Met laatstgenoemde heeft de organisatie de winnaar van de bolletjestrui in de Tour aan de start. De Fransman gaat in Spanje mogelijk voor een klassement, waardoor zijn plan van aanpak waarschijnlijk anders zal zijn dan in de Tour. Dat neemt niet weg dat hij ook voor dit klassement een renner is om rekening mee te houden, zeker omdat hij met Wilco Kelderman in zijn ploeg iemand heeft die ook het kopmanschap in het klassement kan dragen. Het is in Barguils voordeel dat er dit jaar veel punten te verdienen zijn bij aankomsten bergop. Renners als Rafal Majka (BORA-hansgrohe) en Domenico Pozzovivo (AG2R La Mondiale) gelden eveneens als gevleugelde klimmers, maar zij zullen zich in eerste instantie richten op het klassement.

Bij Lotto Soudal vinden we de naam van Thomas De Gendt terug. De rasaanvaller zal na het mislopen van de prijs om de superstrijdlust in de Tour vol revanchegevoelens aan de start staan. Wanneer hij ook in deze Vuelta de aanval niet schuwt, komt hij vanzelf in aanmerking voor het bergklassement.

Wanneer we het over klimmen hebben, kunnen we niet om de Colombianen heen. Zij staan deze Vuelta aan de start met maar liefst veertien renners, waaronder logischerwijs de nodige klimmers. Onder hen ook de nodige kanshebbers voor de bollen, mits zij daarvoor de vrijheid krijgen van hun ploeg. Zowel Miguel Ángel López (Astana) als Esteban Chaves (Orica-Scott) moesten door blessureleed een deel van het seizoen missen. Daardoor komen ze enerzijds redelijk fris aan de start, maar is het ook afwachten of zij over de vorm en conditie beschikken om drie weken voor een klassement te strijden. Mocht het tegenvallen, dan kan dit nevenklassement wellicht als plan-B dienen.

Gaat Betancur op jacht naar de bergprijs? – Foto: Sirotti

Movistar speelde de voorbije jaren een dominante rol in de Vuelta. Nu het niet over een topfavoriet voor de eindzege beschikt, zal de blauwe armada het dit jaar anders aan moeten pakken. Het jonge klimtalent Marc Soler mag waarschijnlijk voor het klassement gaan, terwijl ook Rubén Fernández zal proberen om zijn 33e plek van vorig jaar te verbeteren. Carlos Betancur op avontuur sturen, kan een succesvolle tactiek zijn. Trek-Segafredo beschikt met Jarlinson Pantano over een Colombiaan die goed bergop kan. Bij deze ploeg is het afwachten in welke mate renners in dienst moeten rijden van de afscheidnemende Alberto Contador.

Een andere Colombiaan die op dit terrein uit de voeten kan, is Darwin Atapuma. Vorig jaar was hij twee keer dicht bij een etappeoverwinning, maar moest hij steeds een Fransman (Calmejane en Latour) voor zich dulden. UAE Emirates staat met meerdere sterke klimmers aan de start. Ook Jan Polanc en oudgediende Przemyslaw Niemiec kunnen meespelen. Dit trio zal op papier in dienst moeten rijden van kopmannen Meintjes en Costa, al krijgen zij ook de vrijheid om voor een ritzege te gaan.

Bij de ploegen die op basis van een wildcard aan deze ronde deel mogen nemen, barst het normaal gesproken van de aanvalslust. Het Colombiaanse Manzana Postobón zal zich ongetwijfeld willen tonen, maar of het over renners beschikt die drie weken lang voldoende punten weten te verzamelen, valt nog te bezien. Bij Caja Rural-Seguros RGA kijkt men uit naar het Spaanse talent Jaime Roson, terwijl ook de ervaren David Arroyo en Sergio Pardilla goed bergop kunnen. Namens Cofidis zou oudgediende Dani Navarro wellicht een rol van betekenis kunnen spelen. De Spanjaard ging in de Tour meerdere malen mee in de ontsnapping, een eigenschap die tot een mooie klassering in het bergklassement kan leiden.

Bij BMC vinden we Alessandro De Marchi terug. De Amerikaanse formatie heeft Tejay van Garderen, Nicolas Roche en Samuel Sánchez in de gelederen en Rohan Dennis wil kijken of rijden voor het klassement iets voor hem is. Wanneer genoemde klimmers een goede klassering in rook zien opgaan, kunnen anderen (waaronder De Marchi) eigen doelen nastreven. Op jacht naar dagsucces kan de bollentrui een mooie bijvangst zijn. Bij Katusha-Alpecin is Ilnur Zakarin de absolute kopman, maar een renner als José Gonçalves krijgt wellicht de vrijheid om zijn etappes uit te zoeken. Ook ploeggenoot Rein Taaramäe zou in potentie een rol van betekenis kunnen spelen. Bij Quick-Step Floors beschikt men met Enric Mas en David De la Cruz (vorig jaar zevende in het eindklassement) over twee renners in vorm, terwijl het afwachten is waar de van een blessure terugkerende Julian Alaphilippe toe in staat is. Landgenoot Alexandre Geniez werd vorig jaar vierde in het bergklassement, maar zal bij AG2R La Mondiale dit jaar waarschijnlijk moeten knechten voor kopman Romain Bardet.

En de Nederlanders? Van hen is vooralsnog niet te verwachten dat zij zich zullen mengen in deze strijd. Steven Kruijswijk en Wilco Kelderman zijn in eerste instantie gefocust op het klassement. Wout Poels rijdt in dienst van zijn kopman Chris Froome. Ook talentvolle klimmers als Antwan Tolhoek en Koen Bouwman zullen zich bij LottoNL-Jumbo in een dienende rol moeten schikken. Een van de weinige landgenoten in een vrije rol is Manzana Postobón-renner Jetse Bol. Kan hij zijn goede optreden in Burgos een vervolg geven?

Favorieten volgens WielerFlits
**** Omar Fraile
*** Warren Barguil, Luis Leon Sanchez
** Thomas De Gendt, Carlos Betancur, Jarlinson Pantano
* Darwin Atapuma, Jaime Roson, Alessandro De Marchi, José Gonçalves